W Polsce obserwujemy wyraźny spadek liczby zawieranych małżeństw, zwłaszcza tych kościelnych. Dane Kościoła katolickiego wykazują, że w ciągu ostatnich ośmiu lat liczba ślubów sakramentalnych zmniejszyła się o jedną trzecią. Raport Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego (ISKK) podkreśla również malejącą chęć Polaków do zawierania małżeństw, co znacząco odbija się na statystykach religijnej aktywności.
Trend spadkowy w ślubach kościelnych
Według najnowszego raportu ISKK, w 2022 roku udzielono jedynie 87,9 tys. sakramentów małżeństwa, co stanowi najniższą liczbę od 2014 roku (wtedy 132,2 tys.), czyli momentu opublikowania pierwszych danych przez instytut.
Od 2017 roku liczba ślubów w Kościele katolickim systematycznie maleje, osiągając minimum w 2020 roku z powodu pandemii COVID-19. Choć w 2021 roku odnotowano pewien wzrost do 103,8 tys., rok 2022 ponownie przyniósł spadek.
Przyczyny spadku
ISKK nie precyzuje przyczyn tego zjawiska, ale komentarze dyrektora instytutu, ks. Wojciecha Sadłonia, wskazują na odkładanie decyzji o małżeństwie przez młodych ludzi. Jego zdaniem:
„Ludzie młodzi chcą najpierw zapewnić sobie wykształcenie i rozwinąć się zawodowo, a dopiero później decydują się na założenie rodziny. To także kwestia nastawienia bardziej na jednostkę i samorealizację niż na dobro wspólnoty, jaką jest rodzina”.
Śluby cywilne vs. Śluby kościelne
Dane Głównego Urzędu Statystycznego potwierdzają spadek liczby małżeństw, zwłaszcza tych kościelnych. W 2022 roku ślubów katolickich zawarto zaledwie 78,5 tys., podczas gdy w 2002 roku było ich niemal dwukrotnie więcej - 139,9 tys. W tym samym czasie liczba ślubów cywilnych rośnie, osiągając w 2022 roku 76,4 tys., czyli niemal tyle samo co ślubów katolickich. W ostatnich dwudziestu latach - czyli w okresie 2002-2022 - najwięcej ślubów w sumie zawarto w 2008 roku: 257,8 tys., po czym notowany jest już wyłącznie trend spadkowy.
Autorzy raportu GUS podkreślają, że malejąca liczba zawieranych małżeństw to efekt:
„wyborów dokonywanych przez młodych ludzi, którzy planując przyszłość, najpierw inwestują w siebie tj. w edukację, pracę a potem w rodzinę.”
Skutkiem tego jest odkładanie decyzji o małżeństwie i związane z tym opóźnienie w wieku nowożeńców.
Boże Narodzenie bez ślubnej magii
Co ciekawe, tradycyjnie okres Bożego Narodzenia był czasem intensywnego zawierania małżeństw. Jednak ostatnie lata przynoszą spadek liczby ślubów w tym okresie. W 2022 roku ślubnym kobiercem stanęło zaledwie 256 par, co jest najniższą liczbą od 10 lat. W tym przypadku również możemy zastanawiać się, czy zmiany te wynikają z ewolucji społecznych oczekiwań, czy może są rezultatem wpływu czynników ekonomicznych.
