Powódź jest jednym z najczęściej występujących kataklizmów w Polsce, zwłaszcza na terenach zalewowych. Choć wielu właścicieli domów ubezpiecza swoje nieruchomości przed takim ryzykiem, nie zawsze oznacza to, że otrzymają pełne odszkodowanie w razie szkody. Istnieje wiele przypadków, w których ubezpieczyciele odmawiają wypłaty pełnej kwoty lub znacząco ją redukują. Poniżej omawiamy sytuacje, w których właściciel domu może nie dostać odszkodowania w pełnej wysokości.
1. Ubezpieczenie od wartości rzeczywistej, a nie odtworzeniowej
Jednym z najważniejszych aspektów przy ubezpieczeniu domu, który wielu pomija, jest różnica między ubezpieczeniem na wartość rzeczywistą a odtworzeniową. W przypadku powodzi, jeśli Twój dom jest starszy, często jest ubezpieczany według wartości rzeczywistej. Oznacza to, że ubezpieczyciel bierze pod uwagę amortyzację – im starszy dom, tym mniejszą kwotę dostaniesz.
Przykład? Dom, który ma ponad 30 lat i nie przeszedł generalnego remontu, może być objęty ubezpieczeniem jedynie według wartości rzeczywistej. Gdy powódź zniszczy znaczną część nieruchomości, odszkodowanie będzie niższe, bo uwzględni zużycie materiałów i konstrukcji. Nie otrzymasz pełnej kwoty potrzebnej do odbudowy domu w obecnych cenach materiałów i robocizny.
2. Niewystarczający zakres ubezpieczenia na powódź
Ubezpieczenia nieruchomości w Polsce często oferują ochronę przed powodzią, jednak warto dokładnie przeanalizować, czy wybrana polisa obejmuje wszystkie potencjalne szkody. Zdarza się, że podstawowe ubezpieczenie obejmuje jedynie szkody wywołane przez inne zdarzenia losowe, takie jak pożar czy gradobicie, a powódź stanowi dodatkowe ryzyko, które należy uwzględnić za dopłatą. Jeśli nie wykupisz tej opcji, nie masz co liczyć na odszkodowanie za zniszczenia spowodowane zalaniem.
Przykład: Mieszkaniec Małopolski, mieszkający na terenie zagrożonym powodzią, nie dokupił dodatkowego ubezpieczenia na wypadek powodzi. Po zniszczeniu domu przez zalanie, firma ubezpieczeniowa odmówiła wypłaty odszkodowania, ponieważ polisa nie obejmowała tego ryzyka.
3. Zaniżona suma ubezpieczenia
Nawet jeśli wykupiłeś odpowiednią polisę obejmującą powódź, istnieje ryzyko, że suma ubezpieczenia nie pokryje w pełni kosztów naprawy. Często właściciele domów, chcąc zaoszczędzić na składce, ubezpieczają dom na kwotę niższą niż jego rzeczywista wartość rynkowa. W takim przypadku, gdy dochodzi do szkody, odszkodowanie będzie proporcjonalnie niższe.
Przykład: Dom wart 500 tysięcy złotych został ubezpieczony na 300 tysięcy złotych. Po powodzi, która zniszczyła znaczną część nieruchomości, właściciel otrzymał odszkodowanie w wysokości proporcjonalnej do sumy ubezpieczenia, czyli znacznie mniej niż rzeczywiste koszty naprawy.
4. Wyłączenia odpowiedzialności – czego nie obejmie Twoja polisa?
Każda polisa ubezpieczeniowa zawiera tzw. wyłączenia odpowiedzialności, czyli sytuacje, w których ubezpieczyciel nie wypłaci odszkodowania. W kontekście powodzi często spotykanymi wyłączeniami są:
-
Zalania powtarzalne – jeśli Twój dom znajduje się na terenach regularnie zalewanych, ubezpieczyciel może wyłączyć ryzyko powodzi z polisy lub zastrzec, że szkody będą pokrywane jedynie w określonych przypadkach, np. jeśli powódź nie wystąpiła w ciągu ostatnich kilku lat.
-
Zły stan techniczny budynku – jeśli ubezpieczyciel uzna, że nieruchomość była w złym stanie technicznym (np. nieszczelny dach, brak odpowiednich zabezpieczeń), może odmówić wypłaty odszkodowania.
Przykład: Dom w województwie Podkarpackim, położony na terenie zalewowym, co roku narażony jest na powodzie. Ubezpieczyciel, widząc regularność szkód, wyłączył powódź z zakresu polisy. W efekcie, mimo że właściciel posiadał ubezpieczenie, nie otrzymał odszkodowania za kolejne zalanie.
5. Brak odpowiednich środków zabezpieczających
Niektórzy ubezpieczyciele wymagają, aby właściciel domu stosował odpowiednie zabezpieczenia, takie jak pompki przeciwpowodziowe, wały ochronne czy okiennice przeciwpowodziowe. Jeśli ich brak lub są one nieprawidłowo zainstalowane, odszkodowanie może być zmniejszone lub całkowicie niewypłacone.
Jak uniknąć problemów z ubezpieczeniem od powodzi?
Aby zmaksymalizować szanse na uzyskanie pełnego odszkodowania, należy:
- Dokładnie przeanalizować warunki ubezpieczenia i upewnić się, że obejmuje ono powódź.
- Zainwestować w remonty i modernizacje, aby podnieść wartość nieruchomości i uniknąć problemów z amortyzacją.
- Upewnić się, że suma ubezpieczenia odpowiada rzeczywistej wartości domu.
- Zainstalować odpowiednie zabezpieczenia i regularnie je kontrolować.
Źródła: Polisy ubezpieczeniowe dostępne na rynku, dane z raportów Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, przykłady spraw rozpatrywanych przez Rzecznika Finansowego dotyczących odmowy wypłat odszkodowań za szkody powodziowe w Polsce.
