Coraz więcej osób traci świadczenia z ZUS, a skala kontroli rośnie. Nawet drobne uchybienie może skutkować cofnięciem zasiłku chorobowego, macierzyńskiego czy opiekuńczego. Co najczęściej prowadzi do utraty świadczeń i jakie zmiany szykuje rząd? Sprawdź, na co uważać, by nie zostać bez pieniędzy w najgorszym momencie.
Kontrole ZUS – ile pieniędzy cofnięto?
Z każdym rokiem ZUS coraz skuteczniej weryfikuje, czy zwolnienia lekarskie są wykorzystywane zgodnie z przepisami. Tylko w 2024 roku instytucja cofnęła lub obniżyła świadczenia na łączną kwotę 259,9 mln zł. To ogromny wzrost w porównaniu do poprzednich lat – w 2023 roku było to 176,9 mln zł, a w 2022 – 153,3 mln zł.
Rosnąca liczba kontroli pokazuje, że ZUS coraz uważniej przygląda się osobom przebywającym na L4. Jeżeli inspektorzy dopatrzą się nieprawidłowości, wypłata świadczenia może zostać natychmiast wstrzymana.
ZUS sprawdza, co robisz na zwolnieniu!
Najczęstszą przyczyną utraty świadczenia jest nieodpowiednie wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego. Zwolnienie powinno służyć rekonwalescencji, ale wiele osób wykorzystuje ten czas na inne aktywności, co może skończyć się cofnięciem zasiłku.
ZUS najczęściej odbiera świadczenia osobom, które:
- podejmują pracę zarobkową podczas L4,
- wyjeżdżają na wakacje w czasie zwolnienia,
- zajmują się remontem mieszkania lub innymi wymagającymi zajęciami,
- nie przedstawiły kompletnej dokumentacji medycznej,
- prowadzą własną działalność gospodarczą mimo niezdolności do pracy.
Kontrole mogą odbywać się w miejscu zamieszkania, a także poprzez analizę aktywności w mediach społecznościowych czy dokumentację pracodawcy. Jeden nieprzemyślany ruch może skutkować utratą pieniędzy.
Jakie świadczenia są najczęściej kontrolowane?
ZUS sprawdza wiele różnych świadczeń, ale największą uwagę skupia na zasiłkach chorobowych, ponieważ to one są najczęściej przyznawane i narażone na nadużycia. Poza tym kontrolowane są:
- zasiłki macierzyńskie – dla osób przebywających na urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim,
- zasiłki opiekuńcze – dla osób sprawujących opiekę nad chorym członkiem rodziny,
- świadczenia rehabilitacyjne – dla osób, które wyczerpały zasiłek chorobowy, ale nadal nie mogą wrócić do pracy.
Zmiany w prawie – co planuje rząd?
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej szykuje zmiany w przepisach dotyczących zwolnień lekarskich. Jedną z kluczowych propozycji jest możliwość wykonywania tzw. czynności incydentalnych podczas L4. Oznacza to, że osoby na zwolnieniu mogłyby np. podpisać fakturę czy odebrać ważny telefon, jeśli ich brak działania mógłby przynieść poważne straty dla firmy.
Rozważane jest także wprowadzenie częściowej niezdolności do pracy, co pozwoliłoby wykonywać określone obowiązki mimo oficjalnego zwolnienia lekarskiego. Dzięki temu pracownicy mogliby zarabiać, ale w ograniczonym zakresie, bez ryzyka utraty zasiłku.
Jak uniknąć utraty świadczenia?
Aby nie narazić się na cofnięcie zasiłku przez ZUS, warto pamiętać o kilku zasadach:
- Korzystaj ze zwolnienia zgodnie z jego przeznaczeniem – unikaj aktywności, które mogą wzbudzić podejrzenia.
- Dbaj o poprawność dokumentacji – błędy formalne mogą skutkować automatycznym wstrzymaniem wypłaty.
- Nie podejmuj pracy zarobkowej w trakcie L4 – ZUS może to uznać za nadużycie i odebrać świadczenie.
- Zachowaj ostrożność w mediach społecznościowych – publiczne zdjęcia z wakacji w trakcie zwolnienia to prosta droga do problemów.
- Jeśli ZUS cofnie Ci świadczenie, możesz się odwołać – warto skonsultować sprawę z prawnikiem i walczyć o swoje prawa.
Z każdym rokiem kontrole są coraz bardziej szczegółowe, dlatego warto mieć świadomość zagrożeń i nie ryzykować utraty pieniędzy.
