W 2025 roku wchodzą w życie zmiany dotyczące zasiłku chorobowego, które mogą wpłynąć na decyzje pracowników o korzystaniu ze zwolnień lekarskich. Najmniej zarabiający otrzymają wyższe świadczenia, co może skłonić więcej osób do skorzystania z L4. Jakie są szczegóły nowych regulacji?
Kto może liczyć na zasiłek chorobowy?
Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym, czyli:
- pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę (ubezpieczenie obowiązkowe),
- zleceniobiorcom oraz przedsiębiorcom, którzy dobrowolnie opłacają składkę chorobową.
Aby otrzymać świadczenie, niezbędne jest zwolnienie lekarskie (L4), wystawione przez lekarza. Okres zasiłkowy wynosi maksymalnie:
- 182 dni w przypadku standardowej choroby,
- 270 dni, gdy niezdolność do pracy wynika z ciąży.
Kto wypłaca zasiłek chorobowy?
Zasiłek chorobowy finansowany jest przez pracodawcę lub Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), w zależności od liczby dni zwolnienia i wieku pracownika.
-
Pracodawca wypłaca świadczenie:
- przez pierwsze 33 dni niezdolności do pracy w roku kalendarzowym,
- przez 14 dni, jeśli pracownik ukończył 50. rok życia.
-
ZUS przejmuje wypłatę:
- od 34. dnia zwolnienia,
- od 15. dnia, jeśli pracownik ma powyżej 50 lat,
- od pierwszego dnia, jeśli firma zatrudnia mniej niż 20 osób,
- od pierwszego dnia, gdy ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.
Podwyżka minimalnego zasiłku w 2025 roku
Do tej pory wiele osób rezygnowało ze zwolnienia lekarskiego, obawiając się utraty części wynagrodzenia. Standardowy zasiłek chorobowy wynosi 80% podstawy wymiaru, co dla najmniej zarabiających oznaczało spory spadek dochodów.
W 2025 roku minimalny zasiłek chorobowy wzrósł. Pracownik otrzyma teraz 134,21 zł za dzień zwolnienia, czyli o 10 zł więcej niż w 2024 r. Zmiana dotyczy również przedsiębiorców i zleceniobiorców objętych dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.
Choć kwoty te wciąż nie są wysokie, podwyżka może wpłynąć na decyzje pracowników o częstszym korzystaniu z L4. Eksperci ostrzegają, że zwiększone świadczenia mogą prowadzić do wzrostu liczby zwolnień lekarskich, także tych nadużywanych.
Planowane reformy – co może się zmienić?
Podczas dyskusji nad zmianami w systemie zasiłków chorobowych pojawiło się kilka pomysłów, które nie zostały jeszcze wdrożone. Wśród propozycji znalazły się:
- wypłata zasiłku przez ZUS od pierwszego dnia zwolnienia,
- zwiększenie wysokości zasiłku do 90-100% podstawy wymiaru,
- pełne wynagrodzenie dla osób, których choroba wynika z warunków pracy.
Choć powyższe rozwiązania nie zostały jeszcze przyjęte, Ministerstwo Pracy pracuje nad większą elastycznością korzystania z L4. Chodzi m.in. o umożliwienie wykonywania drobnych czynności zawodowych, takich jak wystawianie faktur, bez ryzyka utraty świadczenia.
Nowe przepisy a kontrole ZUS
Dotychczas ZUS mógł cofnąć zasiłek w przypadku wykrycia, że pracownik nie stosuje się do zasad zwolnienia lekarskiego. Nowe regulacje mają częściowo zabezpieczyć ubezpieczonych przed utratą świadczenia w sytuacjach budzących wątpliwości.
Jednak ZUS nadal będzie miał możliwość zawieszenia lub cofnięcia zasiłku, jeśli uzna, że pracownik nadużywa zwolnienia lekarskiego. System kontroli pozostanie więc istotnym elementem weryfikacji prawidłowego korzystania z L4.
Co oznaczają zmiany w zasiłku chorobowym dla pracowników?
Podwyżka minimalnego zasiłku oraz propozycje reform mogą zmienić podejście Polaków do korzystania ze zwolnień lekarskich. Wyższe świadczenia mogą sprawić, że więcej osób zdecyduje się na odpoczynek w razie choroby, zamiast pracować mimo złego stanu zdrowia.
Z drugiej strony, pracodawcy mogą stanąć przed wyzwaniem większej absencji pracowników, co wpłynie na organizację pracy w firmach. Warto więc śledzić dalsze zmiany w przepisach, które mogą jeszcze wpłynąć na sposób wypłacania zasiłków chorobowych w przyszłości.
