Zanieczyszczenie powietrza wpływa na człowieka negatywnie już na etapie życia płodowego! Przyczynia się do rozwoju groźnych chorób, w tym raka płuc. Na szczęście można im zapobiegać. Sprawdź, jak chronić się przed skutkami zanieczyszczenia powietrza!
Jakie są największe źródła zanieczyszczeń powietrza?
Zgodnie z definicją określoną przez Światową Organizację Zdrowia, zanieczyszczenie powietrza to stan, w którym jego skład chemiczny może wpłynąć negatywnie na zdrowie człowieka, zwierząt i roślin, a także na inne składowe środowiska, m.in. wody i gleby. W przyrodzie występują naturalne źródła zanieczyszczenia powietrza, takie jak erupcje wulkanów, pożary lasów, parowanie bagien czy burze piaskowe. Jednak znacznie bardziej niebezpieczne jest tzw. zanieczyszczenie antropogeniczne, czyli wywołane przez działalność człowieka.
Podstawowym źródłem powstawania smogu są złej jakości paliwa grzewcze stosowane w gospodarstwach domowych, lokalnych kotłowniach oraz gospodarstwach rolnych. Na drugim miejscu znajduje się transport lądowy, przede wszystkim samochodowy i kolejowy, oraz morski. Do zanieczyszczenia w znacznym stopniu przyczyniają się też procesy związane z wydobywaniem i spalaniem paliw, a także szeroko pojętym przemysłem. A to niestety nie wszystkie źródła zanieczyszczeń powietrza na naszej planecie.
Dlaczego zanieczyszczone powietrze jest niebezpieczne dla twojego zdrowia?
Badania i analizy prowadzone przez kilkanaście lat w Krakowie (jednym z miast o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu) wykazały, że smog wpływa na dziecko w okresie prenatalnym równie destrukcyjnie, co wypalanie przez ciężarną 10 papierosów dziennie! Każda klinika laryngologiczna w Polsce każdego roku przyjmuje dzieci z chorobami układu oddechowego. Zanieczyszczenie środowiska wpływa negatywnie na ich zdrowie już od samego początku życia.
U dzieci zanieczyszczenie powietrza wpływa na spowolnienie rozwoju układu oddechowego. Gorsze funkcjonowanie w późniejszym życiu przekłada się na zwiększoną częstotliwość zachorowań na infekcje dróg oddechowych. Przez ekspozycję na smog i inne szkodliwe substancje dzieci są bardziej narażone na nawracające zapalenia płuc i zapalenia oskrzeli.
Jakie choroby układu oddechowego mogą wyniknąć z narażenia na zanieczyszczone powietrze?
Długotrwałe przebywanie w zanieczyszczonym środowisku może prowadzić do rozwoju astmy oraz przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Natomiast u osób już zmagających się z tymi schorzeniami nasila objawy. Ryzyko umieralność w przypadku POChP wzrasta po 65. roku życia.
Według danych WHO, aż 15% zgonów spowodowanych rakiem płuc to skutek zanieczyszczenia powietrza.
Brudne powietrze może przyczynić się do powstawania chronicznego kaszlu, ale też innych dolegliwości, takich jak częste bóle głowy czy bóle gardła.
Co można zrobić, aby poprawić jakość powietrza w domu?
Zamknięte pomieszczenia – nasze domy, mieszkania czy biura – to w zasadzie jedyne miejsca, na których czystość powietrza mamy realny wpływ. W okresie panowania największego smogu to właśnie tam najlepiej zostawać, dbając przy tym o odpowiednie nawilżenie i oczyszczenie powietrza w pomieszczeniach. Istnieje kilka skutecznych sposobów na poprawienie jakości naszego codziennego życia w tym zakresie.
