Polska musi dostosować się do dwóch unijnych dyrektyw. Zmiany zostaną wdrożone 26 kwietnia 2023 roku. Obejmują one wydłużone urlopy rodzicielskie oraz nowe uprawnienia pracownicze. Na co dokładnie mogą liczyć pracownicy?
Równowaga między życiem rodzinnym a zawodowym
Zmiany w Kodeksie Pracy zapowiadane były przez minister rodziny Marlenę Maląg. Wszystko za sprawą unijnej dyrektywy work-life balance, która ma wprowadzić równowagę między życie zawodowe a rodzinne.
Dyrektywa stawia sobie za cel zapewnienie równości na rynku pracy między mężczyznami i kobietami. Ma również zachęcać do równiejszego podziału obowiązków rodzicielskich.
Od 26 kwietnia dwa nowe urlopy!
Projekt nowelizacji Kodeksu Pracy przewiduje wprowadzenie dwóch nowych urlopów dla pracowników. Będzie to urlop z tytułu siły wyższej oraz urlop opiekuńczy.
Urlop z tytułu siły wyższej
Będzie przysługiwał w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym.
Pracownik ma sam decydować o wymiarze takiego urlopu podczas składania pierwszego wniosku. Deklaruje on, czy urlop wykorzystywany będzie w dniach, czy godzinach.
Wynagrodzenie za taki urlop wynosi połowę wynagrodzenia obliczanego jak za urlop wypoczynkowy.
Powodem skorzystania z takiego wolnego może być działanie siły wyższej, pilne sprawy rodzinne spowodowane chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika.
Urlop opiekuńczy
Urlop ten będzie przysługiwał z tytułu choroby członka najbliższej rodziny, z którym wspólnie zamieszkujemy. Zgodnie z uchwalonymi przepisami za członka rodziny będą uważani: syn, córka, matka, ojciec lub małżonek.
Urlop ten będzie przysługiwał w wymiarze 5 dni. Urlop będzie niepłatny.
Przypomnijmy, że obecnie przysługują 2 dni opieki nad dzieckiem jednemu z rodziców. Nie ma tu znaczenia ilość dzieci. Dyrektywa rozszerza krąg osób, które mogą z niego skorzystać na innych członków gospodarstwa domowego.
Urlop ten będzie udzielany na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie nie krótszym niż 1 dzień przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu.
Wydłużony urlop rodzicielski
Istotną zmianą, jaką przewiduje nowelizacja Kodeksu Pracy, jest wydłużenie urlopu rodzicielskiego o 9 tygodni.
Przypomnijmy, że obecnie przy urodzeniu jednego dziecka długość urlopu wynosi 32 tygodnie. Po wdrożeniu zmian będzie to 41 tygodni.
Dotychczas mama mogła odstąpić cześć urlopu rodzicielskiego ojcu dziecka. Nie było to jednak obowiązkowe.
Według nowych założeń 2 z 4 miesięcy urlopu rodzicielskiego będzie musiał wykorzystać ojciec dziecka. Bez prawa przeniesienia ich na matkę.
Dodajmy, że ojciec nie musi wykorzystywać tego czasu od razu, może przełożyć go na inny termin, dopóki dziecko nie ukończy 6 roku życia.
Ułatwienia dla rodziców dzieci do lat 8
No wdrożeniu nowych przepisów pracownik wychowujący dziecko w wieku do 8 roku życia będzie mógł złożyć wniosek o elastyczną organizację pracy (praca zdalna, praca hybrydowa lub obniżenie wymiaru czasu pracy).
Minister rodziny zapowiedziała również, że zgodnie z nowymi przepisami pracodawca nie będzie mógł odmówić pracy zdalnej m. in. rodzicom, którzy wychowują dziecko do 4. roku życia, rodzicom, którzy opiekują się osobą z niepełnosprawnością i kobietom w ciąży.