W Polsce szykują się rewolucyjne zmiany na rynku napojów. Od stycznia 2025 roku wprowadzony zostanie nowy system kaucyjny, który zmusił dotychczasowych rywali do niespodziewanej współpracy. Co to oznacza dla konsumentów i producentów?
Nowe obowiązki dla producentów
Zgodnie z nowym systemem kaucyjnym, producenci i importerzy napojów będą musieli osiągnąć określony poziom selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych. Niespełnienie tych wymagań będzie wiązało się z koniecznością ponoszenia dodatkowych opłat produktowych. System obejmie napoje sprzedawane w puszkach oraz butelkach z tworzyw sztucznych i szkła. Konsumenci będą musieli płacić zwrotną kaucję przy ich zakupie, co ma zachęcić do recyklingu i zmniejszenia ilości odpadów.
Koalicja gigantów
Najwięksi producenci napojów bezalkoholowych i piwa, tacy jak Coca-Cola HBC, Pepsi-Cola General Bottlers Poland, Carlsberg Polska i Grupa Żywiec, połączą siły w ramach nowego systemu kaucyjnego. Decyzja ta została zatwierdzona przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta (UOKiK), który wydał zgody na utworzenie wspólnych przedsiębiorców odpowiedzialnych za zarządzanie systemem.
To niespotykane partnerstwo ma na celu stworzenie efektywnego mechanizmu selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych. Aby nowe podmioty mogły rozpocząć działalność, potrzebne jest jeszcze zezwolenie na prowadzenie systemu kaucyjnego, które wyda minister klimatu.
Polska wybiera własną drogę
Podczas gdy większość krajów Unii Europejskiej korzysta z modelu z jednym operatorem systemu kaucyjnego, Polska postawiła na rozwiązanie z wieloma operatorami. W naszym kraju będzie działać kilku operatorów, co pozwoli na lepsze dostosowanie systemu do specyficznych potrzeb rynku i większą elastyczność w zarządzaniu odpadami. Taka struktura ma również na celu zwiększenie konkurencyjności i efektywności systemu.
Non-profitowy charakter operatorów
Operatorzy nowego systemu kaucyjnego będą działać jako organizacje non-profit. Oznacza to, że nie będą mogli uzyskiwać korzyści finansowych z pobieranych kaucji ani wpływać na ich wysokość, która zostanie określona w przepisach. Taki model ma na celu minimalizację ryzyka ograniczenia konkurencji i zapewnienie, że głównym celem systemu będzie efektywne zarządzanie odpadami, a nie zyski finansowe.
Rola UOKiK
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta (UOKiK) przeprowadził szczegółową analizę, aby upewnić się, że utworzenie tzw. podmiotów reprezentujących nie ograniczy konkurencji na rynku. Decyzje UOKiK uwzględniają możliwość działania innych operatorów systemu kaucyjnego oraz zapewniają równy dostęp do systemów dla wszystkich producentów i importerów napojów. Dzięki temu rynek pozostanie otwarty i konkurencyjny, a jednocześnie efektywnie zarządzany.
