Polskie domy przeżywają prawdziwą rewolucję. Wizja dorosłości, jaką mieli nasi rodzice i dziadkowie, zdaje się blaknąć w obliczu nowych trendów społecznych. Jak młode pokolenie Polaków odnajduje się w zmieniającej się rzeczywistości? Co stoi za fenomenem "odroczonej dorosłości"?
Nowe realia życiowe
Raport "Odroczona dorosłość" Polskiego Instytutu Ekonomicznego bezlitośnie obnaża fakty: ponad połowa Polaków w wieku 25-34 lata wciąż mieszka z rodzicami, nie zakładając własnych rodzin. PIE zauważa:
„Pod tym względem Polska przypomina społeczeństwa południowe - zwłaszcza Grecję, Chorwację i Włochy, w których odsetek młodych mieszkających wraz z rodzicami również przekracza poziom 50 proc.”.
To znaczny skok względem poprzednich lat. Co więcej, młodzi decydują się na rodzicielstwo znacznie później, co jest trendem obserwowanym globalnie, ale w Polsce nabiera szczególnego wymiaru. PIE w swoim raporcie stwierdza:
„Proces wchodzenia w dorosłość jest istotnie przesunięty w czasie w stosunku do sytuacji sprzed trzech dekad”.
Wyższe oczekiwania, wyższe przeszkody
W kontekście gospodarczym, młode pokolenie Polaków wkracza na rynek pracy w zupełnie innych realiach niż ich rodzice. Wzrost wymagań edukacyjnych i kompetencji, jaki niesie współczesna gospodarka, przekłada się na dłuższy okres edukacji i późniejsze rozpoczęcie kariery zawodowej. To opóźnienie ma bezpośredni wpływ na zdolność do osiągnięcia niezależności finansowej, co z kolei wpływa na decyzje dotyczące zakładania rodziny czy zakupu mieszkania.
Relacja wynagrodzeń do cen nieruchomości
Kolejnym aspektem jest dynamika wzrostu wynagrodzeń w porównaniu do cen nieruchomości. Chociaż średnie płace w Polsce systematycznie rosną, to jednak wzrost cen mieszkań i domów często ten przyrost wyprzedza. Dla młodych osób, nawet pracujących na pełen etat, przekłada się to na trudności z osiągnięciem niezależności mieszkaniowej – kluczowego kroku w kierunku pełnej dorosłości.
Zmieniający się rynek pracy
Niepewne formy zatrudnienia, takie jak umowy na czas określony czy samozatrudnienie, stały się normą dla wielu młodych pracowników. Co ciekawe, zgodnie z raportem:
„Jednocześnie 43 proc. młodych jako przyczynę takiej formy zatrudnienia wskazuje nie własną decyzję, ale fakt, że nie znalazło innej pracy”.
Taka sytuacja wpływa nie tylko na ich bieżącą stabilność finansową, ale również na zdolność do planowania przyszłości, w tym zakupu własnego mieszkania czy inwestowania. Niepewność zatrudnienia wpływa również na dostęp do kredytów hipotecznych.
Dlaczego dorosłość się oddala?
Można zauważyć, że za odroczenie klasycznych „kroków w dorosłość" odpowiada wiele czynników. Pierwsze skrzypce grają ekonomia i rynek pracy – niskie zarobki na starcie, trudny dostęp do własnego M, niepewne formy zatrudnienia. W obliczu tych wyzwań, młodzi Polacy zaczynają inaczej postrzegać dorosłość. Nie jest już to sztywny zestaw osiągnięć, ale bardziej płynna i indywidualna ścieżka.
Odroczona dorosłość młodego pokolenia Polaków ma jednak szerokie implikacje dla całej gospodarki. Z jednej strony, oznacza to opóźniony popyt na niektóre dobra i usługi, co może wpływać na dynamikę rynku. Z drugiej strony, stawia to przed państwem i samorządami wyzwania w zakresie polityki mieszkaniowej, edukacyjnej i rynku pracy – wymagane są bowiem strategie wspierające młodych ludzi w osiągnięciu samodzielności w zmieniającym się świecie.
