Główny Inspektorat Sanitarny poinformował w środę, że w Polsce prawdopodobnie odnotowano właśnie pierwszy potwierdzony przypadek gorączki Zachodniego Nilu. Co ciekawe, osoba, która potencjalnie jest zakażona, wcześniej nie wyjeżdżała do krajów tropikalnych.
Gorączka Zachodniego Nilu w Polsce? “Wszystko na to wskazuje”
Wszystko wskazuje na to, że w Polsce mam do czynienia z pierwszym potwierdzonym przypadkiem gorączki Zachodniego Nilu. Osoba, której wykonywane są dalsze badania, nie przebywała wcześniej w krajach tropikalnych.
To z kolei oznacza, że mogła się ona zarazić w Polsce od obecnego tutaj zakażonego komara.
– Istnieje więc bardzo wysokie prawdopodobieństwo, że zaraziła się w Polsce od chorego komara, który wcześniej wypił krew chorego ptaka – mówił 23 października w Programie I Polskiego Radia poinformował szef GIS dr Paweł Grzesiowski.
Gorączka Zachodniego Nilu - jak bardzo jest niebezpieczna?
Gorączka Zachodniego Nilu (West Nile Fever) to choroba wirusowa wywołana przez wirus Zachodniego Nilu, który jest przenoszony głównie przez komary z rodzaju Culex. Wirus ten jest szeroko rozpowszechniony na całym świecie, zwłaszcza w Afryce, Azji, Europie, na Bliskim Wschodzie oraz w Ameryce Północnej.
Jak można się zarazić?
Gorączka Zachodniego Nilu przenoszona jest głównie przez ukąszenia zakażonych komarów, które wcześniej żerowały na ptakach będących naturalnym rezerwuarem wirusa. Zarażenie od osoby do osoby jest rzadkie i może wystąpić jedynie w specyficznych przypadkach, takich jak:
- Transfuzja krwi,
- Przeszczepienie narządów,
- Zakażenie podczas ciąży (bardzo rzadkie).
Bezpośredni kontakt z chorymi ludźmi nie powoduje zakażenia, więc wirus nie przenosi się drogą kropelkową.
Objawy gorączki Zachodniego Nilu
W większości przypadków (ok. 80%) zakażenie wirusem Zachodniego Nilu przebiega bezobjawowo. Jeśli jednak pojawiają się objawy, mogą one mieć łagodny lub ciężki przebieg.
- Łagodny przebieg (gorączka Zachodniego Nilu):
- Gorączka,
- Ból głowy,
- Bóle mięśni i stawów,
- Zmęczenie,
- Wysypka,
- Obrzęk węzłów chłonnych.
Objawy łagodne mogą trwać od kilku dni do kilku tygodni i często nie wymagają specjalistycznego leczenia.
- Ciężki przebieg (neuroinwazyjna forma choroby, występująca u mniej niż 1% zakażonych):
- Wysoka gorączka,
- Silne bóle głowy,
- Sztywność karku,
- Drgawki,
- Dezorientacja,
- Osłabienie mięśni,
- Śpiączka,
- Zapalenie mózgu (encefalitis) lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (meningitis).
Osoby z ciężkim przebiegiem choroby mogą doświadczyć trwałych uszkodzeń neurologicznych, takich jak porażenia mięśni.
Leczenie gorączki Zachodniego Nilu
Nie ma specyficznego leku ani szczepionki przeciwko wirusowi Zachodniego Nilu. Leczenie jest objawowe i ma na celu złagodzenie symptomów oraz wspieranie pacjenta, aż jego organizm sam zwalczy infekcję. W przypadkach łagodnych często stosuje się:
- Leki przeciwgorączkowe,
- Środki przeciwbólowe,
- Odpoczynek i nawodnienie.
W przypadku ciężkich infekcji, zwłaszcza z objawami neurologicznymi, konieczna może być hospitalizacja. Leczenie może obejmować:
- Leczenie podtrzymujące, np. tlenoterapia, płyny dożylne, wsparcie oddechowe,
- Terapia objawowa, aby kontrolować napady padaczkowe lub inne poważne objawy neurologiczne.
Rokowania
Większość ludzi z łagodnym przebiegiem gorączki Zachodniego Nilu zdrowieje w pełni w ciągu kilku tygodni bez powikłań. Jednak osoby, które doświadczają ciężkiej postaci neuroinwazyjnej, mogą mieć długotrwałe problemy neurologiczne, takie jak:
- Trwałe osłabienie mięśni,
- Problemy z pamięcią,
- Problemy neurologiczne (w rzadkich przypadkach mogą trwać latami).
Rokowania są gorsze dla osób starszych, zwłaszcza po 60. roku życia, oraz dla tych z osłabionym układem odpornościowym. W rzadkich przypadkach gorączka Zachodniego Nilu może być śmiertelna, szczególnie w formie neuroinwazyjnej.
Profilaktyka
Ponieważ nie ma szczepionki przeciwko wirusowi Zachodniego Nilu, profilaktyka opiera się głównie na unikaniu ukąszeń komarów. Oto kilka środków zapobiegawczych:
- Stosowanie repelentów przeciw komarom (zawierających DEET, picaridin lub olejek eukaliptusowy),
- Noszenie ubrań z długimi rękawami i nogawkami, zwłaszcza w miejscach, gdzie komary są szczególnie aktywne,
- Unikanie przebywania na zewnątrz o świcie i zmierzchu, kiedy komary są najbardziej aktywne,
- Stosowanie moskitier na oknach i drzwiach,
- Eliminowanie stojącej wody, która jest miejscem lęgowym komarów.
Wirus Zachodniego Nilu jest poważnym zagrożeniem zdrowotnym, ale przy odpowiednich środkach ostrożności można zmniejszyć ryzyko zakażenia.