Katastrofą Odry w ubiegłym roku żyła cała Polska. Przez wiele tygodni zastanawiano się, co do niej doprowadziło i przerzucano się odpowiedzialnością za zły stan rzeki. Jak wygląda sytuacja obecnie?
Katastrofa w 2022 roku
Pierwsze śnięte ryby w Odrze pojawiły się 26 lipca 2022, w okolicy Jazu Lipki położonego na granicy województwa opolskiego i dolnośląskiego. Sytuacja rozwijała się bardzo szybko, a z rzeki wyławiano tony śniętych ryb. Równolegle trwały dyskusję na temat tego, jakie są przyczyny tej niespodziewanej biologicznej katastrofy.
Dzisiaj już wiemy, że powodem bezpośrednim był wyrzut trucizny z alg, które rozmnożyły się ponad miarę z powodu wysokiej zawartość soli w słodkiej wodzie. W związku z tym stało się jasne, że do rzeki od dawna spuszczano ścieki. Ten proceder zrujnował naturalne środowisko życia milionów ryb.
Obecny stan Odry
Mimo tego, że w ostatnim czasie sprawa przycichła, nie oznacza to, że zagrożenie minęło. Ekolodzy nazywają stan Odry „stabilnym, ale krytycznym". Złote algi niestety ani na chwilę nie przestały się rozmnażać w wodach rzeki.
Niemiecki dziennik „Süddeutsche Zeitung" w ubiegłym miesiącu alarmował natomiast:
„pomiary wody przeprowadzone przez naukowców z Instytutu Leibniza wykazały, że rzeka jest znów o wiele za słona, a parametry są regularnie przekraczane”.
Kryzys powtórzy się wiosną?
Opinię tą potwierdzają i polscy eksperci. Ekolodzy alarmują, że stan wody nie poprawił się, a kolejny etap katastrofy jest tylko kwestią czasu. Zgodnie z ich prognozami, możemy go obserwować prawdopodobnie już w kwietniu.
Od początku września do połowy grudnia, zespół badaczy ekologów z Uniwersytetu Szczecińskiego badał Odrę (od Nowej Soli do Zalewu Szczecińskiego), a wnioski z badania są zatrważające. Nie musi być upalnie i gorąco, by złote algi mogły zakwitnąć. Badacze wskazują, że wystarczy, by temperatura rzeki osiągnęła 6 stopni i dojdzie do ponownego zatrucia wody.
Działania rządu
Temat Odry poruszono w czasie obrad sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Przygotowana została już rządowa specustawa, która wprowadzi wiele istotnych zmian, które mają pomóc w rewitalizacji Odry po ubiegłorocznej katastrofie.
Zgodnie z nią planowane są liczne inwestycje związane z modernizacją gospodarki wodno-ściekowej w tym między innymi budowa 18 nowych oczyszczalni ścieków i modernizacja ponad setki już istniejących. Jej projekt wciąż czeka jednak na wpis do porządku obrad rządu.