Sławosz Uznański-Wiśniewski, drugi Polak w historii, który poleciał w kosmos, kończy swoją misję na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Po ponad dwóch tygodniach intensywnych eksperymentów naukowych i działań edukacyjnych, kapsuła z załogą misji Ax-4 rozpoczęła drogę powrotną na Ziemię. Teraz wszystkie oczy skierowane są na Pacyfik, gdzie nastąpi spektakularne wodowanie.
Koniec misji Ax-4
Załoga misji Ax-4, w skład której wchodzili:
- Peggy Whitson (USA),
- Shubhanshu Shukla (Indie),
- Tibor Kapu (Węgry)
- Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska),
spędziła w kosmosie łącznie 18 dni. W tym czasie zespół przeprowadził 13 eksperymentów badawczych oraz 30 edukacyjnych pokazów.
Wśród najważniejszych projektów znalazły się:
-
badania nad wpływem warunków kosmicznych na odporność organizmu,
-
testowanie detektorów promieniowania dla przyszłych misji,
-
eksperymenty z interfejsem mózg-komputer, pozwalające sterować urządzeniami bez użycia rąk.
Te działania mają znaczenie nie tylko dla nauki, ale również dla bezpieczeństwa przyszłych misji załogowych i bezzałogowych.
Kapsuła zmierza w kierunku Ziemi
Kapsuła powrotna odłączyła się od statku Dragon i obecnie zmierza w kierunku Ziemi. Kluczowym momentem lotu będzie ponowne wejście w atmosferę, kiedy temperatura kadłuba osiągnie około 1600°C. Mimo wyłączonych silników, proces lądowania jest możliwy dzięki zastosowaniu systemu spadochronów, które otworzą się na odpowiednim etapie lotu.
Spektakularne wodowanie
Dokładna godzina lądowania została zaplanowana na 11:31 czasu środkowoeuropejskiego. Wtedy kapsuła woduje w Pacyfiku, w pobliżu wybrzeży Kalifornii, niedaleko San Diego.
Transmisja na żywo - TUTAJ.
Astronauci przejdą szczegółowe badania
Po odzyskaniu załogi, astronauci zostaną przetransportowani do Houston w Teksasie, gdzie przejdą szczegółowe badania medyczne. Ten etap jest niezbędny do oceny wpływu pobytu w mikrograwitacji na organizm człowieka i stanu zdrowia astronautów.
Jak wygląda powrót kapsuły kosmicznej na Ziemię? Etap po etapie
Powrót kapsuły załogowej z orbity to precyzyjnie zaplanowany proces, który wymaga zaawansowanej technologii i współpracy wielu specjalistów. Każdy etap jest kluczowy dla bezpieczeństwa astronautów i powodzenia całej misji.
🔄 Odłączenie od stacji kosmicznej
Proces powrotu rozpoczyna się od odłączenia kapsuły od Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). W tym momencie statek przechodzi na własne systemy zasilania i nawigacji. Cała operacja musi być przeprowadzona bardzo ostrożnie, by zachować stabilność orbity i właściwy kurs powrotu.
🌌 Wejście w atmosferę
Po odłączeniu kapsuła kierowana jest w stronę Ziemi. W trakcie lotu wchodzącego w atmosferę, powłoka zewnętrzna kapsuły nagrzewa się do ekstremalnych temperatur – nawet 1600°C. Dzięki specjalnym materiałom ablacyjnym, kapsuła może przetrwać to zjawisko bez uszkodzeń.
🪂 Otwieranie spadochronów
Po spowolnieniu lotu przez atmosferę, w odpowiednim momencie uruchamiane są spadochrony, które stopniowo redukują prędkość kapsuły. Najpierw rozwijają się małe spadochrony stabilizujące, a następnie główne czasze, które umożliwiają łagodne wodowanie na oceanie.
🌊 Wodowanie kapsuły
Większość misji kończy się wodowaniem kapsuły na oceanie, w precyzyjnie zaplanowanej lokalizacji – najczęściej w pobliżu wybrzeży USA. W przypadku misji Ax-4, kapsuła ląduje w Pacyfiku w rejonie San Diego.
🚢 Ratownicy i zespół medyczny
Na miejscu wodowania czeka już statek ratunkowy z wyspecjalizowaną ekipą, która odpowiada za szybkie przechwycenie kapsuły. Astronauci są natychmiast ewakuowani z kabiny i przewożeni na pokład, gdzie zespół medyczny przeprowadza wstępne badania.
🏥 Badania po powrocie
Po odzyskaniu przez ekipę ratunkową, załoga zostaje przetransportowana do centrum medycznego NASA w Houston (Teksas). Tam astronauci przechodzą szczegółowe testy, które pozwalają ocenić wpływ warunków kosmicznych na organizm człowieka i stan zdrowia po pobycie w mikrograwitacji.
Historyczny moment dla Polski
Obecność Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na ISS to wydarzenie o wielkim znaczeniu dla polskiej nauki i społeczeństwa. Jest on pierwszym Polakiem na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, a zarazem drugim obywatelem naszego kraju, który uczestniczył w misji kosmicznej – po Mirosławie Hermaszewskim, który poleciał w kosmos w 1978 roku.
Udział Uznańskiego w misji Ax-4 podkreśla rosnącą rolę Polski w sektorze nowoczesnych technologii i eksploracji kosmicznej, a także inspiruje młode pokolenia do zainteresowania się nauką i inżynierią.
SpaceX i Ax-4 – współpraca na najwyższym poziomie
Misja Ax-4 została zrealizowana przez firmę Axiom Space, przy współpracy z NASA i SpaceX. To właśnie SpaceX odpowiada za technologiczną obsługę transportu załogi – od startu rakiety Falcon 9, aż po precyzyjnie zaplanowany powrót na Ziemię.
To kolejny dowód na to, że prywatne firmy kosmiczne odgrywają coraz większą rolę w eksploracji kosmosu i umożliwiają udział specjalistom z różnych krajów w misjach orbitalnych.
Dlaczego ta misja ma znaczenie?
Poza spektakularnym charakterem wydarzenia, misja Ax-4 niesie za sobą realne korzyści dla nauki, medycyny i technologii. Eksperymenty przeprowadzone na ISS dostarczą danych, które mogą pomóc w opracowaniu nowych metod leczenia, zwiększeniu bezpieczeństwa astronautów oraz rozwoju nowoczesnych technologii używanych zarówno w kosmosie, jak i na Ziemi.
