W ostatnim czasie coraz więcej firm oferuje swoim pracownikom premię za 100% obecność w pracy, nazywaną także premią frekwencyjną lub absencyjną. Pracownicy, którzy nie korzystają ze zwolnień lekarskich, urlopu na żądanie czy dni wolnych z powodu działania siły wyższej, mogą otrzymać dodatkowe 500, 550, a nawet 600 zł miesięcznie. Pomysł ten wzbudza jednak liczne kontrowersje i stawia pytania o jego zgodność z przepisami prawa pracy.
Czym jest premia frekwencyjna?
Premia frekwencyjna to dobrowolny dodatek do wynagrodzenia, który przyznawany jest tylko tym pracownikom, którzy nie opuszczają pracy przez cały miesiąc. Wprowadzenie takiego rozwiązania ma na celu:
✔ Motywowanie pracowników do regularnej obecności.
✔ Ograniczenie nadużywania zwolnień lekarskich.
✔ Zapewnienie płynności funkcjonowania firmy, zwłaszcza w branżach usługowych.
Choć na pierwszy rzut oka wygląda to na atrakcyjny benefit, nie wszyscy są zgodni co do jego słuszności.
Czy premia za obecność w pracy jest zgodna z prawem?
Według Kodeksu pracy, wynagrodzenie zasadnicze to podstawa pensji każdego pracownika, ale pracodawcy mogą wprowadzać dodatkowe premie i świadczenia. Premia frekwencyjna należy do tej drugiej kategorii, jednak pojawiają się wątpliwości, czy nie dyskryminuje pewnych grup pracowników.
🔹 Rodzice samotnie wychowujący dzieci mogą być zmuszeni do skorzystania z dni wolnych na opiekę.
🔹 Osoby z chorobami przewlekłymi nie zawsze mają wpływ na swoją absencję.
🔹 Pracownicy, którzy muszą wziąć urlop z powodu nagłych sytuacji życiowych, mogą stracić dodatkowe wynagrodzenie.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygląda się tej praktyce, sprawdzając, czy nie prowadzi ona do pośredniej dyskryminacji.
Pracodawcy kontra pracownicy – dwa spojrzenia na premię frekwencyjną
Firmy oferujące premie frekwencyjne twierdzą, że to uczciwy sposób na nagradzanie tych, którzy regularnie przychodzą do pracy. Podkreślają również, że to skuteczny mechanizm walki z fałszywymi zwolnieniami lekarskimi.
Z drugiej strony, pracownicy zauważają, że premia ta może zmuszać chorych do przychodzenia do pracy, co nie tylko obniża ich efektywność, ale także zwiększa ryzyko rozprzestrzeniania się infekcji. Wprowadzenie takiego bonusu może więc przynieść więcej szkód niż korzyści, jeśli osoby chore będą obawiać się utraty dodatkowych pieniędzy.
Czy premia frekwencyjna może być nielegalna?
Eksperci prawa pracy zwracają uwagę na kilka kwestii:
📌 Premia nie może zastępować obowiązkowych składników wynagrodzenia, takich jak pensja zasadnicza czy dodatki wynikające z przepisów.
📌 Nie może prowadzić do dyskryminacji – jeśli ktoś musi skorzystać z uprawnień gwarantowanych przez prawo pracy, nie powinien być za to "karany" utratą premii.
📌 Pracownicy mogą kierować skargi do sądu pracy, jeśli uznają, że są traktowani niesprawiedliwie.
Na ten moment nie ma jednoznacznej decyzji, czy premia frekwencyjna zostanie uregulowana w Kodeksie pracy, jednak Ministerstwo analizuje ten temat.
Podsumowanie – czy premia frekwencyjna to dobre rozwiązanie?
💡 Dla pracowników: To może być atrakcyjny dodatek, ale dla niektórych grup może oznaczać niesprawiedliwe traktowanie.
💡 Dla pracodawców: Sposób na ograniczenie absencji, ale może prowadzić do sytuacji, w których chorzy przychodzą do pracy, co może negatywnie wpłynąć na całą firmę.
💡 Dla ustawodawców: Istnieje potrzeba uregulowania tej praktyki, aby nie prowadziła do dyskryminacji.
Czy premia frekwencyjna stanie się standardem w polskich firmach, czy zostanie zakazana? Ostateczna decyzja może zapaść jeszcze w 2025 roku.
