Niż demograficzny w Polsce! Dlaczego coraz mniej kobiet decyduje się na dziecko?
W ostatnich dniach w mediach krąży kontrowersyjna wypowiedź Jarosława Kaczyńskiego. Polityk twierdzi, że kobiety nadużywają alkoholu, dlatego w kraju rodzi się coraz mniej dzieci. Czy rzeczywiście, to jest powodem niżu demograficznego? Wyjaśniamy.
Wypowiedź polityka
Jarosław Kaczyński jest Wiceprezesem Rady Ministrów i Przewodniczącym Komitetu ds. Bezpieczeństwa Narodowego i Spraw Obronnych. W weekend 5-6 października na spotkaniu z wyborcami w Ełku prezes PiS wyraził swoją opinię na temat niskiej dzietności w Polsce.
Twierdzi, że:
„kobieta musi dojrzeć do tego, aby być matką”, ale „jak do 25. Roku życia daje w szyje”, to nie ma się co dziwić, że dzieci się nie rodzą”. Co więcej „Młode kobiety ścigają się z mężczyznami, jeżeli chodzi o spożywanie alkoholu, to jest obiektywnie szkodliwe […]. Ja to wiem z dobrego źródła […]” — mówił.
Statystyki
Słowa prezesa PiS o „prześciganiu się” w piciu alkoholu mijają się z prawdą. Według badań CBOS z 2019 r. to mężczyźni sięgają po niego częściej niż kobiety. Wykazano również, że wśród abstynentów w Polsce znajduje się około 10% mężczyzn ,a w przypadku kobiet jest to około 21%.
Warto podkreślić, że żadne z badań nigdy nie wykazało związku z nadmiernym nadużywaniem alkoholu przez kobiety i ich decyzją o posiadaniu potomstwa. Według wyników analiz należałoby raczej stwierdzić, że jeżeli rzeczywiście nie chcą zajścia w ciążę, to jest to spowodowane przez mężczyzn, którzy częściej zmagają się z problemami z alkoholem.
Dlaczego kobiety coraz później decydują się dziecko?
Kobiety coraz później podejmują decyzję o posiadaniu potomstwa. Około 10 lat temu kobiety rodziły pierwsze dziecko w wieku 23 lat. Obecnie decyzja ta pojawia się u nich bliżej trzydziestego roku życia. Zjawisko to związane jest ściśle ze zmianami społecznymi, mentalnymi oraz ekonomicznymi.
27,8 - to właśnie tyle wynosi średni wiek kobiety rodzącej swoje pierwsze dziecko w Polsce (dane GUS).
Jakie czynniki na to wpływają?
- Lęk przed zmianą trybu życia - Niektóre kobiety boją się podejmowania nowej życiowej roli. Uważają, że się w niej nie odnajdą. W młodym wieku nie czują instynktu macierzyńskiego i potrzeby zakładania rodziny. Nie chcą ulegać presji otoczenia i dążą do dojrzałości emocjonalnej i pewnej gotowości do podjęcia decyzji o dziecku.
- Rozwój osobisty - Wiele kobiet stawia na rozwój osobisty i karierę zawodową. Chcą osiągnąć pewne zawodowe cele, które dadzą im satysfakcję oraz stabilność finansową. Kobiety obawiają się, że utracą pracę lub pogorszą się jej warunki. Wiele pań utożsamia macierzyństwo z przekreśleniem edukacji, rozwoju, awansu.
- Niestabilna sytuacja finansowa/status materialny - co trzecia kobieta (w wieku 18-29) deklaruje, że jest na utrzymaniu innych osób i nie ma własnych dochodów. Decyzja o posiadaniu dziecka ściśle związana jest z czynnikami ekonomicznymi. Wiele kobiet chce urodzić dziecko dopiero, gdy ma własne mieszkanie, stabilne zatrudnienie. Racjonalne podejście do tematu podpowiada im, że przed założeniem rodziny muszą ustabilizować swoją sytuację finansową, aby zapewnić odpowiedni byt dziecku.
Wiele Polek deklaruje także, że odwleka decyzję o posiadaniu potomstwa lub całkowicie z niego rezygnuje z powodu stale rosnącej inflacji i niepewnej sytuacji w kraju.
Wiele kobiet pracuje na umowach śmieciowych lub na czarno, a ich urlop macierzyński jest pod znakiem zapytania.
Niektóre z nich mówią, że wpływ na ich decyzję o posiadaniu rodziny ma zaostrzenie prawa aborcyjnego (ciężkie wady rozwojowe).
Innymi czynnikami są także - brak odpowiedniego partnera oraz strach przed ciążą i porodem (tokofobia).