Zmiany na rynku spożywczym mogą być bliżej, niż myślisz. Komisja Europejska pracuje nad rewolucją, która może zmienić sposób, w jaki patrzymy na daty ważności na produktach spożywczych. Czy czeka nas zupełnie nowy system oznaczeń?
Globalne wyzwanie
Każdego roku na całym świecie do śmieci trafia ponad miliard ton jedzenia. W Polsce to aż 5 milionów ton rocznie. Choć skala problemu jest olbrzymia, nie wszyscy zdają sobie sprawę, że jedną z głównych przyczyn marnowania żywności jest nieprawidłowe rozumienie daty ważności na produktach spożywczych. System, który wprowadzono w 1979 roku, często wprowadza konsumentów w błąd, co prowadzi do wyrzucania żywności, która nadal nadaje się do spożycia.
Rewolucja w oznaczeniach dat ważności
Komisja Europejska postanowiła działać. W odpowiedzi na problem marnowania żywności pracuje nad nowymi przepisami, które mogą całkowicie zmienić sposób oznaczania daty ważności na opakowaniach produktów spożywczych. Planowane jest nie tylko usunięcie daty ważności z wielu produktów, ale także wprowadzenie nowych oznaczeń w formie kolorów.
System sygnalizacji świetlnej na etykietach
Jednym z proponowanych rozwiązań jest wprowadzenie oznaczeń na wzór sygnalizacji świetlnej. Jak miałoby to działać? Produkty byłyby oznaczane kolorami:
- Czerwony – produkty, które są wrażliwe na upływ czasu, takie jak mięso i nabiał. Po przekroczeniu daty ważności mogą stanowić zagrożenie zdrowotne.
- Żółty – produkty, które po upłynięciu terminu mogą stracić część walorów, ale nadal są bezpieczne do spożycia.
- Zielony – produkty o długiej trwałości, które można spożywać znacznie dłużej po upłynięciu daty, np. makaron, ryż czy kasze.
Taki system ma pomóc konsumentom lepiej zrozumieć, które produkty mogą być bezpieczne do spożycia nawet po przekroczeniu sugerowanej daty.
"Najlepiej spożyć przed" vs. "Spożyć do"
Obecnie istnieją dwa rodzaje oznaczeń daty ważności: „najlepiej spożyć przed” i „spożyć do”. Pierwsza z tych dat odnosi się do produktów mniej wrażliwych, takich jak suche artykuły spożywcze, które mogą być spożywane po terminie, jeśli są odpowiednio przechowywane. Druga data dotyczy produktów bardziej wrażliwych, jak mięso czy nabiał, które po upłynięciu terminu mogą stanowić zagrożenie zdrowotne.
Zmiana systemu ma na celu edukację konsumentów i zachęcanie ich do lepszego sprawdzania produktów, zanim trafią do kosza. Celem jest ograniczenie niepotrzebnego marnowania jedzenia, które często jest nadal zdatne do spożycia.
Kampania "Często dobre dłużej"
W odpowiedzi na problem marnowania żywności, coraz więcej producentów przystępuje do kampanii "Często dobre dłużej". Jej celem jest edukacja konsumentów, aby nie polegali jedynie na dacie widniejącej na opakowaniu, ale także oceniali produkt wizualnie i sensorycznie. Zamiast automatycznie wyrzucać jedzenie, warto sprawdzić, czy jest ono nadal zdatne do spożycia.
Przepisy dla sklepów i odpowiedzialność za marnowanie
W Polsce obowiązuje ustawa z 2019 roku, która nakłada na duże sklepy obowiązek przekazywania niesprzedanej żywności organizacjom pozarządowym. Sklepy muszą również prowadzić kampanie edukacyjne dotyczące marnowania żywności oraz składać roczne sprawozdania. Kary za nieprzestrzeganie przepisów są dotkliwe, co ma zmusić przedsiębiorców do bardziej odpowiedzialnego zarządzania żywnością.
