Rozliczenie rocznego podatku PIT to obowiązek, który co roku dotyczy milionów Polaków. Mimo że system Twój e-PIT znacząco uprościł cały proces, wiele osób wciąż popełnia powtarzające się błędy. Niektóre z nich mogą wymagać korekty, inne prowadzą do mandatów, a w skrajnych przypadkach — do postępowań karnych skarbowych. Sprawdź, które pomyłki są najczęstsze i jak ich uniknąć.
Najpierw liczby: gdzie popełniamy błędy?
W 2023 roku Polacy złożyli blisko 25 milionów deklaracji PIT, z czego największą popularnością cieszył się system Twój e-PIT, za pośrednictwem którego rozliczono ponad 13,8 miliona zeznań. Drugim najczęściej wybieranym kanałem były e-Deklaracje — skorzystało z nich 9,4 miliona osób. Natomiast 1,4 miliona podatników nadal zdecydowało się na tradycyjną, papierową formę. I to właśnie w tej grupie występuje najwięcej błędów. Papierowe formularze są znacznie bardziej narażone na pomyłki — od prostych literówek, przez brak podpisu, aż po użycie nieaktualnych wersji druków.
5 najczęstszych błędów w PIT
1. Nieujawnienie wszystkich dochodów
Dotyczy to głównie osób, które:
-
pracowały na różnych umowach u kilku pracodawców (umowa o pracę, zlecenie, dzieło),
-
prowadziły działalność gospodarczą (rejestrowaną lub nierejestrowaną),
-
wynajmowały nieruchomości,
-
uzyskały dochód za granicą.
Jak uniknąć? Zaloguj się do systemu Twój e-PIT i sprawdź zakładkę "Dane źródłowe", gdzie znajduje się lista wszystkich dokumentów PIT-11 otrzymanych od płatników. Upewnij się, że wszystkie źródła dochodu zostały uwzględnione.
2. Błędne dane identyfikacyjne – PESEL lub NIP
Każdy podatnik musi używać właściwego identyfikatora:
-
PESEL – dla osób fizycznych nieprowadzących działalności,
-
NIP – dla przedsiębiorców i podatników VAT.
Jak uniknąć? Upewnij się, że wpisujesz prawidłowy numer w deklaracji oraz używasz go przy płatnościach na mikrorachunek podatkowy. Numer identyfikacyjny musi być zgodny z tym, który widnieje w systemie urzędu skarbowego.
3. Błędy w papierowych deklaracjach
Papierowe formularze są bardziej podatne na:
-
nieczytelne pismo,
-
literówki i błędy rachunkowe,
-
błędne adresy lub brak zaznaczenia odpowiedniego pola (np. "korekta zeznania"),
-
zaokrąglenia kwot niezgodne z zasadami,
-
brak podpisu – co unieważnia deklarację.
Jak uniknąć? Składając papierowe zeznanie, sprawdź:
-
czy korzystasz z aktualnego formularza (np. PIT-36, PIT-37),
-
czy wszystkie wymagane pola są zaznaczone poprawnie,
-
czy dokument został podpisany własnoręcznie.
4. Błędne rozliczenie dochodów zagranicznych
Częsty błąd to zastosowanie niewłaściwego kursu waluty lub brak wiedzy o zmianach wynikających z Konwencji MLI, która zmieniła sposób unikania podwójnego opodatkowania w wielu krajach.
Jak uniknąć? Przy dochodach zagranicznych:
-
stosuj kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego uzyskanie przychodu,
-
sprawdź, czy zasady opodatkowania nie zmieniły się w Twoim przypadku (szczegóły na stronie podatki.gov.pl).
5. Zlekceważenie drobnych kwot do zapłaty
Jeśli z rozliczenia wynika dopłata, nawet symboliczna (np. 1 zł), musisz ją uiścić. Brak zapłaty może skutkować wezwaniem lub konsekwencjami skarbowymi.
Dobrą wiadomością jest to, że odsetki nie są naliczane, jeśli ich wysokość nie przekroczy trzykrotności opłaty za list polecony (obecnie 8,70 zł).
Jak uniknąć? Zawsze opłać nawet najdrobniejsze kwoty. Pamiętaj, że:
-
płatność musi trafić na Twój indywidualny mikrorachunek,
-
najlepiej wykonać przelew elektroniczny — szybko, bezpiecznie i z potwierdzeniem.
Kiedy można uniknąć kary?
Większość pomyłek w zeznaniach podatkowych to błędy nieumyślne. W takich sytuacjach urzędnicy zazwyczaj poprzestają na pouczeniu lub mandacie. Kluczowe jest jednak szybkie złożenie korekty i – jeśli trzeba – czynnego żalu. Dzięki temu można uniknąć poważniejszych konsekwencji.
Gorzej, gdy urząd stwierdzi, że doszło do świadomego uszczuplenia należności podatkowych, a jego wartość przekracza pięciokrotność minimalnego wynagrodzenia. W takim przypadku mamy do czynienia z przestępstwem skarbowym, za które odpowiedzialność ponosi się przed sądem. Kara może być dotkliwa – finansowo i wizerunkowo.
Jak rozliczyć PIT bez stresu?
Choć automatyzacja w usłudze Twój e-PIT czy e-Deklaracjach zminimalizowała ryzyko błędów, nadal kluczowa jest czujność podatnika. Niezależnie od formy składania deklaracji, warto:
-
dokładnie sprawdzić źródła dochodu,
-
upewnić się co do poprawności danych osobowych oraz numerów PESEL/NIP,
-
przeanalizować, czy wykorzystano wszystkie przysługujące ulgi,
-
pamiętać o podpisie i właściwym formularzu,
- opłacić nawet najdrobniejszy podatek.
Zaniedbanie tych elementów może nas kosztować nie tylko czas, ale i pieniądze.
