Ta metoda pomoże odróżnić zwykły pieprzyk od czerniaka!
Każdy z nas posiada na ciele pieprzyki. Z niektórymi się rodzimy, a inne powstają w trakcie naszego życia. Jak wiadomo, nie każdy pieprzyk może być czerniakiem, ale czerniak może przyjmować formę pieprzyka. Poznaj prostą metodę, która pomoże odróżnić zwykły pieprzyk od nowotworowego!
Czym jest czerniak?
Czerniak to jeden z najbardziej niebezpiecznych rodzajów raka. Charakteryzuje się agresywnym wzrostem oraz wczesnymi i licznymi przerzutami. Ten nowotwór złośliwy powstaje z komórek barwnikotwórczych- melanocytów, wytwarzających barwnik zwany melaniną.
Pieprzyk w dowolnym miejscu na ciele może stać się złośliwy i prowadzić do rozwoju raka. Zwykłe znamię może zmienić się w czerniaka już w ciągu kilku miesięcy, a wciągu kolejnych kilku może rozwinąć się w głąb skóry i dotrzeć do naczyń krwionośnych i limfatycznych. Gdy komórki czerniaka przedostaną się do krwioobiegu, bardzo szybko zajmują kolejne organy, w tym wątrobę, płuca, czy mózg.
Garść statystyk na temat czerniaka
W Polsce co roku odnotowuje się około 50 000 przypadków nowych zachorowań na nowotwory skóry, a około 2500-3000 stanowią zachorowania na czerniaka.
Późna wykrywalność oraz brak świadomości na temat profilaktyki czerniaka sprawia, że w naszym kraju czerniaki są nowotworami o największej dynamice wzrostu zachorowań. Warto wiedzieć, że szybkie wykrycie zmiany pozwala na wyleczenie prawie 100% chorych!
Kto jest najbardziej narażony na zachorowanie?
Choć na czerniaka może zachorować każdy, to w grupie ryzyka znajdują się osoby o:
- Określonym fototypie skóry: jasnej karnacji, blond lub rudych włosach, niebieskich oczach, licznych piegach,
- posiadające dużo różnorodnych znamion barwnikowych o nietypowej lokalizacji,
- ze skłonnością do oparzeń słonecznych,
- często przebywających na słońcu,
- często korzystających z solarium,
- u których w rodzinie występowały przypadki czerniaka lub innych nowotworów skóry.
Ta metoda pomoże odróżnić zwykły pieprzyk od czerniaka!
Jeśli zastanawiasz się, czy zmiany barwnikowe na Twojej skórze są niebezpieczne, skorzystaj z reguły ABCDE, opracowanej przez Narodowy Instytut Raka w Stanach Zjednoczonych. Opisuje ona cechy wczesnego nowotworu! Metoda jest bardzo prosta i skuteczna, pomoże rozpoznać czerniaka:
A - asymetria znamienia, np. kształt jednej połowy pieprzyka nie pasuje do drugiej połowy. Znamię wylewa się na jedną stronę.
B- nieregularne granice zmiany, brzegi są poszarpane, nierówne, posiadają zgrubienia. Mogą mieć rozmyte kontury, a pigment może rozprzestrzeniać się na otaczającą skórę.
C- niejednolity kolor, na znamieniu mogą występować odcienie czerni i brązu, a nawet być widoczne obszary koloru białego, szarego, czerwonego, różowego lub niebieskiego.
D- średnica pieprzyka zmienia się, gwałtownie rośnie, wielkość zmiany zwykle powyżej 6 mm.
E- ewolucja, czyli postępujące zmiany zachodzące w znamieniu: pieprzyk zmienił się widocznie w ciągu ostatnich kilku tygodni lub miesięcy.
Na co jeszcze zwrócić uwagę?
Czerniaki często mają asymetryczne wymiary oraz nieregularne brzegi. Ma niejednolity kolor, na jego powierzchni mogą występować przejaśnienia i zaciemnienia. Te zmiany skórne mają nierówną powierzchnię z licznymi, nietypowymi uwypukleniami.
Czerniaki rosną gwałtownie i bardzo szybko, w krótkim czasie mogą zwiększyć swoją powierzchnię. Zwykle są większe niż 6 mm i zmieniają się w szybkim czasie. Oprócz tego mogą dawać objawy w postaci zaczerwienienia, świądu, owrzodzenia lub tendencji do krwawienia.
Jakie są ulubione miejsca czerniaka?
Wiele osób zastanawia się, czy czerniak ma jakieś „ulubione” miejsca na ciele. Niestety może rozwinąć się w każdym miejscu na skórze. Najczęściej występuje na tułowiu, twarzy oraz na kończynach dolnych. Może też rozwinąć się w miejscach, które w niewielkim stopniu są narażone na kontakt z promieniami UV. Na przykład na błonach śluzowych, a nawet w narządach wewnętrznych, takich jak żołądek czy jelita.
Kiedy skonsultować się z lekarzem?
Jeśli na Twoim ciele znajdują się zmiany, pieprzyki, czy narośla, które kwalifikują się do jednego z punktów ABCDE lub budzą Twój niepokój, powinny zostać zbadane przez lekarza dermatologa lub chirurga-onkologa.
Także w przypadku plam, przebarwień, często pojawiających się siniaków, czy innych objawów, takich jak swędzenie, pieczenie, czy ból, należy udać się do specjalisty.
Tylko lekarz będzie w stanie ocenić, z czym masz do czynienia! Za pomocą dermatoskopii, czyli obserwacji zmiany pod specjalnym powiększeniem, pomoże określić rodzaj zmiany skórnej. Badanie to pozwala na 10-12 krotne powiększenie oraz dodatkowe oświetlenie obserwowanego obszaru. Dzięki temu uwidoczniona zostanie głębsza struktura znamienia. Jest szybkie, nieinwazyjne i bezbolesne.
Po badaniu lekarz może zalecić profilaktyczne usunięcie niepokojącej zmiany na ciele. Odbywa się to laserowo lub chirurgicznie. Usunięcie znamienia wykonywane jest przy znieczuleniu miejscowym i trwa kilkanaście minut.
Po usunięciu zmiany, przeprowadzone będzie badanie histopatologiczne, które pozwoli ustalić, czy zmiana ma postać łagodną, czy jest to czerniak lub inny nowotwór skóry.
Pamiętaj o samobadaniu skóry!
Bardzo ważne jest także samobadanie skóry. Szczególnie, jeśli jesteś w grupie ryzyka, masz jasną karnację, wiele znamion na skórze, a w Twojej rodzinie występował czerniak.
Skoro codziennie widzimy się w lustrze, warto przy okazji troskliwie obejrzeć wszelkie podejrzane zmiany za swoim ciele!