Witamina C w diecie niemowląt – jakie pełni funkcje i jakie są jej najlepsze źródła?
Prawidłowe żywienie należy do jednych z najważniejszych czynników, o które mogą zadbać rodzice, by ich dziecko rozwijało się zdrowo[1]. Zarówno niedobory, jak i nadmierne spożycie niektórych składników, mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne[1]. A jak jest z witaminą C w diecie niemowląt? Jakie pełni funkcje? Czy należy podawać ją dzieciom? Dowiedz się więcej.
Witamina C – jak wspiera organizm niemowlaka?
Kwas askorbinowy (witamina C) bierze udział w bardzo ważnych procesach biologicznych organizmu, m.in.[3]:
- stymuluje produkcję kolagenu, który jest budulcem skóry, kości, rogówki, siatkówki, chrząstek stawowych, ścięgien i wielu innych;
- poprawia wchłanianie żelaza, dzięki czemu pomaga w walce z anemią;
- wspiera syntezę karnityny, dzięki czemu odgrywa istotną rolę w procesach energetycznych;
- uczestniczy w metabolizmie tłuszczów i cholesterolu;
- wykazuje właściwości antyoksydacyjne, przez co zapobiega starzeniu się komórek;
- ma właściwości bakteriobójcze i bakteriostatyczne;
- wspomaga proces gojenia się ran i złamań kości.
Normy witaminy C dla niemowląt
Niezbędna do prawidłowego funkcjonowania, witamina C dla dzieci powinna być dawkowana zgodnie z zaleceniami ekspertów Instytutu Żywności i Żywienia [4]. Dla niemowląt przyjęto normy na poziomie wystarczającego dziennego spożycia (AI, ang. adequate intake) i jest to odpowiednio:
- 0-6 miesięcy: 20 mg witaminy C na dobę;
- 7-11 miesięcy: 20 mg witaminy C na dobę.
Skąd pozyskać witaminę C z naturalnych źródeł?
Witamina C dla niemowląt może być regularnie dostarczana wraz z pożywieniem, czyli mlekiem matki. Przyjmuje się, że to wystarczy, by zaspokoić dzienne zapotrzebowanie malucha w pierwszych miesiącach życia. Dlatego też zdrowym dzieciom wystarczy przyjmowanie witaminy C z pokarmu podczas karmienia piersią. W przypadku, gdy taka forma żywienia jest niemożliwa i dziecko jest żywione mlekiem modyfikowanym, należy skonsultować się z pediatrą. Może on zalecić podawanie niemowlakowi dodatkowo preparatu z witaminą C [5].
W przypadku starszych dzieci wystarczy zbilansowana dieta, zwłaszcza urozmaicone jadłospisy, bogate w warzywa i owoce[1]. Naturalne źródła witaminy C w diecie starszaków to przede wszystkim natka pietruszki, papryka czerwona, brukselka, brokuły, czarne porzeczki, truskawki, kiwi i pomarańcze[3]. Niestety wiele dzieci jest niejadkami, które odmawiają spożywania warzyw i owoców. Wówczas, by uzupełnić niedobory żywieniowe, warto skonsultować się z pediatrą, który – w razie potrzeby – zaleci stosowanie odpowiedniego leku.
Witamina C a suplementacja
Podawanie witaminy C dla niemowląt ogranicza się tylko do szczególnych sytuacji. Należą do nich określone stany kliniczne, na przykład mocno obniżona odporność, szkorbut lub okres rekonwalescencji. Podaje się ją również wtedy, gdy jej niski poziom zagraża prawidłowemu wchłanianiu żelaza lub utrudnia gojenie się ran[4].
Nie ma potrzeby suplementowania witaminy C u zdrowych niemowląt we własnym zakresie. Kiedy konieczne jest uzupełnianie jej niedoborów lub istnieją ku temu inne przesłanki medyczne, należy dokonać oceny najwłaściwszej postaci oraz wyboru leku o idealnej formule, która będzie odpowiadać potrzebom malucha. Przed podjęciem decyzji należy skonsultować się z pediatrą[3]. Dawkowanie powinno być ustalone przez lekarza, aby nie stwarzać zagrożenia dla zdrowia dziecka[4]. Odpowiednim wyborem będzie witamina C w kroplach, która może być bezpiecznie stosowana u maluszków[5].
Żywienie niemowląt i małych dzieci powinno bazować na zbilansowanej diecie, która – oprócz witaminy C – będzie uwzględniać również inne niezbędne składniki odżywcze[1].
Na zlecenie Juvit.
Bibliografia
[1] Kostecka M., Kostecka J.; Kontrowersje związane ze stosowaniem suplementów diety w grupie dzieci zdrowych; BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLVIII, 2015, 1, str. 59 – 67.
[2] Zawada K.; Znaczenie witaminy C dla organizmu człowieka, Herbalism nr 1(2)/2016, 22-34.
[3] Wnęk D.; Witamina C (kwas askorbinowy): niedobór i nadmiar, właściwości. Jakie produkty żywnościowe mają najwięcej witaminy C?, 2023 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/63300,witamina-c (dostęp (18.04.2023)).
[4] Jarosz M., Rychlik E., Stoś K. i in., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020, 190-196.
[5] Witamina C dla niemowląt – kiedy podawać i jak dawkować?, (witryna internetowa: https://juvit.pl/zdrowie-i-rozwoj/witamina-c/witamina-c-dla-niemowlat-kiedy-podawac-i-jak-dawkowac/(dostęp 18.04.2023)).