Główny Inspektor Farmaceutyczny (GIF) wydał decyzję o wstrzymaniu obrotu produktem leczniczym Konaten (Atomoxetinum) na terenie całego kraju. Decyzja ta obejmuje kapsułki twarde w dawkach 10 mg, 18 mg, 25 mg i 40 mg. Powodem wstrzymania obrotu są wyniki poza specyfikacją jakościową, które wykazały niską zawartość atomoksetyny w kilku seriach produktu. Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności w celu ochrony zdrowia publicznego.
Powody wstrzymania obrotu
Do GIF wpłynęła informacja od przedstawiciela podmiotu odpowiedzialnego za produkt leczniczy Konaten, dotycząca uzyskania wyników poza specyfikacją jakościową (OOS) w próbach referencyjnych dla parametru zawartości atomoksetyny. W zgłoszeniu przekazano wstępne wyjaśnienia wytwórcy Pharmathen International S.A. z Grecji, które obejmowały m.in.:
- W wyniku zgłoszenia reklamacyjnego z rynku rosyjskiego, kontroli poddano próby referencyjne serii wytworzonych w ramach jednej kampanii. Badaniami objęto dawki 10 mg, 18 mg, 25 mg, 40 mg, 60 mg oraz 100 mg.
- Dla 4 z 8 badanych serii stwierdzono wynik OOS w parametrze zawartości atomoksetyny, poniżej dolnego limitu specyfikacji obejmującej zakres 95,0% - 105,0%, w tym serii numer 1311190, wytworzonej na rynek polski (pozostałe 3 serie wytworzono na rynek niemiecki).
- Dodatkowo dla jednej z serii wytworzonych na rynek niemiecki, uzyskano wynik niespełniający wymagań jakościowych w parametrze „średnia masa kapsułki” (otrzymano wynik powyżej górnego limitu specyfikacji jakościowej, obejmującej zakres 33,3 mg – 36,8 mg).
- W oparciu o przyjętą hipotezę, wytworzono partię próbną w celu sprawdzenia założonych parametrów. Testom został poddany etap granulacji, który zakończono pomyślnie.
- Produkt luzem podlega dalszej ocenie analitycznej.
- Nie stwierdzono niezgodności dla serii objętych programem stabilności.
- Do czasu zakończenia dochodzenia wytwarzanie produktów zawierających atomoksetynę zostało wstrzymane.
Ocena ryzyka medycznego
Do zgłoszenia dołączono ocenę ryzyka medycznego, w której stwierdzono niski wpływ niezgodności na bezpieczeństwo stosowania, odnosząc się głównie do ewentualnej niskiej skuteczności leku. W dniu 9 maja 2024 r. GIF skierował do przedstawiciela podmiotu odpowiedzialnego pismo, w którym poprosił o uzupełnienie przekazanych w zgłoszeniu informacji. W odpowiedzi na to pismo, przedstawiciel podmiotu odpowiedzialnego poinformował, że:
- Wytwórca Pharmathen International S.A., Grecja ponownie przebadał 100 objętych dochodzeniem serii, uwzględniając wszystkie dawki produktu leczniczego.
- Dla 7 na 41 wprowadzonych do obrotu na terytorium Polski serii, stwierdzono w próbach referencyjnych wynik OOS w parametrze zawartości atomoksetyny, w tym dla serii numer: 1304010, 1311190, 1311191, 1400775, 1400776, 1211303, 1310715.
- Dla ww. przebadanych prób referencyjnych, nie stwierdzono wyników niezgodnych ze specyfikacją jakościową w parametrze średnia masa kapsułki.
- Dla 6 z ww. przebadanych prób referencyjnych, nie stwierdzono wyników niezgodnych ze specyfikacją jakościową w parametrze jednolitość masy.
- Dla serii numer 1311190 otrzymano wynik niespełniający wymagań w parametrze jednolitość masy, dla pozostałych przebadanych serii w tym parametrze nie odnotowano niezgodności.
Przyczyny niezgodności
Jako najbardziej prawdopodobne przyczyny niezgodności wytwórca podał:
- Utratę API przez próżniowe zasysanie mieszanki podczas napełniania kapsułek.
- Utrudnienia w kontrolowanym wypełnianiu kapsułek, zwłaszcza dla niższych dawek.
- Brak 100% kontroli masy kapsułek.
Decyzja GIF
W powyższym stanie faktycznym GIF wydał rozstrzygnięcie wskazane w sentencji niniejszej decyzji z uwagi na następujące okoliczności. Zgodnie z art. 121 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne, w razie uzasadnionego podejrzenia, że produkt leczniczy nie odpowiada ustalonym dla niego wymaganiom, lub wobec podejrzenia, że produkt leczniczy został sfałszowany, wojewódzki inspektor farmaceutyczny wydaje decyzję o wstrzymaniu na terenie swojego działania obrotu określonych serii produktu leczniczego. Ustęp drugi przywołanego przepisu stanowi natomiast, że decyzję o wstrzymaniu obrotu produktem na obszarze całego kraju podejmuje Główny Inspektor Farmaceutyczny.
