Uraz nadgarstka – postępowanie, badania
Podczas upadku odruchowo wysuwamy dłonie do przodu, co jest główną przyczyną urazów nadgarstka. Wystarczy niewłaściwy ruch, aby doszło do stłuczenia, skręcenia, zwichnięcia lub nawet złamania nadgarstka. Co zrobić w takiej sytuacji? Jakie objawy wskazują na tego typu urazy i jak badania wykonuje się w celach diagnostycznych? Dowiedz się więcej!
Na jakie urazy narażony jest nadgarstek?
Nadgarstek składa się aż z ośmiu kości, które są połączone więzadłami i torebką stawową o skomplikowanej budowie. Precyzyjne ruchy dłonią możemy wykonywać dzięki licznym mięśniom i ścięgnom. Nadgarstek pozwala nam poruszać dłonią w różnych kierunkach, a także dźwigać ciężkie przedmioty.
Chociaż nadgarstek pełni tak ważne funkcje, jest to struktura stosunkowo delikatna, a tym samym szczególnie narażona na urazy. Do najczęściej diagnozowanych dolegliwości ze strony tego elementu zalicza się:
- Stłuczenie nadgarstka – to najmniej niebezpieczny uraz, którego rozległość dotyczy tylko tkanek miękkich.
- Skręcenie nadgarstka – mowa o nim, gdy dojdzie do uszkodzenia torebki stawowej i więzadeł. Do urazu takiego dochodzi po wywołaniu ruchu, który przekracza fizjologiczny zakres ruchomości stawu.
- Zwichnięcie nadgarstka – w przypadku zwichnięcia dochodzi do przerwania styczności pomiędzy powierzchniami stawowymi.
- Złamanie nadgarstka – złamanie może dotyczyć jednej lub kilku kości nadgarstka, najczęściej jednak uraz taki obejmuje kość łódeczkowatą, która zlokalizowana jest bocznie w pierwszym szeregi kości.
Co zrobić po urazie nadgarstka?
Urazu nadgarstka nie sposób przeoczyć. Kontuzjom najczęściej towarzyszą charakterystyczne objawy, jednak ich rodzaj i stopień nasilenia zależy przede wszystkim od tego, jakie struktury nadgarstka zostały uszkodzone. Najbezpieczniej więc po urazie udać się do lekarza pierwszego kontaktu, a w przypadku silnych dolegliwości na SOR. Jeśli natomiast doszło do przerwania ciągłości tkanek, zaleca się wcześniejsze zatamowanie ewentualnego krwawienia. Przy stłuczeniu natomiast warto możliwie najszybciej zrobić zimny okład.
Lekarz na oddziale ratunkowym po wstępnym badaniu może zalecić dodatkowe procedury, np. RTG nadgarstka, za pomocą których można ocenić stan struktur wewnętrznych, co nie jest możliwie tylko poprzez badanie fizykalne.
Do niepokojących objawów, które powinny skłonić do wizyty u lekarza, należą przede wszystkim:
- ból nadgarstka – stały lub nasilający się podczas ruchu;
- ból palców lub innej części ręki;
- mrowienie w palcach, uczucie zimna;
- ograniczenie ruchomości, słabość dłoni;
- utrata zdolności poruszania nadgarstkiem;
- osłabienie lub utrata czucia w obrębie nadgarstka, dłoni ręki i przedramienia;
- obrzęk, zaczerwienienie;
- krwiaki, siniaki;
- miejscowe wzmożone ucieplenie;
- przerwanie ciągłości tkanek – rany, wystające fragmenty kości.
Uraz nadgarstka – jakie badania się wykonuje?
Wszelkie urazy nadgarstka nie powinny być lekceważone. Brak podjętych kroków, zwłaszcza w przypadku zwichnięcia i złamania może prowadzić do trwałych następstw w postaci ograniczenia lub nawet zaniku ruchomości nadgarstka. W celu szczegółowej oceny stopnia urazu lekarz najczęściej zaleca następujące badania:
- RTG (rentgen) – jest to bezbolesne i łatwo dostępne badanie, które pozwala na zdiagnozowanie urazów kości, więzadeł i stawów. Poza urazami mechanicznymi pozwala na wykrycie również m.in. zmian zwyrodnieniowych i zapalnych. RTG wykorzystuje promieniowanie jonizujące, dlatego kobiety w ciąży powinny poinformować o tym lekarza zlecającego badanie.
- USG – na ocenę struktur wewnętrznych pozwala także wysoce bezpieczne badanie ultrasonograficzne. Nie wykonuje się go w przypadku przerwania ciągłości tkanek, uniemożliwiającego przyłożenie głowicy urządzenia do nadgarstka.
- CT – tomografia komputerowa jest badaniem bardziej precyzyjnym w porównaniu do RTG, jednak znacznie droższym, dlatego zwykle wykonuje się ją w razie potrzeby.
- MRI – rezonans magnetyczny najczęściej zalecany jest w trudnych diagnostycznie przypadkach. Badanie takie pozwala na dokładną ocenę wszystkich skomplikowanych elementów nadgarstka, szczególnie tkanek miękkich.