Paznokieć się odkleja? To może być onycholiza – zobacz, co oznacza i jak ją leczyć!

Odklejająca się płytka paznokcia, bez wyraźnych oznak urazu lub bólu, może być objawem wielu różnych dolegliwości. Zjawisko to nosi nazwę onycholizy i dotyczy zarówno paznokci u rąk, jak i u stóp. Chociaż często bagatelizowane, może sygnalizować infekcję, przewlekły stan zapalny lub chorobę ogólnoustrojową. Poznanie przyczyn i wdrożenie właściwego leczenia ma kluczowe znaczenie dla przywrócenia zdrowego wyglądu paznokci.

🔍 Czym jest onycholiza?

Onycholiza to stan, w którym dochodzi do oddzielenia się płytki paznokciowej od łożyska. Najczęściej rozpoczyna się od wolnego brzegu paznokcia, postępując w kierunku nasady. Oddzielona część paznokcia zmienia kolor na biały, żółty lub szarawy, ponieważ pod nią gromadzi się powietrze lub mikroorganizmy.

⚠️ Najczęstsze przyczyny onycholizy

Onycholiza nie jest chorobą samą w sobie, lecz objawem – dlatego znalezienie przyczyny jest niezbędne do skutecznego leczenia.

🔸 Urazy mechaniczne

• Uderzenia w paznokieć,

• Noszenie zbyt ciasnego obuwia (szczególnie u sportowców),

• Niewłaściwe skracanie paznokci lub agresywny manicure/pedicure.

🔸 Infekcje

• Grzybicze (onychomikoza) – najczęstsza przyczyna onycholizy paznokci stóp. Towarzyszy jej zmiana koloru, pogrubienie i łamliwość paznokcia.

• Bakteryjne – szczególnie zakażenie pałeczką Pseudomonas aeruginosa, które daje zielonkawe zabarwienie.

🔸 Czynniki chemiczne

• Częsty kontakt z detergentami, rozpuszczalnikami lub wilgocią,

• Uczulenie na składniki lakierów lub produktów do stylizacji paznokci.

🔸 Choroby ogólnoustrojowe

• Łuszczyca paznokci – powoduje onycholizę, zmiany zrogowaceniowe i charakterystyczne dołki na płytce,

• Choroby tarczycy (szczególnie nadczynność),

• Zaburzenia krążenia obwodowego i choroby autoimmunologiczne.

🧩 Jak rozpoznać onycholizę? Objawy widoczne gołym okiem

• Oddzielenie paznokcia od skóry pod nim, zwykle bez bólu,

• Przebarwienie paznokcia – biały, żółty, szary, czasem zielony kolor,

• Pogrubienie i łamliwość płytki,

• Możliwe uczucie ucisku lub dyskomfortu przy noszeniu butów.

Onycholiza zazwyczaj nie powoduje bólu, chyba że dojdzie do nadkażenia lub urazu wtórnego.

🧪 Diagnostyka – kiedy udać się do specjalisty?

W przypadku zauważenia objawów onycholizy warto skonsultować się z dermatologiem lub podologiem, szczególnie jeśli:

• zmiany dotyczą więcej niż jednego paznokcia,

• występuje nieprzyjemny zapach, ból lub wyciek,

• problem nawraca mimo zachowania higieny.

Wykonywane są m.in.:

• badania mikologiczne (w kierunku grzybów),

• posiewy bakteriologiczne,

• w niektórych przypadkach – badania krwi (TSH, ferrytyna, glukoza), by wykryć choroby ogólnoustrojowe.

💊 Leczenie onycholizy – co naprawdę działa?

Leczenie zależy od przyczyny i stopnia zaawansowania zmian.

✅ Leczenie domowe (przy lekkich zmianach mechanicznych):

• Skrócenie paznokcia, usunięcie luźnej części płytki,

• Codzienne dezynfekowanie i osuszanie przestrzeni pod paznokciem,

• Stosowanie środków przeciwbakteryjnych i przeciwgrzybiczych dostępnych bez recepty.

✅ Leczenie farmakologiczne i specjalistyczne:

• Maści i lakiery przeciwgrzybicze (np. amorolfina, cyklopiroks),

• W przypadku zakażenia bakteryjnego – antybiotyki miejscowe,

• Suplementacja biotyną, cynkiem lub żelazem (jeśli stwierdzono niedobory),

• Leczenie choroby podstawowej – np. regulacja gospodarki hormonalnej.

W poważnych przypadkach konieczne może być chirurgiczne usunięcie paznokcia lub wdrożenie leczenia ogólnoustrojowego.

⏳ Czy onycholiza ustępuje sama? Ile trwa regeneracja paznokcia?

Po wyeliminowaniu przyczyny, paznokieć może odrosnąć w pełni zdrowy, ale proces ten jest powolny:

• Paznokcie rąk: odrastają w ok. 6 miesięcy,

• Paznokcie stóp: potrzebują nawet 12–18 miesięcy.

Czas regeneracji może się wydłużyć w przypadku osób starszych, z chorobami przewlekłymi lub zaburzeniami krążenia.

🧠 Podsumowanie: Co warto zapamiętać o onycholizie?

• Onycholiza to objaw, nie choroba, dlatego kluczowe jest ustalenie jej przyczyny.

• Najczęściej występuje z powodu urazów mechanicznych, infekcji grzybiczych lub chorób ogólnoustrojowych.

• Leczenie powinno być dostosowane indywidualnie – czasem wystarczą środki miejscowe, innym razem konieczna jest terapia ogólnoustrojowa.

• Wczesna reakcja pozwala uniknąć powikłań, a w wielu przypadkach całkowicie przywrócić zdrowy wygląd paznokcia.