Przesłanką wstrzymania obrotu ww. serii produktu leczniczego jest zatem uzasadnione podejrzenie tego, że nie odpowiada ona ustalonym dla niego wymaganiom jakościowym. Informacje przekazane przez przedstawiciela podmiotu odpowiedzialnego GIF wskazują natomiast, że istnieją uzasadnione wątpliwości co do jakości określonych serii wskazanego powyżej produktu leczniczego. Z uwagi na powyższe względy, wobec uzasadnionego podejrzenia GIF, że wskazane w osnowie decyzji serie produktu leczniczego Konaten (Atomoxetinum), kapsułki twarde nie spełniają ustalonych dla nich wymagań jakościowych, konieczne i uzasadnione stało się wstrzymanie ich obrotu.
Weryfikacja danych dotyczących obrotu wskazanych powyżej serii produktu leczniczego dokonana z wykorzystaniem Zintegrowanego Systemu Monitorowania Obrotem Produktami Leczniczymi wykazała, że obrót ten prowadzony jest na obszarze całego kraju. Decyzja o wstrzymaniu obrotu tym produktem powinna zatem odnosić się do obszaru całego kraju.
Rygor natychmiastowej wykonalności
Odnosząc się do punktu 2 sentencji niniejszej decyzji, GIF wskazuje, że zgodnie z art. 108 § 1 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego, decyzji, od której służy odwołanie, może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, gdy jest to niezbędne ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony.
W przedmiotowej sprawie wyniki badań prób referencyjnych przedstawione przez stronę wykazały, że serie objęte niniejszą decyzją nie spełniają ustalonych dla nich wymagań w parametrze zawartości atomoksetyny. Dodatkowo dla serii numer 1311190 otrzymano wynik niespełniający wymagań w parametrze jednolitości masy. Kryteria akceptacji parametrów specyfikacji jakościowej wskazywane w dokumentacji rejestracyjnej produktu leczniczego są ustalane w oparciu o szeroko zakrojone badania dotyczące bezpieczeństwa stosowania tego produktu. Dlatego też jakiekolwiek ich przekroczenie musi być uznane za okoliczność stanowiącą realne i bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pacjentów – aż do momentu jednoznacznego zidentyfikowania powodu powstania odchylenia i udowodnienia, że nie stanowi ono takiego zagrożenia.
Przekazane przez stronę informacje nie mogą zostać uznane przez organ za wystarczający dowód na okoliczność braku zagrożenia wystąpienia wpływu na skuteczność i bezpieczeństwo stosowania produktu leczniczego w przypadku wymienionej w sentencji serii wprowadzonej do obrotu. Z powyższych względów GIF uznał, że dla ochrony zdrowia i życia pacjentów, którzy mogliby przyjąć produkt leczniczy niespełniający wymagań jakościowych, uzasadnione i konieczne było nadanie niniejszej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności – na podstawie art. 108 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Podsumowanie
Przedmiotowa decyzja ma charakter zabezpieczający i służy wstrzymaniu obrotu produktem leczniczym, co do jakości którego istnieje uzasadnione podejrzenie, na czas przeprowadzenia dalszego postępowania wyjaśniającego przez GIF. Strona po otrzymaniu powyższej decyzji, zobowiązana jest do natychmiastowego podjęcia działań określonych w przepisach Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 12 marca 2008 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad i trybu wstrzymywania i wycofywania z obrotu produktów leczniczych i wyrobów medycznych.
Zgodnie z art. 127 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, od decyzji nie służy odwołanie, jednakże strona w terminie 14 dni od doręczenia niniejszej decyzji może zwrócić się do GIF z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Stosownie do treści art. 130 § 3 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, niniejsza decyzja podlega wykonaniu z chwilą doręczenia stronie. Ponadto, na podstawie art. 52 § 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, jeżeli stronie przysługuje prawo do zwrócenia się do GIF z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, strona może wnieść skargę na tę decyzję bez skorzystania z tego prawa. Skargę należy wnieść do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji, za pośrednictwem GIF. Wysokość wpisu od skargi wynosi 200 złotych. Strona może ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych oraz przyznanie prawa pomocy na zasadach określonych w ustawie Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Zgodnie z art. 127a § 1 w zw. z art. 127 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, strona przed upływem terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy może zrzec się prawa do jego wniesienia wobec organu, który wydał decyzję. Z dniem doręczenia organowi administracji publicznej oświadczenia o zrzeczeniu się prawa do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy przez ostatnią ze stron postępowania, decyzja staje się ostateczna i prawomocna.
Podmiot odpowiedzialny za produkt to neuraxpharm Arzneimittel GmbH z Niemiec. Dalsze postępowanie wyjaśniające jest w toku.
Źródło: Informacja prasowa Głównego Inspektora Farmaceutycznego
