W Polsce rośnie liczba seniorów decydujących się na przekazanie prawa własności do swoich mieszkań funduszom hipotecznym w zamian za dożywotnią, comiesięczną rentę. Wartość nieruchomości, które trafiają do funduszy, przekroczyła już 150 milionów złotych, co świadczy o coraz większym zainteresowaniu tym mechanizmem.
Jak działa odwrócona hipoteka?
Odwrócona hipoteka umożliwia osobom starszym przekazanie swojego mieszkania na rzecz prywatnej firmy, która w zamian wypłaca im dożywotnią rentę. Mechanizm ten, choć funkcjonuje w Polsce od kilku lat, nie jest dokładnie uregulowany prawnie – umowy są oparte na przepisach kodeksu cywilnego i ustawie o księgach wieczystych, a firmy stosujące tę usługę przyjęły standard dobrych praktyk.
Profil użytkowników i wysokość rent
Raport Związku Przedsiębiorstw Finansowych (ZFP) wskazuje, że najczęściej z odwróconej hipoteki korzystają seniorzy w wieku od 75 do 80 lat. Od 2010 roku fundusze wypłaciły w ramach tej usługi łącznie 34 miliony złotych, w tym niemal 5 milionów tylko w ubiegłym roku.
Średnia wartość mieszkania przekazanego na rzecz funduszu wyniosła 411,6 tys. zł, a przeciętna powierzchnia to 51,7 metrów kwadratowych. Najwięcej umów tego typu zawieranych jest w województwie mazowieckim.
Ile otrzymują seniorzy?
Pomimo wzrostu liczby takich umów, kwoty wypłacane miesięcznie seniorom pozostają stosunkowo niskie. W 2023 roku średnia miesięczna renta wypłacana w ramach odwróconej hipoteki wynosiła 1033 zł, co stanowiło 38,6% dochodu rozporządzalnego na osobę w Polsce. Wysokość tej kwoty zależy od wieku, płci oraz wartości mieszkania seniora, a wypłaty są corocznie waloryzowane, uwzględniając wskaźnik inflacji konsumenckiej.
Przyszłość odwróconej hipoteki w Polsce
Wzrost zainteresowania odwróconą hipoteką wskazuje na rosnącą potrzebę dodatkowego zabezpieczenia finansowego wśród polskich seniorów, zwłaszcza w obliczu rosnących kosztów życia i inflacji. Coraz więcej osób rozważa ten mechanizm jako alternatywę, która pozwala na uzyskanie stabilnych comiesięcznych wypłat, co staje się szczególnie ważne w starszym wieku. Brak szczegółowych regulacji prawnych w tym obszarze sprawia jednak, że seniorzy muszą polegać na dobrych praktykach branży, co może niekiedy rodzić pewne obawy i ograniczać liczbę potencjalnych zainteresowanych.
