Ile buraków potrzeba na barszcz czerwony? Przepis na domowy zakwas i idealny wigilijny barszcz!

Jeśli chcesz, by Twój barszcz czerwony miał najgłębszy smak, naturalną słodycz buraka, rubinowy kolor i niepowtarzalny aromat – domowy zakwas jest absolutną podstawą. Barszcz ugotowany na zakwasie ma zupełnie inny poziom smaku niż ten z samych gotowanych buraków. Jest bardziej złożony, delikatnie kwaskowy, klarowny i... po prostu świąteczny.

Poniżej znajdziesz sprawdzony przepis na:

1️⃣ domowy zakwas z buraków,

2️⃣ barszcz czerwony wigilijny na tym zakwasie.

To dokładnie te proporcje i techniki, których używają kucharze przygotowujący tradycyjne polskie menu świąteczne.

🫙 1. Domowy zakwas z buraków – baza idealnego barszczu

Składniki na 1 litr zakwasu:

• 1 kg buraków (6–8 sztuk) – umyte, obrane

• 1 litr przegotowanej, wystudzonej wody

• 1 czosnek – 4–5 ząbków (lekko zgniecionych)

• 1 łyżka soli niejodowanej

• 2 liście laurowe

• 5 ziaren ziela angielskiego

• Kilka ziaren pieprzu czarnego

• (opcjonalnie) kawałek skórki chleba na zakwasie – tylko z pewnego źródła, bez konserwantów

🥣 Sposób przygotowania zakwasu:

1. Buraki pokrój w plastry (ok. 1 cm).

2. Ułóż je w dużym, czystym słoju lub kamionce.

3. Dodaj przyprawy i czosnek.

4. Zalej wodą z solą (solanka powinna całkowicie przykrywać buraki).

5. Przykryj naczynie gazą lub talerzykiem – tak, by powietrze mogło uchodzić.

6. Odstaw w ciemne, ciepłe miejsce na 4–7 dni.

💡 Zakwas powinien pachnieć przyjemnie kwaśno, ziemiście i lekko czosnkowo. Jeśli pojawi się pleśń – trzeba zrobić nowy.

1. Po zakończeniu fermentacji przecedź zakwas przez gazę i przelej do szklanych butelek.

2. Przechowuj w lodówce nawet do 3 tygodni.

🍲 2. Barszcz czerwony wigilijny na zakwasie

Składniki na 2,5 litra barszczu:

• 1 kg buraków surowych, obranych i pokrojonych w plastry

• 1,5 litra wody

• 1 litr zakwasu z buraków (z przepisu powyżej)

• 1 marchew

• 1 pietruszka (korzeń)

• ¼ selera

• 1 cebula (opalona na gazie lub podpieczona na patelni)

• 3 liście laurowe

• 5 ziaren ziela angielskiego

• 6 ziaren pieprzu

• 1–2 ząbki czosnku

• 1 łyżka cukru

• 1 łyżeczka soli (lub do smaku)

• (opcjonalnie) garść suszonych grzybów (nadają głęboki aromat, idealny do Wigilii)

Sposób przygotowania barszczu:

1. W dużym garnku umieść buraki, marchew, pietruszkę, seler, cebulę i przyprawy.

2. Zalej wodą, przykryj i gotuj na bardzo małym ogniu 1–1,5 godziny.

⚠️ Uwaga: Barszczu nie wolno doprowadzić do intensywnego wrzenia — traci kolor! Gotuj „na granicy wrzenia”.

1. Po ugotowaniu odstaw wywar na minimum 1 godzinę, aby nabrał aromatu.

2. Przecedź barszcz, by był klarowny.

3. Dodaj zakwas, ale już po wyłączeniu ognia. Zbyt wysoka temperatura zabije jego aromat i właściwości.

4. Dopraw solą, pieprzem, cukrem i czosnkiem (przeciśniętym lub tylko zmiażdżonym).

5. Jeśli barszcz jest zbyt intensywny, rozcieńcz go niewielką ilością gorącej wody.

6. Odstaw na kilka godzin lub całą noc — smak dojrzewa i staje się pełniejszy.

🎄 Dlaczego zakwas tak zmienia smak barszczu?

• nadaje naturalnej kwasowości, a nie „octowego” posmaku,

• pogłębia kolor rubinowy,

• podkreśla smak buraka zamiast go tuszować,

• wprowadza aromaty fermentacji, których nie da się uzyskać inaczej.

To właśnie zakwas sprawia, że barszcz wigilijny smakuje tak wyjątkowo — jak w dawnych polskich domach.

🧠 Przechowywanie barszczu na zakwasie

• w lodówce: 3–4 dni,

• nie podgrzewaj do wrzenia — straci kolor,

• zamrażanie: możliwe, ale bez zakwasu (dodaj zakwas po rozmrożeniu).