Marzec i kwiecień to miesiące, w których emeryci mogą spodziewać się zarówno wzrostu swoich świadczeń, jak i nieoczekiwanych potrąceń. Waloryzacja oraz wypłata trzynastej emerytury są pozytywnymi zmianami, ale jednocześnie może dojść do obniżenia kwoty przelewu. Warto wiedzieć, co dokładnie wpływa na wysokość emerytury i jakie kroki można podjąć, by uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.
Trzynasta emerytura – kiedy i komu przysługuje?
Każdego roku w kwietniu seniorzy otrzymują trzynastą emeryturę, czyli dodatkowe świadczenie wypłacane automatycznie przez ZUS. Jest to jednorazowa kwota równa minimalnej emeryturze i przysługuje wszystkim emerytom oraz rencistom, niezależnie od wysokości ich podstawowego świadczenia.
Oprócz tego w marcu następuje waloryzacja emerytur, czyli ich podwyżka, która uwzględnia poziom inflacji i wzrost wynagrodzeń. W 2025 roku wskaźnik waloryzacji wyniesie 5,42%, co oznacza realny wzrost wypłat dla seniorów.
Jednak nie wszyscy odczują te zmiany w takim samym stopniu – dla wielu osób emerytura w marcu i kwietniu może być niższa niż się spodziewali.
Dlaczego emerytura może być niższa?
Wielu seniorów jest zaskoczonych, gdy w marcu otrzymują mniejszą kwotę na konto. Przyczyną jest rozliczenie roczne podatku dochodowego, które może skutkować koniecznością uregulowania niedopłaty.
Każdy emeryt otrzymuje z ZUS formularz PIT-40A, w którym znajduje się rozliczenie podatkowe za poprzedni rok. Jeśli w trakcie roku pobierano zaliczki na podatek w niewystarczającej wysokości, urząd skarbowy może pobrać brakującą kwotę z marcowej lub kwietniowej emerytury.
W praktyce oznacza to, że:
- Jeśli występuje niedopłata podatku, zostanie ona potrącona z emerytury w marcu lub kwietniu.
- Jeśli jest nadpłata, seniorzy otrzymają zwrot pieniędzy na swoje konto.
Czy musisz składać rozliczenie podatkowe?
Nie każdy emeryt lub rencista musi samodzielnie rozliczać się z urzędem skarbowym. Obowiązek ten dotyczy osób, które:
- chcą rozliczyć się wspólnie z małżonkiem,
- korzystają z ulg podatkowych, np. na leki, rehabilitację lub Internet,
- uzyskują dodatkowe dochody, np. z pracy na umowę zlecenie lub wynajmu mieszkania.
Osoby, które nie mają innych źródeł dochodu, nie muszą składać PIT-u – zrobi to za nie urząd skarbowy na podstawie informacji z ZUS. Warto jednak sprawdzić swoje rozliczenie w systemie Twój e-PIT na stronie podatki.gov.pl, aby uniknąć nieporozumień.
Co zrobić, jeśli masz niedopłatę podatku?
Jeśli z rozliczenia wynika, że emeryt lub rencista musi dopłacić podatek, potrącenie zostanie dokonane automatycznie przez ZUS z marcowej lub kwietniowej emerytury.
Warto pamiętać, że:
- kwota potrącenia zależy od wysokości niedopłaty – może to być kilkadziesiąt lub nawet kilkaset złotych,
- jeśli niedopłata jest wysoka, warto skontaktować się z urzędem skarbowym w celu uzyskania informacji o ewentualnym rozłożeniu jej na raty,
- nie każdy senior musi dopłacać podatek – w niektórych przypadkach zaliczki pobierane przez ZUS w ciągu roku pokrywają należność podatkową w pełni.
