Ósemki - usuwać czy nie?
Ósemki nazywane także zębami mądrości nie wyrastają u każdego z nas. U tych, u których się pojawią, pojawia się także pytanie „zachować je czy usunąć?”. Dowiedzmy się, po co wyrastają i czy są nam potrzebne.
Ósemki pojawiają się w uzębieniu najczęściej między 16 a 25 rokiem, zdarzają się jednak przypadki, kiedy zaskakują nas nawet po czterdziestce. Wyrastają u 65% z nas, 35% ludzi na świecie nie musi zastanawiać się nad tym, czy usunąć zęby mądrości. Statystki pokazują, że 80% osób, które decydują się początkowo zachować ósemki, zmuszone są do ich usunięcia w późniejszym czasie. Dlaczego tak się dzieje?
Po co są nam ósemki?
Współcześnie zęby te nie odgrywają żadnej roli. To trzecie zęby trzonowe i tak jak pozostałe służą do gryzienia i żucia. Dawniej niezbędne były człowiekowi do rozdrabniania surowych i twardych pokarmów. Dziś nie pojawiają się u każdego, a to za sprawą zmian ewolucyjnych. Zwyczaje żywieniowe i sposób, jaki się odżywiamy, minimalizują potrzebę posiadania takiej ilości zębów. Oznacza to, że nasza szczęka i żuchwa nie mieszczą już takiej ilości zębów jak u naszych przodków. Dziś ósemki to jedynie zapisane w genetyce człowieka pozostałości po naszych przodkach.
To skomplikowane
Stomatolodzy podkreślają, że zęby mądrości są nam raczej mało przydane. Wskazań do ich usunięcia jest natomiast wiele. Zabieg ekstrakcji ósemek, mimo iż powszechni jest jednak stosunkowo skomplikowany i może nieść ze sobą ryzyko powikłań. To dlatego podjęcie decyzji o usunięciu dodatkowych trzonowców nie jest takie proste.
Usuwać?
Powodów do wykonania ekstrakcji ósemki jest kilka i dzielą się na dwie grupy, mówi się o wskazaniach profilaktycznych i medycznych.
Profilaktycznie usuwa się ósemki zatrzymane, czyli te, które tkwią w dziąśle. W przypadku zębów zatrzymanych często występują bóle, stany zapalne i infekcje bakteryjne wynikające z gromadzenia się resztek pod płatami dziąsła. Ekstrakcja ma także na celu eliminację powstawania torbieli, ryzyka złamań żuchwy czy resorpcji zębów sąsiednich.
Umiejscowienie ósemek w głębi szczęki jest o tyle kłopotliwe, że czasami mocno utrudnia ich dokładne czyszczenie, a co za tym idzie, zęby te często psują się w późniejszym czasie. Ich leczenie jest z tych samych powodów problematyczne - i to właśnie drugie wskazanie do profilaktycznego usunięcia trzonowców. Zapobiega się w ten sposób rozwojowi chorób odogniskowych spowodowanych chorymi ósemkami.
Wśród wskazań medycznych wymienia się stany zapalne dziąseł, nieprawidłowe ułożenie ósemek (wyrastanie pod nieprawidłowym kątem), bóle głowy, zbyt mocny ucisk na zęby sąsiadujące lub korzenie zębów sąsiadujących, stłoczenie pozostałych zębów, rozwój próchnicy, zgorzel miazgi i torbiel korzeniową.
Czy nie usuwać?
Zdaniem specjalistów nie ma konieczności usuwania dodatkowych zębów trzonowych, jeśli te nie przysparzają nam żadnych problemów. Nieliczni mają to szczęście, że ósemki wyrastają im prawidłowo oraz w odpowiednim miejscu. Zęby te mogą się im przydać w przyszłości jako filar protetyczny. Muszą oni jednak zdawać sobie sprawę z tego, że o zęby te trzeba dbać bardziej niż o pozostałe. To właśnie z uwagi na utrudnioną higienę ósemki psują się i 80% z tych nielicznych szczęściarzy i tak zmuszonych jest do ich usunięcia w późniejszym terminie.
Ekstrakcja ósemki
Zabieg usuwania zębów mądrości przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym. Podczas zabiegu pacjent nie odczuwa bólu, a jedynie dyskomfort związany z naciskiem i rozpieraniem dziąsła. Najczęściej istnieje potrzeba nacięcia dziąsła i rozdrobnienia zęba na małe kawałki. Aby ułatwić całkowity dostęp do ósemki, usuwa się także blaszkę kostną za pomocą wiertła chirurgicznego. Po dokładnym wyczyszczeniu zębodołu, na operowane miejsce zakłada się szwy na okres około 7 dni. Jeśli musimy usunąć zawiązki zęba, który jeszcze się nie przebił i nie ma w pełni ukształtowanych korzeni wykonuje się zabieg nazywany germektomią.
Zalecenie po usunięciu zęba
Po wykonanej ekstrakcji zaleca się:
- Ograniczenie jedzenia i picia przez co najmniej 3 godziny po zabiegu
- Ograniczenie spożywania alkoholu i palenia papierosów przez co najmniej 2 dni po zabiegu
- Wyeliminowanie z diety twardych produktów do czasu całkowitego wygojenia się dziąsła
- Przyjmowanie zaleconych leków
- Delikatne płukanie wodą lub przymoczki z przepisanych preparatów
- Okładanie bolącego miejsca lodem od zewnętrznej strony
- Szczotkowanie zębów z pomijaniem operowanego miejsca
Powikłania
Jak każdy zabieg, ekstrakcja ósemki niesie za sobą ryzyko. Wśród najczęstszych powikłań wymienia się:
- Szczękościsk
- Krwawienie
- Gorączkę
- Suchy zębodół
- Porażenie nerwy w okolicy wyrywanego zęba
- Zapalenie kości
Właściwie przygotowanie do ekstrakcji jednak znacznie obniża ryzyko wystąpienia powikłań.
Chociaż wyrywanie ósemek to zabieg powszechny to jest trudny i obarczony ryzykiem powikłań. Na pewno należy wraz ze swoim stomatologiem przeanalizować profilaktyczne usuwanie zębów zdrowych, które nie powodują żadnych dolegliwości.
.