Psychotropy – poznaj sposób ich działania i skutki uboczne
Leki psychotropowe stosuje się w leczeniu wszelakich zaburzeń psychicznych. Najprościej możemy podzielić je na trzy kategorie: leki nasenne, przeciwlękowe i przeciwdepresyjne. Wszystkie leki wykazujące działanie psychotropowe są na receptę.
Rodzaje leków psychotropowych
Leki przeciwlękowe
Psychotropowe leki przeciwlękowe to przede wszystkim pochodne benzodiazepin (diazepan, klonazepan, alprazolam), pochodne difenylometanu (hydroksyzyna), analogi GABA (pregabalina) oraz pochodne wielu innych substancji. Leki te przepisuje się pacjentom z silnymi zaburzeniami lękowymi. Działanie leków przeciwlękowych wpływa na przekaźnictwo impulsów nerwowych w ośrodkowym układzie nerwowym, co sprawia, że chory odczuwa znacznie mniejszy lęk i wszystkie towarzyszące mu objawy. Leki te działają również uspokajająco i nasennie.
Leki przeciwdepresyjne
Leki przeciwdepresyjne mają wiele zastosowań. Sprawdzają się one w przypadku depresji, zaburzeń lękowych, fobii społecznych, lęku napadowego, lęku uogólnionego, zaburzeń odżywiania, zespołu stresu pourazowego. W niektórych przypadkach leki antydepresyjne stosuje się również jako terapię wspomagającą w leczeniu bólu przewlekłego i neuropatycznego.
Najpopularniejszymi lekami przeciwdepresyjnymi są: doksepina, amitryptylina, wenlafaksyna, sertralina, citalopram. Są to tak zwane selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny. Ich mechanizm polega na hamowaniu absorpcji serotoniny przez neurony, dzięki czemu stężenie serotoniny wzrasta, co prowadzi do polepszenia samopoczucia chorego.
Leki nasenne
Psychotropowe leki nasenne działają podobnie do wyżej wspomnianych benzodiazepin, jednak w dużo mniejszym stopniu. Zmniejszenie przekaźnictwa impulsów w ośrodkowym układzie nerwowym sprawia, że chory jest w stanie zasnąć. Leki te ułatwiają zasypianie i pogłębiają sen, dzięki czemu komfort życia chorego znacznie się polepsza. Psychotropowe leki nasenne nadają się jedynie do krótkotrwałej terapii, ze względu na swoje uzależniające działanie oraz konieczność stałego zwiększania ich dawki.
Leki psychotropowe – skutki uboczne
Wszystkie leki wykazują jakieś działania niepożądane, jednak na leki z grupy psychotropów trzeba uważać szczególnie. Ich długotrwałe stosowanie na własną rękę (nie stosując się do zaleceń lekarza prowadzącego) może doprowadzić do pogłębienia się depresji, nadmiernego pobudzenia, apatii, spadku koncentracji, anhedoni (utrata możliwości odczuwania przyjemności cielesnej, zmysłowej, duchowej, intelektualnej i emocjonalnej, oraz radości), znaczący spadek libido, bardzo dziwne i realne sny (często koszmary), zaburzenia hormonalne i wiele innych.
Ze względu na dość nieprzyjemne i niebezpieczne dla psychiki działania niepożądane, bardzo ważne jest dokładne stosowanie się do zaleceń lekarza oraz regularne chodzenie na kontrole. Ważne jest również to, aby chory przed zastosowaniem leków zasięgnął opinii przynajmniej dwóch różnych lekarzy.
Z poniższych filmików dowiecie się więcej na temat sposób leczenia depresji oraz zaburzeń lękowych.