Łopatka do patelni z TEDi wycofana ze sprzedaży. Sprawdź, dlaczego może zagrażać Twojemu zdrowiu

Krzysztof
Newsy
02.07.2025 15:11
Łopatka do patelni z TEDi wycofana ze sprzedaży. Sprawdź, dlaczego może zagrażać Twojemu zdrowiu

Czy niewinna, tania łopatka do patelni może stanowić realne zagrożenie dla zdrowia? Niestety – tak. Najnowsze ostrzeżenie opublikowane 2 lipca 2025 r. przez Państwową Inspekcję Sanitarną przypomina, że czasem nawet najzwyklejsze akcesoria kuchenne mogą okazać się niebezpieczne.


Co dokładnie wykryli inspektorzy? 🧪

Podczas rutynowej kontroli laboratoriów Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykryto migrację pierwszorzędowych amin aromatycznych (PAA) z plastikowej łopatki oznaczonej numerem artykułu 99017001001000000100, produkowanej przez RENA Küchenhelfer GmbH z Niemiec, a dystrybuowanej w Polsce przez sieć handlową TEDi.

Pierwszorzędowe aminy aromatyczne to grupa związków chemicznych, które mogą: • 📈 Zwiększać ryzyko rozwoju nowotworów (działanie potencjalnie rakotwórcze) • 🧬 Wywoływać mutacje genetyczne • 🫁 Negatywnie wpływać na wątrobę, nerki oraz układ oddechowy

Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 10/2011 migracja PAA do żywności nie może być wykrywalna – czyli musi mieścić się poniżej technicznego limitu 0,01 mg/kg. Stwierdzenie ich obecności oznacza, że wyrób nie spełnia wymagań bezpieczeństwa.

Łopatka do patelni – niewielki przedmiot, duży problem 🍳

W przypadku akcesoriów kuchennych zagrożenie bywa bagatelizowane. Łopatka trafia do rozgrzanej patelni, styka się z tłuszczem i wysoką temperaturą, a właśnie takie warunki sprzyjają uwalnianiu niepożądanych związków. Jeśli w tworzywie znajdują się aminy aromatyczne, mogą one przedostać się do jedzenia, a następnie do naszego organizmu.

Błyskawiczna reakcja sieci TEDi ⚡

Po otrzymaniu informacji od inspektoratu sanitarnego, polski oddział sieci TEDi: 1. Natychmiast wycofał wszystkie partie łopatki ze wszystkich sklepów w kraju. 2. Wydał tzw. „informację kasową”, dzięki której pracownicy blokują sprzedaż produktu przy kasie. 3. Zamieścił komunikat dla klientów na tablicach informacyjnych oraz na stronie internetowej. 4. Zaproponował zwrot produktu nawet bez paragonu – pełny zwrot gotówki lub wymiana na inny towar. 5. Zabezpieczył wycofany towar w magazynach i oczekuje na decyzję o jego utylizacji.

Tak szybka reakcja ogranicza ryzyko, że łopatka trafi dalej w ręce konsumentów. Niemniej jednak wiele egzemplarzy zostało już sprzedanych i trafiło do domowych kuchni.

Co zrobić, gdy mam tę łopatkę w szufladzie? 🤔

  1. Nie używaj jej do kontaktu z jedzeniem – ani na ciepło, ani na zimno.
  2. Zapakuj ją w worek foliowy, aby uniknąć dalszego kontaktu z żywnością.
  3. Zanieś do dowolnego sklepu TEDi i odbierz zwrot pieniędzy.
  4. Jeżeli wyrzuciłeś paragon – nie szkodzi. Sieć gwarantuje przyjęcie produktu bez dowodu zakupu.
  5. Sprawdź, czy w szufladach nie masz innych tanich akcesoriów bez oznakowania. Zabrudzenia, przebarwienia czy nieprzyjemny zapach plastiku powinny wzbudzić czujność.

Jak rozpoznać bezpieczne akcesoria kuchenne? 🔍

• Szukaj piktogramu kieliszka i widelca (symbol „do kontaktu z żywnością”). • Sprawdź, czy produkt ma wyraźnie podanego producenta, partię i temperaturę użytkowania. • Wybieraj akcesoria z silikonu platynowego, stali nierdzewnej lub drewna bukowego – te materiały rzadziej uwalniają szkodliwe związki. • Unikaj tanich, barwionych tworzyw nieznanego pochodzenia, zwłaszcza gdy mają kontakt z tłuszczem i wysoką temperaturą.

PAA – skąd się biorą i dlaczego są groźne? 🧫

Pierwszorzędowe aminy aromatyczne powstają m.in. przy produkcji barwników azowych stosowanych do barwienia plastików. Jeżeli producent nie przeprowadzi odpowiedniego procesu oczyszczania lub użyje barwników niskiej jakości, pozostałości PAA mogą pozostać w tworzywie. W wysokiej temperaturze związki te „uciekają” z materiału i łączą się z tłuszczem lub wodą znajdującą się na patelni.

Badania toksykologiczne wskazują, że długotrwałe narażenie na PAA: • zwiększa ryzyko raka pęcherza i wątroby, • powoduje uszkodzenia DNA, • może wywołać reakcje alergiczne skóry.