Rośliny zielone. Czym więcej roślin doniczkowych zdobi parapety i podłogi w naszych domach, tym lepiej! Wśród kwiatów, które najlepiej pochłaniają kurz i zanieczyszczenia, warto wymienić wężownicę, dracenę, skrzydłokwiat, gerberę i paprotkę. Skutecznie usuwają one toksyny. Dodatkowo wiele z nich pozytywnie wpływa na psychikę: redukuje skutki stresu, działa przeciwdepresyjnie, a nawet niweluje uciążliwe bóle głowy.
Oczyszczacze powietrza. Choć dobrej jakości oczyszczacz powietrza nie jest małym wydatkiem, w niektórych przypadkach warto w niego zainwestować. Szczególną rolę tego typu urządzenia odgrywają w domach, w których mieszkają alergicy oraz osoby zmagające się z innymi chorobami dróg oddechowych. Oczyszczacz zasysa powietrze, przepuszcza je przez specjalny filtr i oddaje oczyszczone.
Wietrzenie pomieszczeń. Wydawać by się mogło, że wpuszczenie zasmogowanego powietrza do mieszkania nie jest dobrym rozwiązaniem. Specjaliści przekonują jednak, że mikroklimat zamkniętych, wilgotnych pomieszczeń może wpływać na stan zdrowia gorzej niż zanieczyszczone powietrze z zewnątrz. Wietrzenie powinno być krótkie (w zimę maksymalnie 10 minut) – tak, by doprowadziło do wymiany powietrza, ale nie spowodowało wychłodzenia mieszkania.
Dbanie o czystość. Szczególną rolę w utrzymaniu czystości odgrywa odkurzanie. Pozwala usunąć z mieszkania toksyczne substancje, które już osiadły na podłodze czy meblach. Najlepiej sprawdzi się wodny odkurzacz ze specjalnym filtrem.
Nawilżanie pomieszczeń. Wilgotność na poziomie 60 proc. sprzyja opadaniu szkodliwych substancji (które następnie można odkurzyć). Przebywanie w dobrze nawilżonym mieszkaniu sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu – niweluje bóle głowy, pomaga poradzić sobie z kaszlem i objawami przeziębienia. Optymalnym rozwiązaniem są nawilżacze powietrza lub specjalne pojemniki do wieszania na kaloryferach.
Jak ludzie na co dzień mogą zapobiegać zanieczyszczeniu środowiska?
Oczywiście dbanie o czyste powietrze i ochrona zdrowia we własnych czterech ścianach to jedno. Drugą, równie ważną kwestią jest podejmowanie codziennych decyzji, które przyczynią się do ochrony środowiska naturalnego. Ogromną rolę ma tu wybór ogrzewania – kwestia szczególnie istotna dla właścicieli domów jednorodzinnych. Wybór wyłącznie wysokiej jakości paliwa, nawet jeśli wiąże się z wyższymi kosztami eksploatacji, przyczyni się do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza w naszym własnym otoczeniu. Jeśli to możliwe, warto rozważyć zmianę źródła ciepła na proekologiczne.
Warto jak najczęściej wybierać komunikację zbiorową lub np. rower zamiast auta. Przyczyni się to również do oszczędności, a aktywność fizyczna – do lepszego zdrowia. Dużą rolę odgrywa też segregowanie odpadów i racjonalne gospodarowanie wodą.
Dolegliwości, które wymagają wizyty u laryngologa
Żyjemy w czasach, w których nie da się całkowicie uniknąć przebywania w zanieczyszczonym środowisku. Szybka reakcja na niepokojące objawy jest szczególnie ważna u najmłodszych. Przewlekły kaszel, nawracające infekcje dróg oddechowych, chrypka, zaczerwienienie i bóle gardła – to niektóre objawy, które wymagają wizyty u laryngologa.
Leczenie w klinice laryngologicznej pozwala uniknąć groźnych powikłań, ale też wcześnie rozpoznać choroby dróg oddechowych. Z taką wizytą nie warto zwlekać – to kwestia szczególnie ważna dla osób, które mieszkają w regionach o wysokim zanieczyszczeniu powietrza.
