W świecie, gdzie nowe wyzwania zdrowotne pojawiają się niemal każdego dnia, niespodziewanie na scenę powróciła choroba, którą wielu z nas mogło uznać za część historii medycyny. Teraz zaskakuje wzrostem liczby przypadków, budząc zaniepokojenie zarówno wśród ekspertów zdrowia publicznego, jak i w społecznościach lokalnych. Czy jesteśmy świadkami alarmującego powrotu zapomnianej choroby?
Tajemniczy powrót
Krztusiec, bakteryjna infekcja układu oddechowego, długo uznawana była za chorobę dobrze kontrolowaną dzięki programom szczepień. Jednak najnowsze raporty z Polski i Czech wskazują na znaczący wzrost liczby zakażeń. Tylko w Polsce, w pierwszej połowie marca, odnotowano ponad 460 przypadków - ponad dwa razy więcej niż w tym samym okresie rok wcześniej. Dr hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas, konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej z Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu zwraca jednak uwagę:
„Mamy ogromne niedodiagnozowanie. Te liczby, które my widzimy w statystykach, to i tak jest może kilka procent zachorowań. Na pewno jest ich więcej”.
W Czechach sytuacja związana z krztuścem wydaje się być szczególnie alarmująca. Według najnowszych danych, kraj ten doświadcza największego wzrostu zachorowań od lat 60. XX wieku, z ponad 3000 zarejestrowanych przypadków do połowy marca. Czeskie władze zdrowia publicznego, zaniepokojone tą sytuacją, podjęły zdecydowane kroki, aby zahamować rozprzestrzenianie się choroby, w tym wysyłając listy do szkół z zaleceniami dotyczącymi postępowania w przypadku wykrycia infekcji wśród uczniów.
Przyczyny nagłego wzrostu
Za wzrost liczby przypadków krztuśca eksperci obwiniają kilka czynników. Ich zdaniem główne przyczyny to:
- obniżona odporność społeczności po latach pandemii COVID-19,
- spadek zainteresowania szczepieniami,
- naturalna zaraźliwość choroby.
Zdaniem specjalistów, jedna zarażona osoba może przenieść chorobę na 15 do 17 kolejnych, co sprzyja szybkiemu rozprzestrzenianiu się infekcji.
Ochrona przed krztuścem
Szczepienia stanowią pierwszą linię obrony przed krztuścem. W Polsce dzieci otrzymują pięć dawek szczepionki jako część obowiązkowego kalendarza szczepień. Dorośli, którzy są często pomijani w dyskusji o szczepieniach, powinni również przyjmować dawkę przypominającą co dziesięć lat. Ponadto, szczepienie kobiet w ciąży jest kluczowe, aby przekazać noworodkom przeciwciała chroniące przed chorobą.
Działania w przypadku zachorowania
Diagnoza i wczesne rozpoczęcie leczenia są kluczowe dla uniknięcia poważnych powikłań. Osoby zarażone powinny również pamiętać o izolacji, aby nie przenosić choroby na innych, szczególnie na małe dzieci i niemowlęta, dla których krztusiec może być szczególnie niebezpieczny. Zauważenie objawów, takich jak przewlekły kaszel czy trudności z oddychaniem, to sygnał do niezwłocznego kontaktu z lekarzem. Profesor Leszek Szenborn tłumaczy:
„Ludzie się duszą, odksztuszają wydzieliny, pieją, bo to jest kaszel przy zamkniętej głośni, z trudnością nabrania powietrza, co z kolei powoduje bardzo wiele powikłań”.
W obliczu rosnących statystyk zakażeń krztuścem, lekarze i specjaliści zdrowia publicznego apelują także o podjęcie działań prewencyjnych. Zwracanie uwagi na symptomy, regularne szczepienia oraz edukacja na temat choroby mogą znacząco zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się infekcji.