Europejski system wczesnego ostrzegania RASFF 🌍

Gdy inspektorzy wykrywają przekroczenia norm, informacja trafia do europejskiego systemu RASFF (Rapid Alert System for Food and Feed). Dzięki temu wszystkie państwa członkowskie otrzymują sygnał o potencjalnym zagrożeniu. Z danych RASFF wynika, że w latach 2020-2024 odnotowano ponad 120 powiadomień dotyczących migracji PAA z akcesoriów kuchennych, głównie z Azji, ale również z Europy.

Statystyki – problem rośnie 📊

• 2020 r. – 17 zgłoszeń w RASFF • 2021 r. – 19 zgłoszeń • 2022 r. – 24 zgłoszenia • 2023 r. – 28 zgłoszeń • 2024 r. – 34 zgłoszenia

Tegoroczny przypadek łopatki z TEDi wpisuje się w trend wzrostowy. To sygnał, że kontrole muszą być jeszcze bardziej rygorystyczne, a producenci powinni inwestować w czystsze technologie.

Jakie przepisy regulują bezpieczeństwo materiałów do kontaktu z żywnością? 📑

  1. Rozporządzenie (WE) nr 1935/2004 – ogólne wymagania dotyczące materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.
  2. Rozporządzenie (UE) nr 10/2011 – specyficzne wymagania dla tworzyw sztucznych.
  3. Krajowa ustawa z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.

Zgodnie z nimi producent jest zobowiązany do: • przeprowadzania badań migracyjnych, • prowadzenia dokumentacji partii, • dostarczania deklaracji zgodności.

Odpowiedzialność producenta i dystrybutora 🏭

W omawianym przypadku odpowiedzialność rozkłada się na dwa podmioty: • RENA Küchenhelfer GmbH – producent, który powinien zagwarantować, że użyte barwniki są wolne od PAA. • TEDi Sieć Handlowa Sp. z o.o. – dystrybutor, który musi weryfikować dokumentację oraz reagować na każde zgłoszenie o niezgodności.

Kary za wprowadzenie niebezpiecznego produktu mogą obejmować: • grzywnę do 5 mln zł, • obowiązek wycofania towaru, • koszty utylizacji.

Jak chronić siebie i rodzinę przed PAA? 🛡️

  1. Wymieniaj plastikowe łopatki co 1-2 lata lub gdy tylko pojawią się zarysowania.
  2. Nie używaj akcesoriów z plastiku powyżej 200 °C – powstaje wtedy więcej szkodliwych związków.
  3. Myj sprzęt delikatnymi gąbkami – agresywne zarysowania przyspieszają migrację chemikaliów.
  4. Przechowuj paragon i opakowanie – ułatwi to ewentualny zwrot.
  5. Obserwuj stronę internetową Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS) oraz aplikację „Food Safety” z alertami RASFF.

Czy musimy rezygnować ze wszystkich plastików w kuchni? 🤷‍♂️

Nie, ale warto wybierać te najwyższej jakości. Certyfikowany polioksymetylen (POM) czy politereftalan butylenu (PBT) mogą być bezpieczne, jeśli produkcja przebiega pod ścisłą kontrolą. Coraz popularniejsze stają się też narzędzia z biomateriałów, np. mączki bambusowej z żywicą melaminową, ale i tutaj trzeba uważać – melamina w wysokiej temperaturze także może uwalniać PAA.

Podsumowanie 📝

Migracja pierwszorzędowych amin aromatycznych do żywności to realne zagrożenie zdrowia. • Łopatka do patelni z TEDi została bezzwłocznie wycofana ze sprzedaży. • Konsumenci powinni ją oddawać do sklepu i nie używać. • Problem migracji PAA narasta w skali Europy, co potwierdzają dane RASFF. • Świadomy wybór materiałów w kuchni to najlepsza profilaktyka.


Źródła

  1. Komunikat Głównego Inspektoratu Sanitarnego z 02.07.2025 – https://www.gov.pl/web/gis
  2. Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF) Portal – https://webgate.ec.europa.eu/rasff-window/screen/home
  3. Rozporządzenie (UE) nr 10/2011 – https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32011R0010
  4. International Agency for Research on Cancer. Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans. https://monographs.iarc.who.int

⚠️ Jeśli w Twojej szufladzie znajduje się ta konkretna łopatka, nie ryzykuj – oddaj ją do sklepu i wybierz bezpieczniejszą alternatywę. Zdrowie masz tylko jedno! 🫶

Zamknij ×
Kluczowe Punkty
  • Państwowa Inspekcja Sanitarna wykryła migrację pierwszorzędowych amin aromatycznych z plastikowej łopatki do patelni.
  • Produkt o nr art. 99017001001000000100, niemieckiego producenta RENA Küchenhelfer GmbH, dystrybuowany był w sklepach TEDi w całej Polsce.
  • Substancje PAA mogą być rakotwórcze i nie powinny znajdować się w żywności.
  • Sieć TEDi natychmiast wycofała wyrób ze sprzedaży, umożliwia zwrot bez paragonu i informuje klientów poprzez stronę WWW oraz plakaty w sklepach.
  • Specjaliści radzą, aby nie używać produktu do kontaktu z jedzeniem, a w razie wątpliwości wymienić wszystkie podobne akcesoria kuchenne.
  • Sprawa wpisuje się w europejski system RASFF i pokazuje rosnącą wagę kontroli materiałów do kontaktu z żywnością.
Zostań z nami