Niektóre osoby są nadwrażliwe np. na jad owadów, leki lub niektóre pokarmy. Natychmiast po kontakcie z alergenem mogą doznać wstrząsu anafilaktycznego. To bardzo niebezpieczna sytuacja. Taka reakcja alergiczna może nawet zakończyć się zgonem. Dowiedz się, jak może do niej dojść, jakie są objawy anafilaksji i jak należy wtedy postępować. Moższ uratować komuś życie!
Wyzwalacze wstrząsu:
- jad owadów pochodzący z ukąszeń lub użądleń, np. osy,
- żywność, np. mleko, białko jajek, orzechy, orzeszki ziemne, sezam, pszenica, ryby, owoce morza, barwniki spożywcze,
- leki, najczęściej penicylina, cefalosporyn, aspiryna (wstrząs wywołany przez penicylinę zdarza się raz na 2-10 tys. przypadków, a wstrząs wywołany przez aspirynę i niesteroidowe leki przeciwzapalne zdarza się u jednej osoby na 50 tys.),
szczepionki i surowice, np. przeciw ospie wietrznej, grypie, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, tężcowi, meningokokom i wirusowi brodawczaka ludzkiego.
Jak rozpoznać wstrząs anafilaktyczny?
- puchnie twarz i język, osoba ma trudności z przełykaniem i oddychaniem - w przypadku użądlenia np. przez osę
- bąble pokrzywkowe obejmujące całe ciało
- przyspieszony oddech
- przyspieszone bicie serca
- zlanie tzw. "zimnym potem"
- silne, kolkowe bóle brzucha
- zawroty głowy
- nudności i wymioty
- drgawki
- utrata przytomności
Wyróżnia się 4 stopnie nasilenia reakcji anafilaktycznej:
stopień pierwszy: świąd, pokrzywka, niepokój, nudności;
stopień drugi: obrzęk naczynioruchowy, chrypka, wymioty, bóle brzucha, biegunka, zawroty głowy;
stopień trzeci: duszność, świst oddechowy, zaburzenia mowy i połykania, lęk, zamroczenie;
stopień czwarty: spadek ciśnienia tętniczego, utrata świadomości, bezwiedne oddanie stolca i moczu, sinica skóry.
Anafilakcja to sytuacja zagrożenia życia i wymaga szybkiej reakcji, chłodnego umysłu i udzielenia pomocy:
- podania adrenaliny domięśniowo w udo
- przyjęcia leku przeciwhistaminowego, który przeciwdziała narastaniu objawów
- ułożenia chorego w odpowiedniej pozycji: przy niewydolności oddechowej - siedzącej; przy spadku ciśnienia tętniczego - leżącej z uniesionymi nogami; w przypadku utraty przytomności – bocznej
- reanimacji w razie zatrzymania oddechu lub krążenia.
Stan wstrząsu anafilaktycznego wymaga jak najszybszej interwencji lekarskiej. Musisz zadzwonić po pogotowie lub odwieźć osobę z objawami wstrząsu do najbliższego szpitala.