Wraz z nadejściem okresu jesienno-zimowe w Polsce pojawia się niebezpieczne zjawisko. Mowa o smogu, który jest powodem ogłoszenia alertu przez rządowych ekspertów. Obecnie powietrze najbardziej zanieczyszczone jest w regionie województwa kujawsko-pomorskiego.
Alert RBC związany ze smogiem
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa ogłosiło alert dotyczący smogu. Dotyczy on mieszkańców powiatu grudziądzkiego. Powodem ostrzeżenia jest duże stężenie pyłu zawieszonego PM10.
Mieszkańcy otrzymali wiadomości z ostrzeżeniem i apelem, aby ograniczyć aktywności na zewnątrz.
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa radzi mieszkańcom tych terenów, żeby:
- zrezygnowali ze spacerów na świeżym powietrzu;
- zrezygnowali z uprawiania sportów na zewnątrz;
- ograniczyli wietrzenie pomieszczeń.
Kiedy pojawia się alert RCB związany ze smogiem?
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska na bieżąco monitoruje jakość powietrza, a gdy ta spada do niebezpiecznego poziomu, interweniuje.
Zazwyczaj alert wszczynany jest w momencie, gdy dochodzi do zagrożenia przekroczenia średniodobowego stężenia pyłu zawieszonego PM10 powyżej 150 µg/m.
Czym jest pył PM10?
Pył PM10 to mieszanina cząstek stałych i płynnych unoszących się w powietrzu, które mają średnicę nie większą niż 10 mikrometrów (μm). PM10 jest jednym z głównych składników smogu, a jego wysokie stężenia w powietrzu są szczególnie szkodliwe dla zdrowia.
Kiedy i dlaczego pył PM10 pojawia się w powietrzu?
Pył PM10 powstaje w wyniku:
- Emisji z domowych systemów grzewczych, zwłaszcza w sezonie grzewczym, kiedy spalane są węgiel, drewno lub inne paliwa stałe.
- Spalania paliw w transporcie – emisje z samochodów, szczególnie tych z silnikami diesla, przyczyniają się do powstawania cząstek PM10.
- Procesów przemysłowych – fabryki i elektrownie również emitują pyły do atmosfery.
- Zjawisk naturalnych – pył może pochodzić także z erozji gleby, pylenia roślin czy unoszenia piasku przez wiatr.
PM10 najczęściej pojawia się w powietrzu zimą, kiedy zwiększa się liczba źródeł emisji pyłów (zwłaszcza z ogrzewania budynków) oraz zmniejsza się cyrkulacja powietrza. Warunki atmosferyczne, takie jak inwersja temperatury i niska prędkość wiatru, powodują, że zanieczyszczenia kumulują się przy powierzchni ziemi.
Jak pył PM10 wpływa na zdrowie?
Pył PM10 może wywoływać poważne skutki zdrowotne, ponieważ jego drobne cząstki mogą przedostawać się do układu oddechowego i osadzać się w płucach. Główne zagrożenia związane z PM10 to:
- Podrażnienie układu oddechowego – PM10 może powodować kaszel, katar, ból gardła oraz uczucie duszności.
- Zaostrzenie chorób układu oddechowego i sercowo-naczyniowego – osoby z astmą, przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP) czy chorobami serca mogą odczuwać pogorszenie stanu zdrowia.
- Ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i udaru – długotrwałe narażenie na PM10 zwiększa ryzyko nadciśnienia, miażdżycy i innych problemów krążeniowych.
- Zwiększone ryzyko nowotworów – ekspozycja na cząstki pyłu zawierające toksyczne związki chemiczne może zwiększać ryzyko rozwoju raka płuc.
- Problemy zdrowotne u dzieci i osób starszych – dzieci i osoby starsze są bardziej podatne na negatywne skutki PM10, w tym zaburzenia rozwoju układu oddechowego u dzieci.
Długotrwała ekspozycja na wysokie stężenia PM10 jest uznawana za jedno z poważnych zagrożeń zdrowotnych związanych z zanieczyszczeniem powietrza.
