Coraz więcej mówi się na temat prześladowania w szkołach przez dzieci. Problem jednak staje się coraz szerszy i zaczyna pojawiać się nawet wśród najmłodszych. Prześladowanie i znęcanie się nad drugą osobą może nieść za sobą poważne konsekwencje. Rodzice koniecznie muszą poznać powody pojawiania się agresji wśród dzieci, ale również potrzebna im wiedza jak rozpoznać, że ich dziecko stało się ofiarą.
Rodzaje prześladowania
Bullying, czyli prześladowanie, jest najczęściej używane w kontekście szkoły. Można go kojarzyć sobie z mobbingiem w pracy – oba przypadki mają charakter prześladowania i znęcania się nad drugą osobą.
Bullying pośredni – przejawia się poprzez odrzucanie danej osoby ze swojej grupy oraz namawianie i zachęcanie innych do zrobienia tego samego. Bardzo często można spotkać się też z rozprzestrzenianiem plotek na temat konkretnej osoby. W obecnych czasach coraz poważniejszym problemem staje się tak zwany cyberbullying, czyli prześladowanie w sieci. Młodzież i dzieci czują się mniej odpowiedzialni za swoje słowa i działanie, jeśli mają one miejsce w internecie, dlatego też mogą nie mieć żadnych pohamowań.
Bullying bezpośredni – jest to bezpośredni kontakt z ofiarą poprzez przemoc werbalną lub fizyczną - plucie, popychanie, wyzwiska lub zmuszanie do robienia poniżających rzeczy.
Skąd bierze się agresywne nastawienie?
Złe relacje w domu
Relacje domowników mają ogromny wpływ na to, jak dziecko zachowuje się w społeczeństwie. Jeśli dziecko jest świadkiem ciągłych kłótni, przemocy lub samo jest ofiarą, to następnie całą swoją frustrację i cierpienie przerzuca na rówieśników lub wybierają sobie za cel słabszą osobę.
Ignorancja rodziców
Niektórzy rodzice dają przyzwolenie swoim dzieciom na takie zachowanie już od najmniejszych lat. Nie reagują, kiedy ich kilkuletnie dziecko przejawia agresywne zachowania w stosunku do domowników lub innych dzieci. To sprawia, że z czasem dane dziecko czuje się bezkarne.
Walka o status społeczny
Niektóre dzieci czują dużą potrzebę zaznaczenia swojego statusu społecznego. Walczą o dominację, wykorzystując do tego osoby słabsze. Nie wiedzą jednak jak dokładnie zapewnić sobie wysoką pozycję, a więc najłatwiejszym dla nich sposobem jest okazywanie agresji.
Życie w cieniu
Dzieci, które nie otrzymują wystarczającej uwagi ze strony dorosłych, zaczynają jej szukać w zupełnie inny sposób. Potrzeba uwagi ze strony rodziców popycha dziecko do rozwinięcia w sobie dużej ilości agresji, którą następnie przelewa na osoby słabsze. Dla dziecka w takim momencie nie ma znaczenia, jaki ta uwaga będzie miała charakter. Najważniejsze jest, że przestało być niewidzialne.
Poczucie słabości
W tym przypadku słabość nie odnosi się do fizyczności, a bardziej do sfery psychicznej. Osoba, która czuje się słabsza od innych, będzie starała się zaznaczyć swoją pozycję poprzez agresję. Ich brak pewności siebie oraz niskie poczucie własnej wartości sprawiają, że starają się znaleźć dla siebie miejsce w środowisku.
Odwet za bycie ofiarą
Są też sytuacje, w których ofiara z czasem sama staje się prześladowcą. Swój gniew i rozpacz wylewają na inne osoby. Najczęściej jest to młodsze rodzeństwo.
Uprzedzenia
Niektóre dzieci nie tolerują odmienności lub wierzą w stereotypy, które zaburzają im trzeźwą ocenę sytuacji. Są przekonane, że mniejszości lub pewne grupy nie powinny być stawiane na równi z innymi. Może mieć to charakter na tle statusu społecznego, płci, rasy, wyglądu itp.
Jak poznać, że twoje dziecko stało się ofiarą bullyingu?
Dzieci i młodzież boją się rozmawiać na temat prześladowania. Trzeba mieć tę świadomość, że nie przyjdą i nie powiedzą, jak są traktowane. Mimo że za wszelką cenę starają się ukryć całą sytuację, to i tak przejawiają pewne sygnały, które powinny stać się alarmujące dla rodzica i nauczyciela.
- Przede wszystkim duże różnice pojawiają się w zachowaniu dziecka. Zaczyna starać się unikać szkoły. Rano skarży się na bóle brzucha lub wymusza wymioty, aby tylko uniknąć spędzania godzin w budynku, w którym nie czuje się bezpiecznie. Powroty również stają się zupełnie inne. Wesołe i energiczne dziecko przygasza i okazuje jedynie rozdrażnienie i smutek. Zamyka się w swoim pokoju i stara się unikać jakiegokolwiek kontaktu. Może też się zdarzyć, że zacznie wagarować.
- Uwagę powinno zwrócić również częste prośby o nowe przybory szkolne. Najczęściej dzieci tłumaczą się tym, że coś zgubiły lub przez przypadek się zniszczyło, gdzie w rzeczywistości mogło to być działanie innego dziecka.
- W szkole takie dzieci przeważnie izolują się od reszty rówieśników. Starają się zachować dystans i nie wchodzić innym w drogę. Często też starają się przebywać w otoczeniu nauczyciela. W ten sposób starają się zapewnić sobie bezpieczeństwo.
Bullying może być bardzo poważny w konsekwencjach. Warto pamiętać, że prześladowanie nie ogranicza się jedynie do pewnego wieku. Może to spotkać każdego bez względu na stopień edukacji. Bardzo ważne jest, aby nie pozostawać obojętnym i reagować jak najszybciej, jeśli tylko jesteśmy świadkami takiego zachowania.
