Opublikowane dane nie pozostawiają złudzeń: w porównaniu do ubiegłego roku, liczba zachorowań drastycznie wzrasta. Jednak to, co sprawia, że wspomniane statystyki stają się jeszcze bardziej niepokojące, to fakt, że ta choroba może przez dłuższy czas przebiegać bezobjawowo, zanim ujawni swoje pełne skutki.
Dramatyczny wzrost liczby zachorowań
W Polsce obecnie obserwujemy dramatyczny wzrost liczby zachorowań na dwie poważne choroby: boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu. Najnowsze dane nie pozostawiają wątpliwości co do nasilenia tego problemu.
W okresie od 1 stycznia do 31 października bieżącego roku odnotowano w Polsce 21 854 przypadki boreliozy. Jest to aż o 8033 przypadków więcej niż w analogicznym okresie w roku 2022 (13 821), co oznacza wzrost na poziomie 58,1 procenta.
Warto również zaznaczyć, że od początku roku 2023 potwierdzono 554 przypadki kleszczowego zapalenia mózgu. W tym samym okresie w roku 2022 było to 315 potwierdzonych przypadków. Liczba zachorowań wzrosła o 75,8 procenta w porównaniu do roku ubiegłego.
Borelioza - cicha pandemia
Borelioza, znana również jako choroba z Lyme, jest wywoływana przez bakterie z rodzaju Borrelia, przenoszone przez kleszcze, głównie z rodzaju Ixodes.
Jednym z pierwszych objawów boreliozy jest charakterystyczny rumień w miejscu ukąszenia, który często jest bezbolesny. Jednak wiele przypadków boreliozy pozostaje niezauważonych w początkowej fazie, ponieważ objawy te są łatwo mylone z innymi dolegliwościami, takimi jak grypa. W późniejszym etapie pojawiają się dolegliwości ze strony układu nerwowego, stawów, serca oraz skóry.
Diagnostyka i leczenie boreliozy
Diagnostyka opiera się na wywiadzie lekarskim (w tym informacji o ukąszeniu przez kleszcza), obserwacji objawów klinicznych oraz testach serologicznych wykrywających przeciwciała przeciw Borrelia burgdorferi.
Warto zaznaczyć, że leczenie jest najskuteczniejsze w początkowej fazie choroby, zazwyczaj obejmuje antybiotykoterapię. Standardowo stosuje się doksycyklinę, amoksycylinę lub cefuroksym. Na chwilę obecną nie istnieje szczepionka przeciwko boreliozie dostępna dla ludzi.
Ważna profilaktyka
W profilaktyce boreliozy kluczowe jest:
- unikanie miejsc, gdzie występują kleszcze,
- stosowanie repelentów,
- noszenie odzieży ochronnej,
- dokładne sprawdzanie ciała po powrocie z terenów, gdzie mogą występować kleszcze.
W razie ukąszenia przez kleszcza zaleca się obserwację miejsca ukąszenia i własnego samopoczucia przez kilka tygodni, a przy pojawieniu się podejrzanych objawów niezwłoczna konsultacja z lekarzem.
Mity na temat boreliozy
Na przestrzeni lat narosło wiele mitów dotyczących boreliozy, które mogą wprowadzać w błąd i przeszkadzać w odpowiednim zapobieganiu oraz leczeniu choroby. Przedstawiamy kilka z nich!
Mit 1: Borelioza jest łatwa do zdiagnozowania.
Wielu ludzi uważa, że borelioza jest łatwa do zdiagnozowania, lecz warto pamiętać, że wiele przypadków pozostaje bezobjawowych lub ma łagodne objawy, które można pomylić z innymi schorzeniami.
Mit 2: Rumień musi być zawsze obecny.
Choć charakterystyczny rumień jest często wymieniany jako symptom boreliozy, to nie zawsze występuje, co utrudnia diagnozę.
Mit 3: Borelioza może być przenoszona przez wszystkie kleszcze.
Tylko niektóre gatunki kleszczy są nosicielami bakterii Borrelia burgdorferi, które powodują boreliozę, a nie wszystkie kleszcze są zakażone.
Mit 4: Jeśli kleszcz jest przyczepiony krócej niż 24 godziny, nie ma zagrożenia boreliozą
Ryzyko transmisji wzrasta z czasem, ale infekcja może nastąpić nawet jeśli kleszcz był przyczepiony przez krótki czas.
Mit 5: Testy na boreliozę są w pełni wiarygodne.
Wczesne testy serologiczne mogą nie wykryć infekcji, ponieważ organizm nie wytworzył jeszcze przeciwciał, mogą również dawać fałszywie pozytywne wyniki.
Mit 6: Borelioza jest łatwa do wyleczenia w każdym przypadku.
Wczesna diagnoza i leczenie zwiększają szanse na pełne wyleczenie, ale późne lub niezdiagnozowane przypadki mogą prowadzić do przewlekłych problemów zdrowotnych.
Mit 7: Borelioza może być przenoszona z człowieka na człowieka.
Borelioza nie jest zakaźna i nie może być przeniesiona przez kontakt z osobą zakażoną, ani przez karmienie piersią, kontakt seksualny czy krew.
Mit 8: Jeśli nie masz objawów, nie musisz się leczyć.
Brak objawów nie oznacza, że nie doszło do zakażenia. W przypadku podejrzenia kontaktu z bakterią, należy skonsultować się z lekarzem.
Mit 9: Kleszcze spadają z drzew.
Kleszcze zazwyczaj czekają na niskiej roślinności i przyczepiają się do przechodzących gospodarzy, nie spadają z drzew.
Mit 10: Borelioza to jedyna choroba przenoszona przez kleszcze.
Kleszcze mogą przenosić również inne choroby, takie jak babeszjoza, anaplazmoza czy kleszczowe zapalenie mózgu.
Rozpowszechnianie prawdziwych informacji na temat boreliozy jest kluczowe dla prewencji i skutecznego leczenia tej choroby!
