Dostęp do powszechnej opieki zdrowotnej w Polsce jest czymś, co wielu z nas uważa za rzecz naturalną. Zazwyczaj nie martwimy się za bardzo, gdy trzeba wezwać karetkę, iść na wizytę do lekarza rodzinnego czy skorzystać z hospitalizacji. Warto jednak pamiętać, że to wszystko możliwe jest nieodpłatnie wyłącznie wtedy, gdy posiadamy aktywne ubezpieczenie zdrowotne. A kiedy to ubezpieczenie można stracić? O tym warto pamiętać.
Jak sprawdzić, czy posiada się ubezpieczenie zdrowotne?
W przypadku pracowników na umowie o pracę za opłacanie składek odpowiedzialny jest pracodawca. W przypadku osób bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy - ten urząd. W przypadku nieletnich - rodzic. Natomiast w przypadku uczniów czy studentów - placówki.
Jeśli chcemy upewnić się, że nasze składki na ubezpieczenie są odprowadzane, możemy to sprawdzić w łatwy sposób.
1. Najłatwiejszym sposobem na sprawdzenie, czy obejmuje nas ubezpieczenie, jest sprawdzenie tego w aplikacji Moje IKP (Internetowe Konto Pacjenta). Logujemy się tam korzystając z bankowości elektronicznej, profilu zaufanego lub e-dowodu.
2. Można też zarejestrować się na PUE, czyli Platformie Usług Elektronicznych. Można to zrobić, używając podpisu kwalifikowanego, profilu zaufanego lub bankowości elektronicznej.
3. Jeśli jednak nie po drodze nam z tego typu aplikacjami, to wystarczy udać się do placówki medycznej (szpital, przychodnia, itd.), podać swój PESEL i okazać dowód tożsamości. Pracownik po wpisaniu danych do systemu od razu zobaczy, czy posiadasz aktywne ubezpieczenie zdrowotne.
Kiedy tracimy ubezpieczenie zdrowotne?
Ubezpieczenie zdrowotne jest bardzo ważne, dlatego lepiej wiedzieć, kiedy traci się do niego prawo:
Ubezpieczenie zdrowotne w Polsce, finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ), może zostać utracone w kilku sytuacjach. Oto najczęstsze przypadki:
1. Utrata pracy
- Jeśli jesteś zatrudniony na umowę o pracę lub zlecenie, Twoje ubezpieczenie zdrowotne obowiązuje tylko przez 30 dni po zakończeniu zatrudnienia.
- Po tym czasie tracisz prawo do świadczeń NFZ, chyba że znajdziesz nową pracę, zarejestrujesz się jako bezrobotny lub ubezpieczysz się dobrowolnie.
2. Wykreślenie z rejestru bezrobotnych
- Osoby zarejestrowane w urzędzie pracy mają zapewnione ubezpieczenie zdrowotne.
- Jeśli zostaniesz wykreślony z rejestru bezrobotnych (np. z powodu odmowy oferty pracy), tracisz ubezpieczenie.
3. Utrata statusu studenta lub doktoranta
- Studenci i doktoranci do 26. roku życia są ubezpieczeni przez rodziców lub uczelnię.
- Po ukończeniu studiów lub przerwaniu nauki mają jeszcze 4 miesiące ochrony, a potem muszą samodzielnie zadbać o ubezpieczenie.
4. Utrata statusu członka rodziny
- Jeśli jesteś zgłoszony do ubezpieczenia przez członka rodziny (np. rodzica, współmałżonka), tracisz prawo do ubezpieczenia, gdy:
- Osiągniesz 26 lat, a nie jesteś studentem.
- W przypadku rozwodu – były małżonek nie może Cię dalej ubezpieczać.
5. Prowadzenie działalności gospodarczej i brak opłacania składek
- Jeśli masz firmę i nie opłacasz składek na ubezpieczenie zdrowotne w ZUS, po kilku miesiącach ZUS może wyrejestrować Cię z ubezpieczenia.
6. Pobyt za granicą
- Długotrwały wyjazd i podjęcie pracy za granicą powoduje utratę prawa do ubezpieczenia w Polsce, jeśli składki zdrowotne są odprowadzane do innego systemu (np. w Niemczech czy Wielkiej Brytanii).
