Czesi należą do czołówki krajów wyrzucających najwięcej ubrań. W obliczu tego problemu tamtejsze władze zdecydowały się na podjęcie stanowczych kroków. Obecnie segregacja tekstyliów jest już obowiązkowa, a wkrótce recykling będzie również wymogiem. Aby ułatwić mieszkańcom utylizację zużytych ubrań, w czeskich gminach pojawią się specjalne punkty zbiórki tekstyliów, podobne do tych, które funkcjonują już w przypadku zużytych baterii.
Planowane zmiany w recyklingu tekstyliów
Obecnie recykling tekstyliów w Czechach nie jest obowiązkowy, ale nadchodzą zmiany. W grudniu tamtejsze ministerstwo ogłosiło plan wprowadzenia obowiązku recyklingu odpadów tekstylnych od 2025 roku. Celem tych zmian jest zmniejszenie ilości tekstyliów trafiających na składowiska, co ma przyczynić się do lepszego zarządzania odpadami i ochrony środowiska.
Skala problemu
Czesi wyrzucają rocznie około 180 tysięcy ton tekstyliów, z czego jedynie 39 tysięcy ton poddawanych jest recyklingowi, a około 75 tysięcy ton ląduje na składowiskach. Jak informuje portal Euronews, znaczna część ubrań w Czechach trafia do pojemników na odpady zmieszane, co uniemożliwia ich późniejszy recykling.
Nowe punkty zbiórki tekstyliów
Nowa strategia zakłada utworzenie w gminach punktów zbiórki tekstyliów, aby ułatwić obywatelom odpowiedzialne pozbywanie się odpadów tekstylnych. Obecnie w Czechach działa około 10 tysięcy takich punktów. Jednak obecne przepisy mają pewną lukę – nakładają obowiązek zbiórki tekstyliów, ale nie wymagają ich recyklingu. Planowane zmiany mają to naprawić, sprawiając, że punkty zbiórki zużytych ubrań będą równie powszechne jak te do oddawania zużytych baterii i sprzętu elektronicznego.
Inicjatywy w innych krajach Unii Europejskiej
Ponad połowa krajów Unii Europejskiej wprowadziła obowiązkową zbiórkę zużytych ubrań, a wśród liderów znajdują się Luksemburg, Belgia, Holandia i Austria. Od początku przyszłego roku w Polsce mają wejść w życie nowe przepisy dotyczące zbiórki i recyklingu tekstyliów, w tym zbędnej odzieży. Szczegóły wciąż nie są znane – nie wiadomo, czy zostaną wprowadzone nowe pojemniki, czy może powstaną punkty zbiórki odzieży, podobnie jak w Czechach.
Skala problemu w Europie
Statystyki pokazują, że przeciętny Europejczyk wyrzuca rocznie aż 11 kilogramów ubrań. Część z tych tekstyliów trafia na eksport, głównie do Azji i Afryki, gdzie są składowane lub upcyklingowane przez lokalne społeczności. W 2020 roku kraje Unii Europejskiej wygenerowały 6,95 miliona ton odpadów tekstylnych, co przekłada się na około 16 kilogramów na osobę rocznie. Z tego jedynie 4,4 kilograma na osobę zostało zebrane oddzielnie z myślą o ponownym użyciu i recyklingu. Niestety, większość – 11,6 kilograma na osobę – trafiła do zmieszanych odpadów komunalnych, przez co odzież nie mogła zostać poddana recyklingowi.
Przyszłość zarządzania odpadami tekstylnymi w UE
W Unii Europejskiej rocznie generuje się prawie 7 milionów ton odpadów tekstylnych, głównie z odzieży i artykułów gospodarstwa domowego. Szacuje się, że od 4 do 9 procent produktów trafiających na rynek nigdy nie jest używanych i ulega zniszczeniu. To odpowiada za 264 do 594 tysięcy ton tekstyliów rocznie. Przyszłe regulacje i inicjatywy mają na celu zmianę tych statystyk i poprawę zarządzania odpadami tekstylnymi na całym kontynencie.
