Okazuje się, że niektóre osoby mogą uznawane być za osoby pełnoletnie, nie przekraczając wieku 18 lat. Istnieje możliwość uzyskania pełnej zdolności do czynności prawnych, mając mniej niż 18 lat. Jak to możliwe? Kogo dotyczy taka sytuacja? Jakie warunki należy spełnić?
Pełnoletność
Zgodnie z art. 10 Kodeksu Cywilnego osobą pełnoletnią jest ten, kto skończył 18 lat. Wraz z osiągnięciem tego wieku co do zasady każda osoba fizyczna uzyskuje pełną zdolność do czynności prawnych, czyli zdolność do dokonywania we własnym imieniu czynności prawnych.
Wraz z pełnoletnością zmienia się sytuacja osoby na płaszczyźnie cywilno-prawnej oraz administracyjnej.
Pełnoletność wiąże się z:
- czynnym prawem wyborczym (możliwość wybierania kandydatów do parlamentu czy gminy);
- prawem do samodzielnego występowania przed sądem (poza sprawami, w których wymagany jest udział pełnomocnika procesowego – np. przed Sądem Najwyższym czy Trybunałem Konstytucyjnym);
- końcem obowiązku edukacyjnego.
Dodajmy, że po osiągnięciu pełnoletności następuje:
- konieczność samodzielnego rozliczania się z fiskusem z osiągniętego dochodu;
- konieczność posiadania dowodu osobistego;
- pełna odpowiedzialność cywilna za wyrządzone szkody.
Pełnoletność przed 18-nastką?
Okazuje się że osoby, które nie ukończyły 18 roku życia, mogą uznane być za pełnoletnie. Kwestie takie reguluje art. 10 Kodeksu Cywilnego. Oto jego treść:
„Art. 10. [Pełnoletność]
- 1.Pełnoletnim jest, kto ukończył lat osiemnaście.
- 2.Przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletność. Nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa”.
Osoby, które mogą być uznawane za pełnoletnie bez ukończenia 18 roku życia to wyłącznie kobiety, które dostały zgodę sądu na zawarcie małżeństwa.
Zgodnie z art. 10 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (RKO) z ważnych przyczyn sąd opiekuńczy może zezwolić na małżeństwo 16 – letniej kobiecie. Z chwilą zawarcia małżeństwa uzyskuje ona pełnoletność.
Zgoda sądu musi opierać się na interesach nowo powstałej rodziny.
Kobieta musi przedstawić ważny powód. Mowa tu np. o zajściu w ciążę.
Jak to wygląda w praktyce?
Gdy kobieta zostanie uznana za pełnoletnią, prawa jej rodziców do opieki nad nią wygasają.
Ponadto powołując się na art. 99 Prawa Oświatowego okazuje się, że kobieta sama będzie mogła usprawiedliwiać swoje nieobecności w szkole.
Dodajmy, że nie będzie mogła jednak kupić produktów, które zastrzeżone są dla 18-latków. Mowa tu np. o alkoholu. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi warunkuje sprzedaż od osiągnięcia określonego wieku (18 lat), a nie pełnoletności.
Kobieta nie będzie również mogła prowadzić samochodu.
Warto zaznaczyć, że pełnoletność NIE zostanie zniesiona w razie rozwodu.
Pamiętajmy, że możliwość wcześniejszego uzyskania pełnoletności zarezerwowana jest dla osób, które znajdują się w szczególnych sytuacjach. Rozwiązanie to ma ułatwić wiele spraw.
