Koniec z orzekaniem o winie w sądach? Nadchodzi rewolucja w rozwodach?
Sądy zalewane są sprawami dotyczącymi rozwodów z orzekaniem o winie. Sędziowie uważają, że należy z nich zrezygnować, gdyż mają one wiele negatywnych skutków.
Negatywny wpływ na dzieci i rodzinę
Sprawy rozwodowe z orzekaniem o winie toczą się przez wiele lat. Nie mogą one odbywać się zdalnie (chyba że uczestniczy łączą się z sal sądowych). W sprawy takie angażowani są członkowie rodziny. Negatywnie odbijają się one na dzieciach.
Koniec z rozwodami z orzekaniem o winie?!
Prawnicy podkreślają, że w wielu przypadkach rozwód z orzekaniem o winie jest elementem wewnętrznej satysfakcji jednej ze stron, a nie ma on znaczącego skutku prawnego. Dlatego też wielu sędziów uważa, że należy od nich odejść. Głos w sprawie zabrała Sędzia Ewa Ważny z Sądu Okręgowego w Gdańsku - reprezentuje Stowarzyszenie Sędziów Rodzinnych w Polsce jako prezeska (wywiad dla prawo.pl). Kobieta uważa, że konieczna jest nowelizacja przepisów w sprawach rodzinnych. Stowarzyszenie dąży do odejścia od orzekania o winie w sprawach rozwodowych. Sędzia podkreśliła, że „długotrwałe i kosztowne procesy, mające na celu wykazanie winy współmałżonka, wpływają na wydłużenie toku postępowania, mogą trwać kilka lat”.
Prawnicy twierdzą, że orzekanie o winie powinno być związane wyłącznie z kwestią ustalenia alimentów. Apelują oni o to, aby odejście od rozwodów z orzekanie o winie było priorytetem w najbliższych zmianach przepisów. Jest to pilne zadanie dla Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego.
Rozwód z orzekaniem o winie u notariusza?
W kontekście dążenia do usprawnienia procesu rozwodowego w Polsce i odciążenia sądów, pojawia się koncepcja alternatywnego ustalania rozwodów z orzekaniem o winie poza sądami, np. u notariusza lub kierownika urzędu stanu cywilnego. Pomysł ten może wydawać się rewolucyjny, biorąc pod uwagę, że orzeczenie o winie dotychczas zarezerwowane było wyłącznie dla sądu.
Jednakże, w obliczu zmieniających się realiów społecznych i rosnącego zapotrzebowania na szybsze oraz mniej konfliktogenne rozwiązania, rozważa się możliwość wprowadzenia procedury, w której notariusz po gruntownej analizie zgody obu stron oraz przy braku wspólnych małoletnich dzieci, mógłby dokonywać orzeczeń o winie w rozwodach.
Kluczowym aspektem byłoby tutaj pełne porozumienie między małżonkami oraz świadomość konsekwencji swoich decyzji, co pozwoliłoby na zachowanie klarowności procesu oraz interesów obu stron. Taka innowacyjna ścieżka wymagałaby jednak głębokiej analizy prawnej i społecznej, aby zapewnić, że jest ona w pełni sprawiedliwa i nie narusza interesów żadnej ze stron.
Alternatywy dla rozwodu sądowego
-
Separacja - jest to rozwiązanie, które pozwala małżonkom na formalne uregulowanie kwestii majątkowych, opieki nad dziećmi i alimentów, nie rozwiązując formalnie związku małżeńskiego. Separacja może być pierwszym krokiem do rozwodu lub stałym rozwiązaniem dla par, które z różnych przyczyn nie chcą formalnie kończyć małżeństwa,
-
Mediacja - choć mediacja sama w sobie nie jest sposobem na rozwód, może pomóc parom w łagodzeniu konfliktów i osiągnięciu porozumienia w wielu kwestiach, co może ułatwić proces rozwodowy lub nawet sprawić, że rozwód okaże się niepotrzebny.
Wady rozwodów z orzekanie o winie
Wydłużony proces sądowy
Orzekanie o winie często prowadzi do wydłużenia czasu trwania procesu rozwodowego. Strony są zmuszone przedstawiać dowody na poparcie swoich twierdzeń, co może wymagać dodatkowych rozpraw, przesłuchań świadków i analizy dokumentacji. To nie tylko przedłuża czas oczekiwania na rozwiązanie małżeństwa, ale także zwiększa koszty związane z prowadzeniem sprawy.
Eskalacja konfliktów
Orzekanie o winie może nasilać istniejące konflikty między małżonkami. Proces dowodzenia winy często wymaga ujawnienia prywatnych, a czasem bolesnych informacji, co może prowadzić do dalszych animozji i zatruwać relacje, szczególnie gdy w grę wchodzą dzieci. Taka sytuacja może mieć negatywny wpływ na zdolność rodziców do współpracy w przyszłości.
Wpływ na dzieci
Rozwód z orzekaniem o winie może mieć szczególnie negatywny wpływ na dzieci. Świadomość konfliktów i oskarżeń między rodzicami może wywoływać u dzieci poczucie niepewności, winy, a nawet depresji. Ponadto publiczne roztrząsanie przyczyn rozpadu małżeństwa może wpłynąć na ich postrzeganie relacji międzyludzkich w przyszłości.
Trudności w podziale majątku i ustalaniu alimentów
Orzekanie o winie może wpłynąć na decyzje sądu dotyczące podziału majątku wspólnego oraz ustalenia wysokości alimentów. Choć polskie prawo dąży do sprawiedliwego podziału majątku, to fakt stwierdzenia winy jednej ze stron może mieć wpływ na ostateczne decyzje, co nie zawsze jest korzystne dla wszystkich zaangażowanych.
Presja społeczna i stygmatyzacja
Osoba, której winę orzeczono w procesie rozwodowym, może doświadczyć negatywnych konsekwencji społecznych, takich jak stygmatyzacja czy wykluczenie. To może mieć długofalowe skutki dla jej zdolności do budowania nowych relacji czy nawet wpływać na życie zawodowe.