Fińskie elektrownie jądrowe, stanowiące filar tamtejszego systemu energetycznego, doświadczyły poważnych awarii. Wyłączenie dwóch kluczowych reaktorów, w tym największego w Europie, wzbudza pytania o stabilność energetyczną i bezpieczeństwo w Finlandii i jego wpływ na sąsiednie kraje, w tym Polskę. Co oznacza to dla regionu?
Problemy w największym reaktorze jądrowym w Europie
Reaktor OL3 w elektrowni Olkiluoto, największy w Europie o mocy 1,6 GW, został wyłączony z powodu uszkodzenia układu olejowego turbiny. Operator obiektu, spółka TVO, początkowo zakładał, że naprawa potrwa dobę, ale proces ten okazał się bardziej czasochłonny. Obecnie przewiduje się, że reaktor zostanie przywrócony do pracy w ciągu dwóch dni.
Reaktor OL3 jest kluczowy dla fińskiego systemu energetycznego – odpowiada za blisko 15% produkcji energii w kraju. Jego awaria nie tylko zmniejsza dostępność energii, ale również stawia pytania o niezawodność nowoczesnych rozwiązań technologicznych. Przypomnijmy, że OL3, uruchomiony w 2022 roku, borykał się już wcześniej z opóźnieniami związanymi z problemami technicznymi i administracyjnymi.
Usterka w najstarszej elektrowni jądrowej w Finlandii
W elektrowni Loviisa, zbudowanej w latach 70. i 80. według technologii z byłego ZSRR, wyłączony został drugi blok reaktora. Przyczyną awarii była usterka w układzie chłodzenia. Mimo że pierwszy blok działa bez zakłóceń, operator elektrowni, spółka Fortum, nie podał terminu przywrócenia pracy wyłączonej jednostki.
Elektrownia Loviisa dostarcza około 10% energii elektrycznej w Finlandii. Jej awaria w połączeniu z problemami w Olkiluoto może mieć znaczący wpływ na krajową produkcję energii, zwłaszcza w zimowym sezonie szczytowym.
Zabezpieczenia i brak zagrożenia radiacyjnego
Operatorzy obu elektrowni podkreślają, że wyłączenie reaktorów nie wiąże się z zagrożeniem radiacyjnym. Fińskie obiekty jądrowe są wyposażone w systemy bezpieczeństwa, które automatycznie reagują na usterki. Wyłączenie reaktora w takich sytuacjach jest standardową procedurą, mającą na celu uniknięcie większych problemów.
Jednak równoczesna awaria dwóch reaktorów w dwóch różnych elektrowniach budzi pytania o niezawodność infrastruktury jądrowej, zwłaszcza w kontekście jej kluczowego znaczenia dla krajowego systemu energetycznego.
Konsekwencje dla systemu energetycznego Finlandii
Elektrownie jądrowe w Finlandii odpowiadają za blisko 40% krajowej produkcji energii elektrycznej. Wyłączenie dwóch z pięciu reaktorów oznacza konieczność zwiększenia importu energii z zagranicy, co może wpłynąć na koszty jej pozyskania.
Sytuacja ta jest szczególnie niepokojąca w zimowym okresie, kiedy zapotrzebowanie na energię osiąga swoje szczyty. Usterki w elektrowniach Loviisa i Olkiluoto mogą wymusić nie tylko doraźne rozwiązania, ale również ponowne spojrzenie na kwestie modernizacji i utrzymania infrastruktury jądrowej w dłuższej perspektywie.
Wpływ awarii na Polskę i region
Problemy w fińskich elektrowniach jądrowych mogą mieć szerszy wpływ na region. Finlandia, która zwykle importuje niewielkie ilości energii elektrycznej z krajów nordyckich, w czasie awarii może zwiększyć popyt na prąd z sąsiednich rynków. To może wpłynąć na dostępność i ceny energii w całym regionie.
Dla Polski, która importuje energię z systemu skandynawskiego przez połączenia transgraniczne, awaria w Finlandii może oznaczać wzrost kosztów energii. W okresie zimowym, kiedy zapotrzebowanie na energię jest wysokie, każde zakłócenie w dostawach lub zwiększony popyt na rynku międzynarodowym może odbić się na rachunkach polskich odbiorców.