Wiele regionów Polski w ostatnim czasie zmaga się z brakiem deszczu. Skutkiem tego są rosnące problemy z dostępem do wody oraz nasilająca się susza w różnych częściach kraju. Jak na obecną sytuację reagują władze?
Regiony dotknięte suszą
Według danych Systemu Monitoringu Suszy Rolniczej (SMSR), największe niedobory wody dla roślin uprawnych występują na terenach Pojezierza Mazurskiego i Pomorskiego, a także na Kujawach oraz w Polsce środkowej.
W okresie raportowania od 11 kwietnia do 10 czerwca 2023 roku susza rolnicza została odnotowana w 14 województwach, a mianowicie:
- kujawsko-pomorskim,
- warmińsko-mazurskim,
- wielkopolskim,
- zachodniopomorskim,
- pomorskim,
- podlaskim,
- łódzkim,
- lubuskim,
- mazowieckim,
- dolnośląskim,
- lubelskim,
- opolskim,
- świętokrzyskim,
- śląskim.
Powyższe regiony borykają się z poważnymi niedoborami wody, co prowadzi do trudności w rolnictwie i ogrodnictwie, obniżenia poziomu wód, zagrożenia pożarowego w lasach i bardzo niskiej wilgotności gleby.
Kontrola zużycia wody
Aby skutecznie zarządzać dostępnymi zasobami wody i minimalizować ryzyko całkowitego wyczerpania, wiele gmin podejmuje działania mające na celu ograniczenie zużycia wody przez mieszkańców. Zakazy podlewania ogrodów przydomowych, trawników, napełniania basenów i mycia samochodów na własnych posesjach stają się coraz bardziej powszechne. Ich celem jest oszczędzanie wody i jej racjonalne wykorzystanie.
W wielu gminach w Polsce wprowadzono zakazy podlewania ogrodów i trawników w celu skoncentrowania dostępnych zasobów wody na najważniejszych potrzebach. Na przykład, gmina Brześć Kujawski w województwie kujawsko-pomorskim wprowadziła zakaz podlewania od 6 czerwca do 31 sierpnia 2023 roku w godzinach 18-22. Władze gminy Supraśl w powiecie białostockim również zakazały używania wody do podlewania przydomowych ogródków i trawników w godzinach od 6:00 do 22:00. Podobne zakazy dotyczą wielu innych miejscowości.
Podstawa prawna
Zakaz podlewania ogródka czy trawnika oraz ograniczenia w użytkowaniu wody są wprowadzane przez samorządy lokalne na podstawie przepisów prawa. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, rada gminy może wydawać przepisy porządkowe w celu ochrony życia i zdrowia obywateli oraz zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego. Te uprawnienia umożliwiają samorządom podejmowanie działań mających na celu skuteczne zarządzanie zasobami wodnymi w trudnych sytuacjach, takich jak obecna susza.
Kary za nieprzestrzeganie zakazu
Należy pamiętać, że nieprzestrzeganie zakazu podlewania ogródków i trawników wodą z sieci wodociągowej jest karalne. Osoby, które naruszają w ten sposób prawo, mogą zostać ukarane mandatem finansowym lub naganą. Wysokość mandatu za nieprzestrzeganie zakazu wynosi 500 zł, podczas gdy bezprawne podłączenie się do hydrantu np. w celu nawadniania trawnika może skutkować karą aż do 5000 zł. Wynika to z przepisów ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
Ograniczenia dotyczące użytkowania wody
W niektórych gminach obowiązują jedynie apele o racjonalne wykorzystanie wody z sieci wodociągowej. Można to zrobić ograniczając podlewanie do niezbędnego minimum w godzinach 8-22. Nadmierna eksploatacja sieci wodociągowej może prowadzić do obniżenia ciśnienia wody lub nawet jej czasowego braku. Dlatego zaleca się oszczędzanie wody i ograniczenie jej zużycia do niezbędnych celów, takich jak picie i czynności higieniczne.
W przypadku wprowadzania zakazu podlewania szczegółowe informacje można znaleźć na stronach gmin, a także na gov.pl.