Rzecznik Praw Obywatelskich przygląda się przepisom prawa dotyczącym niesłusznie nakładanym mandatom za wykroczenia drogowe. Jest szansa, że będzie można je anulować. Obecnie przepisy wyglądają jednak zupełnie inaczej i działają na niekorzyść kierowcy. Jakie zmiany planuje Rzecznik Praw Obywatelskich?
Niesłusznie nałożony mandat: obecny stan prawny
Z prawnego punktu widzenia kierowca, który przyjmie mandat, musi go zapłacić. Nie ma żadnej możliwości uniknięcia opłaty, jeśli nie odmówił przyjęcia mandatu.
Nieprzyjęcie mandatu wiąże się jednak ze skierowaniem sprawy do sądu, co zniechęca kierowców do walczenia o swoje, gdy wiedzą, że mandat jest nakładany niesłusznie. Co więcej, w trakcie zatrzymania przez policję kierowca zazwyczaj jest w mocnym stresie i przyjmuje mandat, a dopiero po kilku dniach zaczyna sobie zdawać sprawę z tego, że został on mu wręczony niesłusznie.
W momencie przyjęcia mandatu postępowanie mandatowe zostaje uznane za zakończone i nie ma żadnej możliwości odwołania się od tej kary finansowej.
Teraz jednak jest szansa na to, że te przepisy się zmienią. Informuje o tym Rzecznik Praw Obywatelskich, który proponuje wprowadzenie możliwości anulowania niesłusznie nałożonego mandatu.
Będzie można anulować mandat?
Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) Marcin Wiącek chce, by w polskim prawie pojawiła się możliwość wznowienia postępowania mandatowego.
Marcin Więcek proponuje, by w art. 101 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia pojawiły się dwa nowe zapisy mówiące o możliwości uchylenia mandatu karnego.
Do obecnie obowiązującego przepisu, który brzmi:
Prawomocny mandat karny podlega uchyleniu, jeżeli grzywnę nałożono za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie. Uchylenie następuje na wniosek ukaranego złożony w zawitym terminie 7 dni od daty uprawomocnienia się mandatu lub z urzędu.
RPO proponuje dodać dwie przesłanki:
"w związku z nałożeniem grzywny dopuszczono się czynu zabronionego, a istnieje uzasadniona podstawa do przyjęcia, że mogło to mieć wpływ na treść prawomocnego mandatu karnego",
"po uprawomocnieniu się mandatu karnego ujawnią się nowe fakty lub dowody wskazujące na to, że ukarany nie popełnił czynu".
Krótko mówiąc, RPO chce, aby od prawomocnego mandatu karnego były jeszcze furtki do odwołania się i uchylenia kary, jeśli są ku temu przesłanki.
