W niedzielę, 11 czerwca, na polskim rynku energii elektrycznej dojdzie do wyjątkowej sytuacji. Będzie to historyczny moment, który przyniesie niespotykane dotąd zjawisko - ujemne ceny energii. Co to oznacza?
Historyczny moment
Zgodnie z danymi dla Rynku Dnia Następnego, już w niedzielę na polskim rynku energii elektrycznej pojawią się ceny ujemne. Mowa tutaj o godzinach dostawy między 11 a 16.
Ponadto, z analizy danych giełdowych dla Rynku Dnia Następnego dla Polski wynika, że ujemna cena wyrażona w euro wyniesie od minus 1,27 do minus 5,24 za MWh. Mimo to, średnia cena dla całego dnia na polskim rynku osiągnie prawie 47 euro za MWh.
Ceny energii elektrycznej w niektórych godzinach w niedzielę będą również ujemne w Austrii, Niemczech czy Szwecji. Taka sytuacja wynika z niskiego popytu w dni świąteczne oraz z wysokiej produkcji energii ze źródeł odnawialnych.
Co to oznacza dla konsumentów?
Ujemne ceny energii oznaczają zazwyczaj, że producenci energii elektrycznej muszą płacić odbiorcom za jej wykorzystanie zamiast otrzymywać od nich opłatę. Jest to nietypowa sytuacja, która występuje wtedy, gdy nastąpi duża produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, takich jak wiatr czy słońce, w połączeniu z niskim popytem.
W takiej sytuacji operatorzy sieci mają dwie możliwości - zmniejszyć produkcję lub zwiększyć popyt. Mogą wówczas:
- wyłączyć niektóre źródła energii,
- eksportować nadwyżki do innych rynków,
- zapłacić klientom za zwiększone zużycie.
Warto zaznaczyć, że jeśli zdecydują się nie ograniczać produkcji, może dojść do sytuacji, w której ceny energii spadną poniżej zera.
Ujemne ceny energii w Polsce
Możliwość zaistnienia ujemnych cen energii w Polsce wynika z art. 10 rozporządzenia 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej (Dz. U. UE z 14.06.2019 L 158 s. 54), który dostosował polskie prawo do unijnych wymogów. Ten dokument zniósł obowiązujące dotąd minimalne ceny energii elektrycznej, które wynosiły 70 zł za MWh. W ustawie napisano:
„Nie stosuje się maksymalnego ani minimalnego limitu hurtowej ceny energii elektrycznej. Niniejszy przepis ma zastosowanie między innymi do składania ofert i rozliczania transakcji we wszystkich przedziałach czasowych i obejmuje energię bilansującą oraz ceny niezbilansowania, bez uszczerbku dla technicznych limitów cenowych, które mogą być stosowane w przedziale czasowym bilansowania oraz w przedziałach czasowych dnia następnego i dnia bieżącego zgodnie z ust. 2”.
Oznacza to, że od 2019 roku ceny energii na polskim rynku mogą spaść poniżej zera. Mimo tego do takiej sytuacji dojdzie jutro po raz pierwszy w historii.
