11 lipca to data, która na zawsze pozostanie w pamięci Polaków jako Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa na Wołyniu . To święto upamiętnia ofiary masowych mordów dokonanych przez Ukraińską Powstańczą Armię (UPA) na Polakach w latach 1943-1944. Wydarzenia te miały miejsce na Wołyniu, który wówczas był częścią II Rzeczypospolitej. Szacuje się, że w wyniku ludobójstwa zginęło od 50 do 60 tysięcy Polaków. Święto zostało ustanowione przez Sejm RP w 2016 roku.
Historia Ludobójstwa na Wołyniu
W latach 1943-1944 na Wołyniu, regionie leżącym na terenie dzisiejszej Ukrainy, doszło do serii brutalnych ataków na polską ludność cywilną. Ataki te były częścią szerszej kampanii prowadzonej przez UPA, której celem było oczyszczenie etniczne terenów zamieszkałych przez Polaków. W wyniku tych działań zginęło od 50 do 60 tysięcy Polaków, a tysiące innych zostało zmuszonych do ucieczki.
Wołyń, będący wówczas częścią II Rzeczypospolitej, był regionem o zróżnicowanej strukturze etnicznej. Mieszkali tam Polacy, Ukraińcy, Żydzi oraz przedstawiciele innych narodowości. W czasie II wojny światowej, gdy Niemcy okupowali te tereny, napięcia etniczne między Polakami a Ukraińcami narastały. UPA, dążąc do stworzenia niepodległego państwa ukraińskiego, postanowiła wykorzystać sytuację i przeprowadzić akcję oczyszczenia etnicznego.
Przebieg Zbrodni
Ataki na polską ludność cywilną były przeprowadzane w sposób brutalny i bezwzględny. UPA stosowała różnorodne metody mordowania, w tym palenie wsi, rozstrzeliwania, a także tortury. Często ofiary były zabijane w swoich domach, a całe wsie były niszczone. Wiele osób zginęło w wyniku podpaleń, gdy ich domy były otaczane i podpalane przez napastników.
Jednym z najbardziej znanych i tragicznych wydarzeń była tzw. „Krwawa Niedziela” 11 lipca 1943 roku, kiedy to jednocześnie zaatakowano około 100 polskich miejscowości. W wyniku tych ataków zginęły tysiące ludzi, w tym kobiety, dzieci i starcy. Był to jeden z najbardziej krwawych dni w historii Wołynia.
Reakcje i Konsekwencje
Wydarzenia na Wołyniu wywołały ogromne poruszenie wśród polskiej ludności. Wielu Polaków uciekło z Wołynia, szukając schronienia w innych częściach kraju lub za granicą. Ci, którzy pozostali, często organizowali się w grupy samoobrony, starając się bronić przed atakami UPA. Jednakże, mimo heroicznych wysiłków, wielu z nich również padło ofiarą brutalnych mordów.
Po zakończeniu II wojny światowej, Wołyń znalazł się w granicach Związku Radzieckiego, a później Ukrainy. Władze komunistyczne starały się zatuszować wydarzenia z lat 1943-1944, a temat ludobójstwa na Wołyniu był przez wiele lat tematem tabu. Dopiero po upadku ZSRR i odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę, zaczęto otwarcie mówić o tych tragicznych wydarzeniach.
Ustanowienie Narodowego Dnia Pamięci
W 2016 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął decyzję o ustanowieniu 11 lipca Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Ludobójstwa na Wołyniu . Celem tego święta jest upamiętnienie ofiar oraz przypomnienie o tragicznych wydarzeniach, które miały miejsce na Wołyniu. Jest to również okazja do refleksji nad historią i pamięcią narodową.
W ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci, organizowane są różnorodne uroczystości, w tym msze święte, marsze pamięci, wystawy oraz konferencje naukowe. W wielu miastach w Polsce odbywają się również spotkania z ocalałymi świadkami tamtych wydarzeń oraz ich rodzinami. Ważnym elementem obchodów jest także edukacja młodzieży, która ma na celu przekazanie wiedzy o historii Wołynia i ludobójstwie na Wołyniu.
Znaczenie Pamięci
Pamięć o ofiarach ludobójstwa na Wołyniu jest niezwykle ważna dla polskiego społeczeństwa. Jest to nie tylko hołd oddany tym, którzy zginęli, ale także przestroga przed nienawiścią i przemocą. Historia Wołynia przypomina nam o tragicznych skutkach konfliktów etnicznych i narodowych, a także o konieczności budowania dialogu i porozumienia między narodami.
Współczesne relacje polsko-ukraińskie są skomplikowane, ale pamięć o przeszłości może stanowić fundament do budowania lepszej przyszłości. Ważne jest, aby obie strony dążyły do pojednania i wzajemnego zrozumienia, a także aby pamięć o ofiarach była zachowana i szanowana.
Podsumowanie
Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa na Wołyniu to ważne święto, które upamiętnia ofiary masowych mordów dokonanych przez UPA na Polakach w latach 1943-1944. Wydarzenia te miały miejsce na Wołyniu, który wówczas był częścią II Rzeczypospolitej. Szacuje się, że w wyniku ludobójstwa zginęło od 50 do 60 tysięcy Polaków. Święto zostało ustanowione przez Sejm RP w 2016 roku i ma na celu przypomnienie o tych tragicznych wydarzeniach oraz oddanie hołdu ofiarom.
Źródła: Książki historyczne, artykuły naukowe, relacje świadków.