W Polsce obserwowany jest znaczny wzrost wystawianych zwolnień lekarskich oznaczonych kodem „C”. O co chodzi?
Plaga zwolnień z kodem „C”
Sprawę przybliżył portal „Medonet”, który poinformował, że w 2023 roku zostało wystawionych ponad 6,6 tysięcy zwolnień oznaczonych kodem „C”. W porównaniu z 2022 rokiem jest do wzrost o ponad 7%. Dane z 2022 roku pokazują, że 75% takich zwolnień było wystawionych mężczyznom. Najwięcej dni niezdolności do pracy z powodu nadużywania alkoholu odnotowano wśród osób w wieku 35-39 lat.
Kod „C” oznacza niezdolność do pracy spowodowaną nadużyciem alkoholu (lekarz stwierdzi związek między spożyciem alkoholu a stanem chorobowym pacjenta). Zwolnienia takie wystawiane są przeważnie na okres 1-5 dni.
To nie L4 na kaca
Zwolnienie potocznie nazywane "L4 kacowe" jest często mylnie utożsamiane jedynie z bezpośrednimi skutkami spożycia alkoholu, takimi jak upojenie alkoholowe czy zatrucie substancjami odurzającymi.
Według danych ZUS, nadmierne spożywanie alkoholu może prowadzić do takich chorób, jak marskość wątroby czy wrzody żołądka i dwunastnicy.
Dodatkowo alkohol może przyczyniać się do rozwoju schorzeń układu krążenia, np. powiększenia lub niewydolności serca, a także problemów z układem oddechowym, w tym obniżonej odporności na infekcje wirusowe.
Rzeczniczka prasowa z województwa podlaskiego Katarzyna Krupicka w rozmowie z portalem „Medonet” podkreśliła, że lekarz, wpisując kod "C" w zaświadczeniu, potwierdza bezpośredni i wyłączny związek między nadużyciem alkoholu a stanem zdrowia pacjenta, który prowadzi do niezdolności do pracy.
Taka zależność może występować również w sytuacjach, gdy nadużywanie alkoholu powoduje różne dolegliwości i powikłania. W takich przypadkach, jeśli lekarz uzna, że choroba odpowiedzialna za niezdolność do pracy wynika z nadużycia alkoholu, powinien obok numeru statystycznego choroby umieścić kod "C". Umożliwia to zastosowanie sankcji określonych w art. 16 ustawy zasiłkowej.
Zwolnienie bez zasiłku i wynagrodzenia
Należy podkreślić, że na zwolnieniu z kodem „C” nie przysługuje prawo do zasiłku ani do wynagrodzenia przez pierwsze 5 dni od daty rozpoczęcia.
Portal „Medonet” poprosił o komentarz w sprawie L4 Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Rzeczniczka prasowa z województwa podlaskiego Katarzyna Krupicka odpowiedziała, że zgodnie z art. 16 ustawy zasiłkowej, w przypadku umieszczenia na zaświadczeniu o niezdolności do pracy kodu literowego "C", zasiłek chorobowy nie jest przyznawany za pierwsze pięć dni absencji. Podobnie jest w sytuacjach, gdy w toku odpowiedniego postępowania, np. podczas ustalania okoliczności wypadku, zostanie stwierdzone, że niezdolność do pracy była wynikiem nadużycia alkoholu.
Lekarz musi stwierdzić związek
To lekarz decyduje, czy choroba jest wynikiem nadużycia alkoholu, czy też ma inne przyczyny. Jeśli uzna, że istnieje związek między spożyciem alkoholu a stanem pacjenta, wpisuje na zaświadczeniu lekarskim kod literowy "C".
