Jest pewna grupa osób, która nie może ubiegać się o świadczenie 800 plus. Interwencje w tej sprawie podjął Rzecznik Praw Obywatelskich. Sytuacja została opisana w Biuletynie Informacji Publicznej RPO.
Te osoby nie otrzymują świadczenia 800 plus
Osierocone dzieci, które pozostają pod opieką osób sprawujących pieczę zastępczą nie otrzymują świadczenia 800 plus. Problem występuje w okresie od śmierci rodzica do czasu umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej, podczas gdy nie jest powołany żaden opiekun prawny.
Chłopiec pozbawiony 800 plus
Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław Trociuk poruszył ten problem i skierował pismo do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Wspomniał w nim o sytuacji małoletniego chłopca, który stracił rodziców.
Do listopada 2022 roku rodzina otrzymywała świadczenie 500 plus do momentu, kiedy ZUS uzyskał informację o śmierci ojca dziecka w październiku 2022 roku.
Opiekę nad dzieckiem przejęła babcia. W kwietniu 2023 roku, po wydaniu postanowienia o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej oraz ustanowieniu babci rodziną zastępczą i opiekunem prawnym, złożyła ona wniosek do ZUS o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego. Świadczenie zostało przyznane tylko za okres od momentu objęcia dziecka pieczą zastępczą.
Na okres od śmierci ojca do ustanowienia pieczy wydano decyzję odmowną.
Rodzina zastępcza złożyła wniosek po upływie przewidzianego terminu, ponieważ od śmierci ojca dziecka w październiku 2022 roku do momentu ustanowienia rodziny zastępczej w marcu 2023 roku sąd opiekuńczy nie wyznaczył dla dziecka opiekuna prawnego, co oznacza, że w tym okresie nie było osoby uprawnionej do wnioskowania o świadczenie wychowawcze.
Dziecko nie powinno ponosić konsekwencji
Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich uważa, że dziecko nie powinno być wykluczone ze wsparcia w przypadku śmierci osoby uprawnionej do świadczenia 800 plus.
Zastępca rzecznik podkreśla, że dziecko, które pozbawione jest opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy z ramienia władz publicznych. Osoba, która odpowiada za utrzymanie dziecka i sprawuje nad nim pieczę może domagać się pomocy finansowej od organów publicznych. Mężczyzna powołuje się na Konstytucję RP.
Stanisław Trociuk zaznacza, że osierocone dziecko nie może ponosić konsekwencji sytuacji od niego niezależnych. Uważa, że regulacje powinny zostać zmienione.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ma 30 dni na ustosunkowanie się do pisma rzecznika.