Prezydent Andrzej Duda zatwierdził nowelizację ustawy o podatku akcyzowym, która wprowadza znaczące podwyżki akcyzy na papierosy, tytoń do palenia, e-papierosy i tzw. wyroby nowatorskie. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2025 roku, a ich głównym celem jest dostosowanie stawek podatkowych do rzeczywistych warunków rynkowych.
Konkretne zmiany w akcyzie
Podwyżki na wyroby tytoniowe
Według nowych przepisów, stawki akcyzy będą wynosiły:
- 476,10 zł za każde 1000 sztuk papierosów oraz 32,05% maksymalnej ceny detalicznej,
- 412,58 zł za każdy kilogram tytoniu do palenia plus 32,05% maksymalnej ceny detalicznej,
- 903,90 zł za kilogram cygar i cygaretek.
Dla produktów bez oznaczeń cenowych stawki będą jeszcze wyższe: 789,77 zł za 1000 sztuk papierosów oraz 668,06 zł za kilogram tytoniu.
E-papierosy i nowatorskie wyroby tytoniowe
Płyn do e-papierosów zostanie objęty akcyzą w wysokości 1,80 zł za każdy mililitr, podczas gdy wyroby nowatorskie będą podlegały opodatkowaniu w kwocie 780,41 zł za kilogram i 32,05% średniej ceny detalicznej sprzedaży tytoniu.
Długofalowe konsekwencje
Planowane kolejne podwyżki
Podwyżki nie skończą się na 2025 roku. W 2026 roku kwotowa część akcyzy na papierosy wzrośnie o 20%, a w 2027 roku o 15%. Jeszcze większe zmiany obejmą tytoń do palenia – wzrosty wyniosą odpowiednio 30% w 2026 roku i 22% w 2027 roku.
Wyższe ceny w sklepach
Obecnie najtańsze papierosy kosztują około 16-17 zł za paczkę, ale po wdrożeniu pierwszych podwyżek ich średnia cena przekroczy 20 zł, a w kolejnych latach może zbliżyć się do 25 zł. Podobny trend cenowy dotyczy płynów do e-papierosów oraz wyrobów nowatorskich.
Znaczący wpływ na budżet państwa
3,5 miliarda złotych dodatkowych wpływów
Ministerstwo Finansów prognozuje, że dzięki podniesieniu akcyzy roczne wpływy do budżetu wzrosną o 3,5 miliarda złotych. Te środki mają zasilić kluczowe obszary, takie jak ochrona zdrowia czy edukacja.
Perspektywa konsumentów i producentów
Rosnące obciążenia finansowe
Podwyżki akcyzy znacząco wpłyną na budżet domowy palaczy oraz na koszty produkcji wyrobów tytoniowych. Wzrost cen może również przyczynić się do zmniejszenia popytu na te produkty, co z jednej strony może wspierać cele zdrowotne, z drugiej – zwiększyć ryzyko rozwoju szarej strefy.
Nowe przepisy w kontekście międzynarodowym
Unijne standardy akcyzowe
Podwyżki w Polsce są zgodne z ogólnymi tendencjami w krajach Unii Europejskiej, gdzie wysoka akcyza na produkty tytoniowe ma na celu ograniczenie ich konsumpcji oraz finansowanie budżetów publicznych.
Podsumowanie
Wdrożenie wyższej akcyzy na produkty tytoniowe i pokrewne jest krokiem, który ma przynieść korzyści dla budżetu państwa, choć równocześnie znacząco obciąży konsumentów. Wzrost cen może stać się impulsem do ograniczenia nałogu, ale również wyzwaniem dla producentów i sprzedawców tych produktów.
