Współczesny tryb życia, pełen pośpiechu i stresu, często prowadzi do kształtowania szkodliwych nawyków, które mogą wpływać na kondycję i zdrowie zębów. Niektóre z nich wydają się zupełnie niewinne, a nawet mogą dziać się nieświadomie. Niestety, ich długotrwałe powtarzanie może prowadzić do poważnych problemów stomatologicznych. Dlatego kluczowe jest, aby wiedzieć, które z codziennych nawyków mogą być potencjalnie szkodliwe dla zębów i świadomie pracować nad ich eliminacją. ................................................................................................................................................................................................................................................. Razem z dr. Romaną Markiewicz-Piotrowską z kliniki stomatologicznej Piotrowscy&Bejnarowicz, przyjrzeliśmy się bliżej kilku powszechnym nawykom, które mogą niekorzystnie wpływać na zdrowie jamy ustnej. Poznajmy więc codziennych wrogów zdrowego uśmiechu oraz kilka praktycznych porad, jak unikać nawykowych pułapek i dbać o zęby. ................................................................................................................................................................................................................................................. Obgryzanie, przegryzanie, przygryzanie – nawykowe zło Na czołowym miejscu wśród złych praktyk znajduje się obgryzanie paznokci. Niektórym może wydawać to się niewinne i nieszkodliwe, ale w rzeczywistości prowadzi do ścierania się szkliwa i zwiększa ryzyko infekcji w jamie ustnej. Bakterie gromadzące się pod paznokciami są przenoszone do ust, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Zęby stają się słabsze, bardziej podatne na pęknięcia i uszkodzenia, a także na choroby dziąseł spowodowane bakteriami. Gryzienie przedmiotów, takich jak długopisy, ołówki czy wieczka od butelek, jest kolejnym nawykiem, który może prowadzić do uszkodzeń zębów. Nacisk wywierany na zęby podczas gryzienia twardych przedmiotów może powodować pęknięcia szkliwa, które z czasem mogą prowadzić do poważniejszych uszkodzeń. Aby uniknąć mikropęknięć w szkliwie, które mogą się powiększać, powodując ból i dyskomfort, warto zastąpić ten nawyk zdrowszymi alternatywami, takimi jak żucie gumy bez cukru, która może pomóc w odstresowaniu i utrzymaniu zdrowia jamy ustnej. Wynikającym z wygody i niestety bardzo często stosowanym nawykiem jest używanie zębów jako narzędzia. Począwszy od drobiazgów, takich jak przegryzanie zębami taśmy klejącej, nici, czy plastikowych elementów mocujących metki, po ekstremalne dla zębów otwieranie butelek czy paczek zębami, to działanie bardzo ryzykowne, które może prowadzić do pęknięć, złamań czy nawet utraty zębów. Zęby są przeznaczone do żucia pokarmu, a nie do pełnienia funkcji narzędzi. Używanie zębów do otwierania przedmiotów może prowadzić do ich uszkodzenia, co może wymagać interwencji stomatologicznej i nawet protetyki. Nawykowe ssanie kciuka jest również szkodliwe, ponieważ może wpływać na nieprawidłowy rozwój zgryzu i sprzyjać rozwojowi bakterii w jamie ustnej. Jest to szczególnie szkodliwe w młodym wieku, gdyż może prowadzić do trwałych zmian w strukturze szczęki i zębów. Nawet u dorosłych, ciągłe ssanie kciuka może powodować przesunięcie zębów i zmianę kształtu jamy ustnej. Aby zapobiec tym zmianom, zaleca się stosowanie specjalnych nakładek na palce lub konsultacje z ortodontą, które mogą pomóc w wyeliminowaniu tego nawyku. ................................................................................................................................................................................................................................................. Z higieną na bakier – to zawsze szkodzi Nieprawidłowa higiena jamy ustnej, tak jak zbyt mocne szczotkowanie zębów lub używanie szczoteczki ze zbyt twardym włosiem, również może być szkodliwa. Szczotkowanie zębów jest kluczowe dla utrzymania zdrowia jamy ustnej, ale musi być wykonywane prawidłowo. Zbyt agresywne szczotkowanie może prowadzić do cofania się dziąseł, odsłonięcia szyjek zębowych i zwiększenia wrażliwości na ból. Aby uniknąć tych problemów, zaleca się używanie szczoteczki o miękkim włosiu i delikatnych ruchów podczas szczotkowania, a także regularne wizyty u dentysty, który może doradzić odpowiednie techniki szczotkowania i pielęgnacji jamy ustnej. Podobnie dzieje się w przypadku nieprawidłowego używania wykałaczek lub innych ostrych przedmiotów do czyszczenia przestrzeni między zębowych. Może to prowadzić do uszkodzeń dziąseł i zębów. Zamiast tego, można zastosować nić dentystyczną lub szczoteczkę między zębową, które są bezpieczniejsze i bardziej skuteczne w utrzymaniu higieny jamy ustnej. ................................................................................................................................................................................................................................................. Spożywanie i używanie pod kontrolą Oprócz wcześniej wymienionych praktyk, istnieje wiele innych codziennych nawyków, które mogą negatywnie wpływać na nasze zęby i dziąsła, są one głównie związane z używkami i przyzwyczajeniami spożywczymi. Jednym z takich nawyków jest nadmierne spożywanie cukru i słodkich napojów, które są główną przyczyną próchnicy zębów. Cukier stanowi pożywkę dla bakterii w jamie ustnej, które produkują kwasy niszczące szkliwo. Chcąc temu zapobiec, warto ograniczyć spożycie słodyczy i napojów gazowanych, a także myć zęby lub choć płukać usta wodą po spożyciu słodkich pokarmów. Na końcu listy, co oczywiście nie znaczy, że najmniej szkodliwe, znajduje się alkohol i papierosy. Palenie tytoniu to wyjątkowo szkodliwy nawyk, który nie tylko zwiększa ryzyko raka jamy ustnej, ale także powoduje przebarwienia zębów i nieświeży oddech. Rzucenie palenia jest najlepszym rozwiązaniem dla zdrowia jamy ustnej, a także dla ogólnego stanu zdrowia. Istnieje wiele dostępnych metod i wsparcia, które mogą pomóc w odzwyczajeniu się od tego nałogu. Nadmierne spożywanie alkoholu również może prowadzić do problemów z jamą ustną, w tym do zwiększonego ryzyka raka jamy ustnej i chorób dziąseł. Ograniczenie spożycia alkoholu i regularne kontrole stomatologiczne mogą pomóc w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej. ................................................................................................................................................................................................................................................. Świadomość przede wszystkim Świadomość negatywnego wpływu niektórych nawyków na zdrowie jamy ustnej oraz stosowanie się do zaleceń specjalistów może znacząco przyczynić się do poprawy stanu naszych zębów i dziąseł. Odpowiednia higiena jamy ustnej w połączeniu z regularnymi wizytami u dentysty, to klucz do utrzymania zdrowego uśmiechu na długie lata.
