Od stycznia 2025 roku wdowy i wdowcy zyskali możliwość ubiegania się o nowe świadczenie – rentę wdowią – w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Jest to przełomowe rozwiązanie, które pozwala na łączenie dotychczasowych rent rodzinnych z innymi świadczeniami, takimi jak emerytura. Pierwsze wypłaty zostaną uruchomione 1 lipca 2025 roku.
Kto może skorzystać z renty wdowiej?
Prawo do renty wdowiej przysługuje osobom spełniającym określone kryteria:
-
Osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn).
-
Nabycie prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
-
Pozostawanie we wspólności małżeńskiej z małżonkiem do dnia jego śmierci (brak rozwodu lub separacji).
-
Brak zawarcia nowego związku małżeńskiego po śmierci małżonka.
-
Suma wszystkich świadczeń brutto nie może przekraczać trzykrotności najniższej emerytury (obecnie 5 342,88 zł).
Nowe przepisy eliminują możliwość wyboru 85% świadczenia po małżonku i wprowadzają mechanizm łączenia własnej emerytury z częścią świadczenia po zmarłym małżonku: 15% od 2025 roku i 25% od 2027 roku.
Wnioski można składać już od 1 stycznia 2025 roku, ale uprawnienia zostaną przyznane najwcześniej od momentu złożenia wniosku, nie wcześniej jednak niż od lipca 2025 roku. Termin składania dokumentów mija 30 czerwca 2025 roku.
Jakie świadczenia można łączyć?
Osoby uprawnione mają możliwość wyboru jednego z dwóch wariantów:
- Pełna renta rodzinna + 15% własnego świadczenia.
- Własne świadczenie + 15% renty rodzinnej.
Od 2027 roku nastąpi korzystna zmiana – dodatkowe świadczenie wzrośnie do 25%. Nowe przepisy dotyczą także osób otrzymujących zasiłek przedemerytalny, emeryturę pomostową, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne czy rentę szkoleniową.
Wniosek ERWD - 6 stron
Wniosek składa się z 6 stron i wygląda następująco:
Wniosek w wersji PDF - pobierz wniosek z oficjalnej strony ZUS
Instrukcja wypełnienia wniosku:
-
Dane wnioskodawcy:
- PESEL – wpisz numer PESEL, jeśli posiadasz. Jeśli nie, wpisz numer dokumentu tożsamości (np. paszportu).
- Imię i nazwisko – podaj swoje pełne dane osobowe.
- Data urodzenia – wpisz datę w formacie dzień/miesiąc/rok.
- Numer telefonu (opcjonalnie) – ułatwi kontakt w sprawie wniosku.
- Adres zamieszkania – uzupełnij wszystkie wymagane pola: ulica, numer domu/mieszkania, kod pocztowy, miejscowość, a w przypadku zamieszkania za granicą – również nazwę państwa.
-
Adres ostatniego miejsca zamieszkania w Polsce:
- Wypełnij, jeśli obecnie mieszkasz za granicą. W innym przypadku możesz ten punkt pominąć.
-
Adres do korespondencji:
- Wypełnij tylko, jeśli chcesz, aby decyzja była wysyłana na inny adres niż zamieszkania.
-
Oświadczenia wnioskodawcy:
- Odpowiedz na pytania dotyczące posiadanych świadczeń i ich instytucji (np. ZUS, KRUS, inne).
- Jeśli otrzymujesz rentę z instytucji zagranicznej, podaj szczegóły świadczenia i załącz wymagane dokumenty potwierdzające.
-
Zakres wniosku:
- Zaznacz, czy wnioskujesz o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną, wypłatę świadczenia w pełnej wysokości, czy inne.
- Wskaż preferowany sposób wypłaty świadczenia (np. na rachunek bankowy w Polsce lub za granicą).
-
Załączniki:
- Określ liczbę dołączonych dokumentów oraz wskaż, jakie dokumenty dostarczasz (np. akt małżeństwa, akt zgonu małżonka, decyzje o innych świadczeniach).
-
Podpis:
- Podpisz wniosek oraz wpisz datę złożenia wniosku.
Potrzebne dane i dokumenty:
- Numer PESEL lub dokument tożsamości.
- Dane adresowe wnioskodawcy (zamieszkania i korespondencyjne, jeśli różne).
- Informacje o dotychczasowych świadczeniach (nazwy instytucji, decyzje).
- Dokumenty potwierdzające prawo do renty rodzinnej:
- Akt zgonu małżonka.
- Akt małżeństwa.
- W przypadku świadczeń zagranicznych – decyzje instytucji zagranicznych.
Potencjalne wątpliwości:
-
Współwłasność konta bankowego:
- Jeśli konto jest współdzielone, upewnij się, że masz pisemną zgodę współwłaściciela na korzystanie z niego do wypłaty świadczeń.
-
Instytucje zagraniczne:
- W przypadku świadczeń spoza Polski, wymagane mogą być dodatkowe załączniki, takie jak tłumaczenia dokumentów.
-
Różnice adresowe:
- Jeśli adres zamieszkania różni się od adresu korespondencji, zwróć uwagę na poprawne ich uzupełnienie.
-
Deklaracja o związkach małżeńskich:
- Punkt 4 dotyczący obecnego związku małżeńskiego może budzić wątpliwości – dotyczy on osób, które ponownie zawarły związek po śmierci małżonka.
-
Załączniki:
- Pamiętaj o dokładnym opisaniu i załączeniu wszystkich wymaganych dokumentów w przeciwnym razie wniosek może zostać odrzucony.
Jak składać wniosek?
Formularze i sposoby składania wniosków:
-
Formularze:
- Formularz ERR (wniosek o rentę rodzinną) i ERWD (wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń) są dostępne na stronie internetowej ZUS oraz w placówkach ZUS.
-
Sposoby składania wniosków:
- Elektronicznie: Poprzez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Jeśli nie posiadasz konta na PUE, pracownicy ZUS pomogą Ci je założyć.
- Osobiście: W dowolnej placówce ZUS.
- Pocztą: Wysyłając wypełnione formularze na adres właściwej placówki ZUS.
Gdzie szukać pomocy i informacji?
Jeśli masz pytania, możesz skorzystać z pomocy pracowników ZUS:
- Telefon: 22 560 16 00,
- E-mail: [email protected],
- Wizyty w placówkach ZUS lub e-wizyty online.
Więcej szczegółów znajdziesz także na stronie internetowej: www.zus.pl.
Podstawa prawna:Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawa z dnia 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach.