W ostatnich latach liczba zwolnień lekarskich od psychiatry znacznie wzrosła. Czy można wykorzystać ten czas na wakacje? ZUS ma na ten temat jednoznaczną opinię, która może wielu zaskoczyć!
Rosnąca liczba zwolnień
Z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wynika, że w 2023 roku Polacy spędzili łącznie 287 milionów dni na zwolnieniach lekarskich, z czego aż 26,1 miliona dni przypadało na zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania. W porównaniu do 2022 roku liczba ta wzrosła o 8,7 proc. Najczęściej zwolnienia te były wystawiane głównie z powodu:
- reakcji na ciężki stres,
- zaburzeń adaptacyjnych,
- epizodów depresyjnych.
Z danych ZUS wynika, że wydatki na zwolnienia lekarskie w 2023 roku wyniosły 26,7 miliarda złotych, co stanowi wzrost o 4,9 proc. w porównaniu do 2022 roku. Na zasiłki chorobowe finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wydatkowano 15,7 miliarda złotych, a na wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy finansowane przez pracodawców - 11 miliardów złotych.
Zwolnienie a wyjazd
Paweł Żebrowski, rzecznik prasowy ZUS, podkreśla, że niezależnie od tego, czy zwolnienie wystawi psychiatra, czy inny specjalista, obowiązują te same zasady:
„Zwolnienie lekarskie ma bardzo prostą konstrukcję. Są dwie możliwości: chory albo musi leżeć, albo może chodzić. Trzeba przy tym przestrzegać zaleceń lekarza. Zatem zwolnienia lekarskiego nie możemy traktować jako wakacji czy jako właśnie urlopu. Również w przypadku zaświadczenia od psychiatry”.
Oznacza to, że osoba przebywająca na zwolnieniu lekarskim powinna przestrzegać zaleceń lekarza i unikać aktywności, które mogą wydłużyć okres rekonwalescencji. Istnieje jednak możliwość zmiany miejsca pobytu podczas zwolnienia lekarskiego, pod warunkiem że jest to zgodne z zaleceniami lekarza i nie wpłynie negatywnie na proces leczenia. Ważne jest także, aby poinformować o tym ZUS w ciągu trzech dni od zmiany adresu. Informację tę można przekazać telefonicznie lub mailowo.
Możliwe konsekwencje
Nieprawidłowe korzystanie ze zwolnienia lekarskiego może prowadzić do poważnych konsekwencji. ZUS może zakwestionować zwolnienie, co skutkuje koniecznością zwrotu pobranego zasiłku z odsetkami.
Dodatkowo, pracodawca ma prawo przeprowadzić kontrolę, a w przypadku stwierdzenia nadużyć sporządzić protokół, który może być podstawą do odmowy wypłaty wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku. Duzi pracodawcy zatrudniający powyżej 20 osób mają prawo do samodzielnego kontrolowania pracowników na zwolnieniu lekarskim. Mogą również poprosić o to ZUS.
