Sejm przegłosował ustawę, która wprowadza nowe zasady dotyczące składki zdrowotnej dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Zmiany mają na celu uproszczenie systemu i lepsze dopasowanie wysokości składki do faktycznych dochodów przedsiębiorców. Nowe przepisy wejdą w życie w 2026 roku.
Obniżenie składki zdrowotnej przegłosowane
Projekt ustawy obniżającej składkę zdrowotną poparło 213 posłów. 190 polityków było przeciw. 24 posłów wstrzymało się od głosowania, 32 osoby nie głosowały.
Projekt ustawy zakłada wprowadzenie dwuelementowej podstawy wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców:
-
do ustalonego poziomu będzie ona ryczałtowa,
-
od nadwyżki dochodów będzie procentowa.
Na nowych regulacjach ma skorzystać około 2,45 mln przedsiębiorców.
"Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw. Zmiany mają na celu uproszczenie zasad rozliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców i obniżenia wysokości składki zdrowotnej" - czytamy na platformie X.
Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców
Ustawa zakłada, że składka zdrowotna będzie składać się z 2 części.
Pierwsza część składki zostanie obliczona jako 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Druga część będzie zależna od osiąganych dochodów lub przychodów – i będzie się różnić w zależności od formy opodatkowania:
-
Dla przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych (skala podatkowa) lub podatkiem liniowym, druga część składki będzie naliczana od nadwyżki dochodu przekraczającego 1,5-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Obowiązywać tu będzie stawka 4,9%,
-
W przypadku przedsiębiorców korzystających z ryczałtu, druga część składki będzie naliczana od przychodów przekraczających 3-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, z zastosowaniem stawki 3,5%.
Nowe przepisy już w 2026
Nowe przepisy mają obowiązywać od początku 2026 roku.
Zmiany w wysokości składni zdrowotnej mają kosztować budżet Polski około 4,6 mld złotych.
Do sprawy odniósł się Minister Finansów, który zapewnił, że brakujące 5 mld zł w budżecie Narodowego Funduszu Zdrowia zostanie pokryte z budżetu na 2026 rok.
Przykładowe wyliczenia składki zdrowotnej
Poniżej przedstawiamy zaktualizowane przykłady wyliczeń składki zdrowotnej według nowych zasad, z uwzględnieniem:
-
Minimalnego wynagrodzenia brutto: 4 666 zł
-
Przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia: 8 673 zł
Przykład 1: Przedsiębiorca na podatku liniowym (19%)
Założenia: dochód miesięczny = 14 000 zł
🔹 Część stała składki zdrowotnej
-
75% minimalnego wynagrodzenia: 4 666 zł × 75% = 3 499,50 zł
-
9% z tej kwoty: 3 499,50 zł × 9% = 314,96 zł
🔹 Część zmienna składki zdrowotnej
-
1,5 × przeciętne wynagrodzenie: 8 673 zł × 1,5 = 13 009,50 zł
-
Nadwyżka dochodu: 14 000 zł – 13 009,50 zł = 990,50 zł
-
4,9% z nadwyżki: 990,50 zł × 4,9% = 48,53 zł
Łączna składka zdrowotna: 314,96 zł + 48,53 zł = 363,49 zł
Przykład 2: Przedsiębiorca na ryczałcie
Założenia: przychód miesięczny = 28 000 zł
🔹 Część stała składki zdrowotnej
-
75% minimalnego wynagrodzenia: 4 666 zł × 75% = 3 499,50 zł
-
9% z tej kwoty: 3 499,50 zł × 9% = 314,96 zł
🔹 Część zmienna składki zdrowotnej
-
3 × przeciętne wynagrodzenie: 8 673 zł × 3 = 26 019 zł
-
Nadwyżka przychodu: 28 000 zł – 26 019 zł = 1 981 zł
-
3,5% z nadwyżki: 1 981 zł × 3,5% = 69,34 zł
Łączna składka zdrowotna: 314,96 zł + 69,34 zł = 384,30 zł
Kto zyska?
1. Przedsiębiorcy z niskimi i średnimi dochodami
Osoby prowadzące działalność gospodarczą, których dochody lub przychody nie przekraczają progów (1,5 × przeciętnego wynagrodzenia przy skali/podatku liniowym lub 3 × przy ryczałcie), zapłacą wyłącznie część stałą składki, czyli 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia. To oznacza niższą lub zbliżoną do obecnej składkę i brak dodatkowych obciążeń.
2. Ci, którzy do tej pory płacili składkę od całości dochodu
Dzięki ustaleniu "progu zwolnionego", część dochodu będzie objęta niższą, ryczałtową składką, a dopiero nadwyżka będzie opodatkowana procentowo. W efekcie wielu przedsiębiorców zapłaci mniej niż dotychczas.
Kto straci?
1. Przedsiębiorcy o wysokich dochodach/przychodach
Osoby, których dochody (lub przychody przy ryczałcie) przekraczają nowe progi, zapłacą nie tylko część stałą, ale również dodatkową część zmienną składki, liczona odpowiednio:
-
4,9% od nadwyżki dochodu (skala i podatek liniowy)
-
3,5% od nadwyżki przychodu (ryczałt)
W ich przypadku obciążenia mogą wzrosnąć, zwłaszcza przy znacznie przekroczonych limitach.
2. Ci, którzy korzystali na wcześniejszych uproszczeniach
Dotychczas niektórzy przedsiębiorcy mogli płacić składki zdrowotne w zryczałtowanej formie niezależnie od dochodów — teraz system będzie bardziej progresywny i zależny od zarobków, co oznacza koniec „jednolitej” składki dla wszystkich.
