Ministerstwo Finansów pracuje nad reformą przepisów dotyczących podatku od nieruchomości, która skupi się na dwóch kluczowych obszarach. Pierwsza zmiana jest korzystna dla właścicieli miejsc garażowych, którzy mogą płacić nawet dziesięć razy mniej niż obecnie. Druga zmiana dotyczy opodatkowania tzw. budowli i może znacząco wpłynąć na przedsiębiorców. Nowe przepisy mają wejść w życie na początku przyszłego roku.
Dlaczego reforma jest konieczna?
Reforma jest konieczna z powodu dwóch orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego z 2023 roku, które uznały niektóre przepisy za niezgodne z konstytucją. Przepisy te stracą moc z początkiem 2025 roku, więc nowe regulacje muszą zostać wprowadzone wcześniej, w przeciwnym razie gminy stracą podstawę prawną do naliczania podatku od niektórych nieruchomości.
Problematyczna definicja budowli
4 lipca 2023 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł, że definicja budowli w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych jest niezgodna z konstytucją. Obecnie definicja ta odwołuje się do przepisów prawa budowlanego, co powoduje liczne wątpliwości interpretacyjne. Przykładowo, prawo budowlane obejmuje obiekty takie jak mosty, lotniska, tunele czy maszty antenowe, a nawet tablice i urządzenia reklamowe. Trybunał zasugerował konieczność zmiany tych przepisów, co oznacza, że możemy spodziewać się korekt także w definicji budynku.
Ujednolicenie opodatkowania garaży
18 października 2023 roku Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok dotyczący opodatkowania garaży. Stwierdził, że wyższe stawki podatku dla miejsc garażowych z odrębną księgą wieczystą są niezgodne z konstytucją. Obecne przepisy różnicują opodatkowanie miejsc postojowych: te będące częścią mieszkania mają niższą stawkę (maksymalnie 1,15 zł za metr kwadratowy), podczas gdy te z własną księgą wieczystą płacą znacznie więcej (do 11,17 zł za metr kwadratowy). Nowe przepisy mają ujednolicić te zasady, co oznacza, że niektóre miejsca postojowe będą opodatkowane dziesięciokrotnie niższą stawką.
Kongres Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan
Na Kongresie Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan pod koniec maja omawiano planowane zmiany. Jarosław Neneman, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, poinformował, że nowa definicja budowli nie będzie odwoływać się do przepisów spoza obszaru podatkowego. Rozważane jest wprowadzenie zamkniętego katalogu obiektów podlegających opodatkowaniu, aby uniknąć wątpliwości i utrzymać dochody gmin na dotychczasowym poziomie.
Potrzeba kompleksowych reform
Ministerstwo Finansów pracuje również nad doprecyzowaniem zasad opodatkowania garaży w budynkach wielomieszkaniowych. Zmiany te mają istotne znaczenie dla finansów lokalnych, ponieważ wpływy z podatku od nieruchomości są ważnym źródłem dochodów gmin. Samorządy od dawna postulowały kompleksową reformę przepisów z 1991 roku, jednak obecnie Ministerstwo Finansów koncentruje się na definicji budowli i opodatkowaniu garaży.
Brak widoku na systemowe zmiany
W piśmie do Rzecznika Praw Obywatelskich, Jarosław Neneman poinformował, że nie planuje się kompleksowych zmian w opodatkowaniu nieruchomości. Skupią się głównie na pilnych zagadnieniach wymagających zmiany przepisów prawnych, takich jak definicja budowli i opodatkowanie garaży. Możliwe jest również wprowadzenie innych mniejszych zmian, jednak systemowe reformy nie są na razie przewidywane.
