Dzisiaj, 10 października 2023 roku, obchodzimy Europejski Dzień Przeciw Karze Śmierci . Jest to ważna data, która zwraca naszą uwagę na jedno z najbardziej kontrowersyjnych tematów w dziedzinie praw człowieka i sprawiedliwości - kara śmierci.
Wielu z nas może zadać sobie pytanie: dlaczego powinniśmy obchodzić taki dzień? Czy kara śmierci nie jest sprawiedliwym ukaraniem dla tych, którzy popełnili najbardziej okrutne zbrodnie? Czy nie jest to skuteczny środek odstraszający od przestępstw? Te pytania są zrozumiałe, ale odpowiedzi na nie nie są tak proste, jak mogłoby się wydawać.
Przede wszystkim, warto zauważyć, że kara śmierci jest obecnie stosowana w coraz mniej krajach. Według danych Amnesty International, w 2020 roku kara śmierci była stosowana w 56 krajach, podczas gdy w 1977 roku było to aż 125 krajów. Ta tendencja jest wynikiem rosnącego uznania, że kara śmierci jest niezgodna z podstawowymi prawami człowieka, takimi jak prawo do życia i prawo do nietykalności cielesnej.
Drugi ważny argument przeciwko karze śmierci dotyczy jej skuteczności jako środka odstraszającego. Wielu badaczy twierdzi, że nie ma przekonujących dowodów na to, że kara śmierci jest skuteczniejsza w odstraszaniu od przestępstw niż kara dożywotniego pozbawienia wolności. W rzeczywistości, niektóre badania sugerują, że kraje, które stosują karę śmierci, mają wyższe wskaźniki przestępczości.
Wreszcie, istnieje poważne ryzyko, że kara śmierci może być stosowana niesprawiedliwie. Błędy są nieuniknione w każdym systemie prawym, a kiedy chodzi o karę śmierci, te błędy mogą prowadzić do niewyobrażalnych tragedii. Istnieją liczne przypadki, w których osoby skazane na śmierć zostały później uniewinnione dzięki nowym dowodom lub przeglądowi ich sprawy.
Obchodzenie Europejskiego Dnia Przeciw Karze Śmierci to okazja do zastanowienia się nad tymi kwestiami i do podjęcia dialogu na temat roli, jaką powinna pełnić kara w naszym społeczeństwie. Czy powinna być to kara surowa i nieodwracalna, czy raczej powinna skupiać się na resocjalizacji i zapobieganiu przestępstwom?
Źródło informacji: Amnesty International, Raport o karze śmierci na świecie 2020.