Witaj w świecie, w którym ziemia nagle wydaje się trochę niżej, a horyzont – zdecydowanie szerszy 🌍. Dzień Chodzenia na Szczudłach, przypadający 27 lipca, to święto tak nietypowe, że samo w sobie staje się tematem rozmów przy porannej kawie. Zanim jednak założysz swoje pierwsze drewniane kopyta i spojrzysz na znajomych z góry, zagłęb się w ponad 1000 słów pełnych historii, porad i pomysłów, które pomogą Ci w pełni wydobyć potencjał szczudeł.
Krótka, lecz wysoka historia 🏰
Chociaż trudno w to uwierzyć, szczudła mają co najmniej dwa tysiące lat. W starożytnej Grecji pasterze używali długich kijów, aby przeskakiwać przez strumienie i wypatrywać owiec z daleka. W średniowiecznej Europie francuscy chłopi z regionu Landes maszerowali na drewnianych szczudłach, pokonując błotniste łąki i podmokłe mokradła. Mówiono, że potrafili przejść na nich nawet 30 kilometrów dziennie! Z czasem szczudła wkroczyły do miast: uliczni sprzedawcy karmelu stawali wyżej, aby wykrzykiwać ceny, a strażnicy miejscy patrolowali wąskie uliczki, obserwując ruch z góry.
Od XIX wieku szczudlarstwo zaczęło łączyć się z rozrywką. Najpierw wędrowne trupy teatralne, później cyrk 🎪, a w końcu parady karnawałowe w Rio i Nowym Orleanie – wszędzie tam balans na dwóch drewnianych listwach stał się synonimem widowiska. W Polsce boom na szczudła nastąpił w latach 90., gdy teatr uliczny zdobywał ulice Krakowa, Gdańska czy Poznania. Dziś „wysokich artystów” zobaczysz na każdym większym festiwalu czy evencie firmowym.
Dlaczego warto spróbować? 7 argumentów nie do podważenia
- Równowaga – chodzenie na szczudłach angażuje mięśnie głębokie, wzmacnia core i łagodzi problemy z postawą.
- Koordynacja – mózg musi jednocześnie kontrolować wzrok, błędnik i reakcję mięśni nóg.
- Pewność siebie – wzniesienie się ponad tłum dosłownie dodaje centymetrów… również w samoocenie 💪.
- Wspólnota – warsztaty szczudlarskie integrują dzieci, dorosłych i seniorów.
- Kreatywność – platformy LED, futurystyczne kostiumy czy tradycyjne stroje ludowe – każdy znajdzie swój styl.
- Spalanie kalorii – godzina marszu na szczudłach to nawet 500 kcal mniej.
- Ekologia – drewniane szczudła DIY to zero plastiku i długowieczny rekwizyt.
Kalendarz imprez 27 lipca 2025 w Polsce 📅
• Warszawa – Plac Defilad: bezpłatne warsztaty dla początkujących, konkurs na najwyższe szczudła (rekord kraju wynosi 3,8 m!). • Kraków – Rynek Główny: wieczorna parada „Światło & Ogień” z muzyką Balkan Beat. • Gdańsk – Molo w Brzeźnie: strefa rodzinna i tor przeszkód na piasku. • Wrocław – Wyspa Słodowa: bicie rekordu liczby osób na szczudłach w jednym miejscu. • Białystok – Planty: warsztaty lalkarskie, bo marionetki na szczudłach to hit teatru alternatywnego.
Jak zbudować szczudła DIY w 60 minut? 🔧
Potrzebujesz: • 2 szt. kantówek sosnowych 40×60 mm, długość 150 cm (dla dziecka 120 cm) • 2 deski 25×8 cm (podest pod stopę) • 4 śruby zamkowe M8 z nakrętką motylkową • Wkrętarka, wiertło 10 mm, papier ścierny • Olej lniany do impregnacji
Kroki: 1. Kantówki oszlifuj, aby uniknąć drzazg. 2. Odmierz wysokość 40–60 cm od dołu (dla początkującego). W tym miejscu przyłóż deskę – to będzie stopień. 3. Wywierć dwie równoległe dziurki, włóż śruby, dokręć nakrętki. Użycie motylków sprawia, że łatwo zmienisz wysokość. 4. Podest wyszlifuj, zaokrąglij narożniki. 5. Całość zaimpregnuj olejem lnianym – zero chemii, piękny zapach. 6. Gotowe! 🎉 Testuj początkowo na trawie, z partnerem trzymającym Cię za rękę.
10 złotych zasad bezpieczeństwa 🛡️
- Załóż kask rowerowy i ochraniacze na kolana.
- Zaczynaj na miękkim podłożu.
- Nie idź wyżej niż 60 cm, dopóki nie zrobisz pewnych 100 kroków.
- Patrz przed siebie, nie pod nogi.
- Trzymaj plecy proste, ręce lekko rozłożone jak skrzydła ✈️.
- Nie chodź po mokrych płytach ani kostce brukowej.
- Unikaj tłumów i psów (serio, szczeka, skacze – kłopot).
- Ćwicz awaryjne „zeskoki” z niskiej wysokości.
- Noś rękawiczki gumowe, gdy masz aluminiowe szczudła – lepszy chwyt.
- Pamiętaj o ubezpieczeniu NNW, gdy występujesz komercyjnie.
Od teatru do marketingu – szczudlarstwo w praktyce 🎭💼
• Rekwizyt teatralny – powiększa sylwetkę postaci, dodaje majestatu królowi lub grozy smokowi. • Cyrk – połączenie akrobatyki, żonglerki i tańca LED. • Parady promocyjne – hostessa na szczudłach widoczna z daleka rozdaje ulotki. • Sport – w USA powstała liga stilt soccer (piłka nożna na szczudłach!). • Turystyka – w belgijskim Namur co roku rozgrywa się bitwa na szczudłach licząca 600 lat tradycji.
Ciekawostki, które zaskoczą znajomych 🤯
• Najwyższe odnotowane szczudła miały 17 m; użył ich chiński akrobata w 2006 r. • W wietnamskiej wiosce Hà Tây dzieci uczą się chodzić na bambusie przed 6. urodzinami. • Leonardo da Vinci szkicował „mechane podnoszące” – pierwowzór dzisiejszych skaczących szczudeł sprężynowych. • Polski rekord szybkości: 100 m w 13,35 s na wysokości 1 m, ustanowiony w Toruniu w 2022 r.
Jak świętować, gdy nie masz szczudeł? 🤷♂️
• Upiecz tort w kształcie litery „H” jak „high”. • Obejrzyj film „Cirque du Soleil: Worlds Away” i zwróć uwagę na segment „Skeleton Stilt Walkers”. • Zagraj z dziećmi w „podłoga to lawa”, używając stołków – niby zwykła zabawa, a nawiązuje do idei uniesienia nad ziemię.
Podsumowanie – zrób krok… trochę wyższy! 🦘
Dzień Chodzenia na Szczudłach to nie tylko pretekst do oryginalnego selfie. To okazja do ruchu, międzypokoleniowej integracji i odkrywania historii, która łączy rolnika z Landes, aktora z Broadwayu i turystę na rynku w Lublinie. Bez względu na to, czy zbudujesz własne szczudła, czy tylko będziesz kibicować paradom, 27 lipca pamiętaj, aby spojrzeć na świat z innej perspektywy – dosłownie i w przenośni.
Źródło: "Szczudlarstwo – od rolnictwa do performansu", praca zbiorowa pod red. M. Wójcika, Instytut Sztuki Ulicznej, Kraków 2023.